Artykuły

Niestety, z powodu pandemii wstęp na Płockie Dni Żydowskie będzie możliwy tylko za zaproszeniami. Bezpłatne wejściówki są już dostępne w Muzeum Żydów Mazowieckich. - Na każdą z imprez wpuścimy 40 osób - zapowiedział kierownik MŻM Mariusz Wojtalewicz.

Jedna osoba może odebrać maksymalnie dwa zaproszenia.

We wtorek zaprezentowano program VIII Płockich Dni Żydowskich (1-4 września). Na początek organizatorzy proponują wernisaż wystawy „Mezuza – Pamięć – Tożsamość”. Mezuza to zwój pergaminu z fragmentem Tory, zamknięty w niewielkim pojemniczku z drewna lub metalu, tradycyjnie umieszczanym na futrynie drzwi w żydowskich domach.

Wspinaliśmy się po drewnianych skrzypiących schodach

Przed wybuchem II wojny światowej był to częsty widok w Polsce, także w Płocku, ale po zagładzie Żydów wraz z dawnymi mieszkańcami zaczęły znikać z krajobrazu również mezuzy. Są jednak ludzie, którzy poszukują śladów po nich. Największą bazę śladów po mezuzach na świecie stworzyli Aleksander Prugar i Helena Czernek.

Wchodząc do Muzeum Żydów Mazowieckich, warto spojrzeć na futrynę drzwi wejściowych, tam również wisi mezuza.

– Jest związana z religią, ale przede wszystkim z tradycją żydowską – przypominał Rafał Kowalski z MŻM. – W 2017 r. dwoje pozytywnych wariatów z Warszawy ze stowarzyszenia Mi Polin / Z Polski, zajmującego się m.in. szukaniem śladów po mezuzach, przyjechało do Płocka. Wspólnie poszukiwaliśmy chociażby zarysów, miejsc, w których można było stwierdzić, że mezuza tu była. Wspinaliśmy się po drewnianych skrzypiących schodach. Pogoniły nas nawet psy, niektórzy właściciele mieszkań też. Ale udało się znaleźć kilka śladów.

Jeden był po sąsiedzku, pod adresem Kwiatka 9.

Stowarzyszenie robi odlewy w brązie i nadaje mezuzom nowe życie. – Właśnie ta z Kwiatka 9 znalazła je przy drzwiach wejściowych MŻM. W środku jest umieszczona modlitwa.

Członkowie Mi Polin jeżdżą po terenie dawnej Rzeczypospolitej, tam, gdzie jest teraz Ukraina czy Białoruś, zbierając ślady po mezuzach, robiąc kolejne odlewy. Powstała również wystawa, dzięki której zobaczymy miejsca, gdzie nie ma już tego żydowskiego świata. Jedną z głównych bohaterek wystawy będzie płocka mezuza. O swojej pracy opowiedzą podczas wernisażu Aleksander Prugar i Helena Czernek.

A w finale „New York, New York”

Drugi dzień Płockich Dni Żydowskich zostanie zdominowany przez musical „Siostry Parry” będący produkcją Kujawsko-Pomorskiego Impresaryjnego Teatru Muzycznego w Toruniu.

Więcej informacji zdradził kierownik MŻM Mariusz Wojtalewicz: – Bohaterkami musicalu są dwie siostry, Chaja i Malka Pegelman, z ubogiej galicyjskiej wioski. Jedna bardzo żywiołowa, ekspresyjna, chcąca coś zmienić w swoim życiu, druga ortodoksyjna, przykładająca bardzo dużą wagę do tradycji, w jakiej została wychowana. Obie kupują bilety na statek do Nowego Jorku. Na miejscu zatrzymują się u niewiele bogatszego od siebie kuzyna. Wydaje im się, że świat przed nimi staje otworem, spełnią się marzenia, ale życie pokazuje, że życie emigranta bywa trudne. Gwarantowane dwie godziny dobrej zabawy przy tradycyjnych pieśniach żydowskich i piosenkach musicalowych w językach polskim, jidysz, niemieckim i angielskim.

A w finale doskonale wszystkim znana piosenka „New York, New York”.

- Na scenie ma się zaprezentować siedmiu aktorów i pięciu muzyków. Mam nadzieję, że nic się nie zmieni i w takim składzie wystąpią – dopowiadał Wojtalewicz.

Wiersze i pieśni

Następnego dnia, w czwartek, 3 września, w MŻM zaprezentują wiersze w języku polskim, jidysz i hebrajskim.

Sławomirze Łozińskiej, aktorce znanej m.in. z ról w serialach „Daleko od szosy” i „W labiryncie”, związanej także z Teatrem Narodowym i Teatrem Polskiego Radia, będzie towarzyszył skrzypek Paweł Olejniczak.

Ostatniego dnia pieśni żydowskie wykona płocki chór Pueri el Puellae Cantores Plocenses.

Program Płockich Dni Żydowskich (Muzeum Żydów Mazowieckich, ul. Kwiatka 7)

1 września, godz. 18 - wernisaż wystawy „Mezuza – Pamięć – Tożsamość”

2 września, godz. 18 - musical „Siostry Parry” (Kujawsko-Pomorski Impresaryjny Teatr Muzyczny w Toruniu)

3 września, godz. 18 - wieczór słowno-muzyczny „Niewzajemna miłość” w wykonaniu Sławomiry Łozińskiej i Pawła Olejniczaka

4 września, godz. 18 - koncert pieśni żydowskich w wykonaniu chóru Pueri el Puellae Cantores Plocenses.

Po Płockich Dniach Żydowskich będzie jeszcze jedno wydarzenie - 19 września o godz. 17 - związane z książką Rafała Kowalskiego „Reszta ciała”. Pierwotnie premierę publikacji planowano w czerwcu, ale z racji epidemii przeniesiono ją do internetu. – Patrzyliśmy wówczas na te puste krzesła w sali. Nic nie zastąpi kontaktu bezpośredniego z odbiorcami – przyznał autor. – Trzymamy kciuki, aby wszystko się udało.