Artykuły

To prawdopodobnie jedyny festiwal w Warszawie, który odbędzie się mimo pandemii. 22 sierpnia rozpoczyna się Warszawa Singera.

To prawdopodobnie jedyny festiwal w Warszawie, który odbędzie się mimo pandemii. 22 sierpnia rozpoczyna się Warszawa Singera.

Koncerty, spektakle, spotkania literackie, spacery, debaty - Fundacja Shalom kolejny raz przypomni o żydowskiej tożsamości Warszawy. Mimo pandemii i związanych z nią obostrzeń, od 22 do 30 sierpnia potrwa XVII Festiwal Kultury Żydowskiej „Warszawa Singera".

Hanna Pałuba, dyrektorka programowa festiwalu, przyznaje, że tegoroczna edycja będzie się różniła prawie wszystkim od poprzednich. - Nie możemy zaprosić dużej liczby gości, a wśród artystów nie ma gości z Izraela i Stanów Zjednoczonych - mówi. - Dwóch z trzech kantorów, którzy mieli otwierać festiwal, połączy się z publicznością online. Na placu Grzybowskim, który był centrum życia festiwalowego, odbędzie się tylko kolacja szabasowa i to dla mocno ograniczonej liczby osób.

- Ważną, a wręcz leczniczą rolę w powrocie do normalności odegra kultura, dlatego uznaliśmy, że chcemy zorganizować kolejną edycję festiwalu. Wierzymy w ten projekt oraz w jego ideę łączenia ludzi - dodaje Iza Teodorkiewicz, wicedyrektorka programowa festiwalu.

KONCERTY W SYNAGODZE I KONESERZE

Festiwal wymyśliła Gołda Tencer, aktorka, reżyserka i dyrektorka Teatru Żydowskiego w Warszawie. Pierwszy raz odbył się w 2004 roku, w setną rocznicę urodzin Isaaca Bashevisa Singera. Ten pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla, w swoich książkach często opisywał przedwojenną, szczególnie żydowską Warszawę. - To rodzaj hołdu dla sześciu milionów Żydów, którzy zginęli podczas wojny, ich muzyki, teatru, literatury - mówiła „Wyborczej" kilka lat temu Gołda Tencer.

Festiwal ma charakterystyczne logo: to połączenie dwóch symboli, żydowskiego skrzypka na dachu i stołecznej syrenki. A podczas festiwalowego tygodnia najważniejsze instytucje i organizacje żydowskie przygotowują wydarzenia specjalne.

W tym roku nie odbędą się duże, plenerowe koncerty na placu Grzybowskim. Przeniosą się do Centrum Praskiego Koneser, gdzie 29 sierpnia w Noc Klezmerów piosenki w języku jidisz zaśpiewają Karstena Troyke, Sharon Brauner z Niemiec oraz zespół Presburger Klezmer Band ze Słowacji. Koncert finałowy uświetni KAYAH & Transoriental Orchestra i ich goście.

Podczas tradycyjnego inauguracyjnego festiwal koncertu kantoralnego w Synagodze im. Nożyków wystąpi kantor Yoni Rosę z Niemiec. Nie zabraknie też jazzu.

Wielkim wydarzeniem festiwalu będzie koncert pianisty Włodka Pawlika. Kompozycji tego laureata Grammy, autora muzyki do filmów „Wrony" i „Pora umierać" Doroty Kędzierzawskiej oraz „Rewersu" Borysa Lankosza można posłuchać 24 sierpnia, również w synagodze (godz. 19, bilety: 50 zł).

W tym samym miejscu 27 sierpnia wystąpi Francesco Bruno, włoski gitarzysta i kompozytor. Zagra z trzema młodymi polskimi składami: Jerzy Malek Trio, Szymon Łukowski Trio oraz z grupą Jachna/Kądziela/Gwadera. Dwa dni później kolejnym gościem festiwalu będzie Liudas Mockūnas, litewski saksofonista i kompozytor, tworzący na pograniczu jazzu i muzyki klasycznej. Razem z Mikołajem Trzaską zaprezentują projekt muzyczny stworzony specjalnie na tegoroczny festiwal.

SZLAGIERY DAWNEJ WARSZAWY

Dawne piosenki we współczesnych interpretacjach zaprezentuje Jan Młynarski i jego Warszawskie Combo Taneczne. Ten znany, arcywarszawski zespół wystąpi 25 sierpnia w Teatrze Kwadrat. Ponadczasowe szlagiery, m.in. „Rodzynki z migdałami", „Rebeka", „Mein jidisze Mame", „Tak jak malował Pan Chagall", usłyszymy w wykonaniu skrzypka Vadima Brodskiego.

Festiwal Singera to także wydarzenia literackie. Sylwia Chutnik i Karolina Sulej opowiedzą 23 sierpnia o twórczości Isaaka Singera. Teksty noblisty zinterpretuje zaś Zbigniew Zamachowski - 28 sierpnia w Austriackim Forum Kultury. Dwa dni później w tym samym miejscu z twórczością Singera zmierzy się Danuta Stenka.

Z kolei Piotr Rypson razem z Karoliną Szymaniak opowiedzą o nowoczesnym projektowaniu graficznym wydawnictw żydowskich, a Daniel Passent - o pamięci w czasie wojny. Na zakończenie festiwalu rabin Michael Schudrich odpowie na pytania publiczności.

Jak co roku swoje spektakle pokaże Teatr Żydowski. Będą to „Szosza" Singera w reżyserii Karoliny Kirsz, „PeKiN" Agary Biziuk czy „Balkon Gołdy" Marty Miłoszewskiej oraz przedstawienia dla dzieci, przygotowane przez żydowski teatr lalkowy. Będą również spacery: po wystawie „Tu Muranów" w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, ekspozycji plenerowej Muzeum Getta Warszawskiego, śladami Idy Kamińskiej i Szymona Szurmieja, a także po Warszawie Bolesława Leśmiana.

FESTIWAL ONLINE

Koncerty i spektakle Warszawy Singera odbędą się na małych scenach klubowych, w Centrum Praskim Koneser, w Synagodze im. Nożyków, na Scenie Letniej Teatru Żydowskiego oraz w Teatrze Kwadrat. Wszystkie wydarzenia będą transmitowane online. Fundacja Shalom stawia na kameralność z powodu obowiązujących zaostrzonych norm sanitarnych.

W Teatrze Kwadrat wystąpią np. krakowski zespól Kroke grający muzykę klezmerską i etniczną (26 sierpnia, godz. 19, bilety: 50-60 zł) czy wirtuoz skrzypiec Vadim Brodski (28 sierpnia, godz. 20, bilety: 60-70 zł).

XVII Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera, 22-30 sierpnia. Bilety do nabycia na: www.ebilet.pl, www.teatr-zydowski.art.pl, w Biurze Obsługi Widzów (tel. 22 526 20 34; 22 850 64 50) oraz w kasach Teatru Żydowskiego: przy ul. Senatorskiej 35 (tel. 22 850 64 35} lub w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa, al. Niepodległości 141a (tel. 22 850 56 56). Więcej informacji na: www.shalom.org.pl.