Mem o teatrze na ekranie (teatr w czasach zarazy)
Czy pandemia i każdemu zrozumiałe #zostanwdomu poskutkuje nowymi praktykami i formami teatru? A jeżeli streaming zostanie z nami na dłużej to czy będzie on wyglądał jak obecne platformy Vine, Tik-Tok czy YouTube? - pyta Karol Bijata z Nowej Siły Krytycznej.
To dość nietypowy tekst o dość nietypowej premierze. W obecnej chwili widzowie zostali zmuszeni do przestawienia się z teatru realnego na ten oferowany wirtualnie. Propozycje jakie nam zaserwowano to stream na żywo bądź link z rejestracją nagranego wcześniej przedstawienia. Jak bardzo zmieniła się perspektywa publiczności na przestrzeni tych dwóch tygodni?
Od teraz widz może wyjść, kiedy chce, mieć ubrane, co chce, może pominąć scenę albo zatrzymać spektakl nawet na pół dnia, po czym wrócić do niego, gdy go najdzie ochota (także premierę!). Dość ciekawe czasy nastały dla artystów i dokonuje się przy tym mała rewolucja. Skłania to do zastanowienia się nad istotą teatru w XXI wieku. Już nie raz można było zobaczyć na polskich scenach eksperymenty z teatrem posthumanistyczny (mam na myśli chociażby różne symulacje VR Krzysztofa Garbaczewskiego), ale czy jednak taka ma być przyszłość teatru? Czy pandemia i każdemu zrozumiałe #zostanwdomu poskutkuje nowymi praktykami i formami teatru? A jeżeli streaming zostanie z nami na dłużej to czy będzie on wyglądał jak obecne platformy Vine, Tik-Tok czy YouTube?
Dla wielu z nas sytuacja ta możne wydawać się absurdalna, jednakże staramy się dopasowywać do nowych propozycji obcowania ze sztuką. Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie mówi im stanowczo: Nie! A przynajmniej daje nam takie sygnały, traktując premierę "Ludwiczka" Daniela Malchara i Rafał Szumskiego jak mema z przymrużeniem oka. Zapowiadając datę pierwszych pokazów "Fantazji o Ludwiczku" (w Międzynarodowy Dzień Teatru), "Słowak" zapewne nie spodziewał się, że przedstawienie trzeba będzie wyemitować na... Facebooku. Pierwotnie, jak możemy się domyśleć z transmisji, spektakl miał przybliżyć postać Ludwiga van Beethovena oraz jego muzykę za pomocą różnych wariacji i nietypowych konwencji. Z samych shortów, jakie obejrzałem, oraz inscenizacji IX Symfonii d-moll op 125. rzecz zapowiada się obiecująco.
Co więc pokazali nam artyści krakowskiej sceny? Takiego komentarza potrzebowaliśmy! Wyemitowany został wstęp do produkcji pod postacią dwudziestominutowego virala, który streścił i podsumował absurd, w jakim się obecnie znajdujemy. Prześmiewcza improwizacja o spektaklu pędzi jak popularne kanały streamingowe czy społecznościowe. Nie pomnę w transmisji bardzo głośnych, irytujących reklam, które tak kochamy, gdy przerywają nam film (fenomenalny pomysł na celowe reklamy strony internetowej teatru, "Wunderschön Kopf Peruken", czy wyświetlenie nazwy teatru w kadrach openingu "Walt-a Disney-a"). Wariacja pomimo odrealnienia tej scenicznej i pseudoteatralnej (nie w złym tego słowa znaczeniu) sytuacji wydaje się bardzo spójna i zrozumiała dla widza używającego internetu.
Czas zadać sobie pytanie. Co robimy dalej? Widzowie dają serducho i "ha ha", a co z artystami? To krótkie wideo udowodniło, dlaczego teatr powinien odbywać się na żywo.
**
"Fantazja o Ludwiczku. Fantazja o premierze, która się nie odbyła"
tekst i reżyseria: Daniel Malchar, Rafał Szumski
Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, premiera online 27 marca 20 (facebook.com)
występują: Bożena Adamek, Tomasz Augustynowicz, Dominika Bednarczyk, Mateusz Beryt, Hanna Bieluszko, Pola Błasik, Lidia Bogaczówna, Ewelina Casette, Rafał Dziwisz, Dorota Godzic, Andrzej Grabowski, Maciej Jackowski, Mateusz Janicki, Agnieszka Judycka, Marcin Kalisz, Karolina Kamińska, Karolina Kazoń, Marta Konarska, Agnieszka Kościelniak, Karol Kubasiewicz, Grzegorz Łukawski, Daniel Malchlar, Tomasz Międzik, Krzysztof Piątkowski, Sławomir Rokita, Marcin Sianko, Wojciech Skibiński, Dominik Stroka, Natalia Strzelecka, Feliks Szajnert, Rafał Szumiera, Jerzy Światłoń, Anna Tomaszewska, Marta Waldera, Tomasz Wysocki, Katarzyna Zawiślak-Dolny
*
Karol Bijata - absolwent kulturoznawstwa na Uniwersytecie Wrocławskim, specjalizacja performatyka. Członek wrocławskiego kolektywu Wkurvv oraz teatru Drewniana Kurtyna.
