Z Teatru. Teatr Nowości
(Teatr Nowości "Czar munduru", operetka w 5 aktach Stefana Turskiego, muzyka Michała Świerzyńskiego. Reżyserował Ludwik Śliwiński.) Od niejakiego czasu teatr Nowości sprawia nam miłe niespodzianki: mimo szalonego powodzenia, jakiem się cieszą stare operetki, co kilka tygodni dyr. Śliwiński ż młodzieńczą energją wystawia premjerę - i przyznać trzeba - z coraz większym nakładem, coraz lepiej, starając się naiwidoczniej o to, aby, mimo ciężkich warunków obecnych, dać każdej nowej operetce ładną oprawę. Po "Róży Stambułu" ujrzeliśmy tedy "Majora ułanów", "Skowronka", "Sybillę", która niebawem znów na afisz powróci, aby wespół z "Czarem munduru", gromadzić co wieczór w Nowościach tłumy publiczności.
Ostatnia premiera dowiodła, że dyr.Śliwiński, tęskni do dawnych czasów i usiłuje - w miarę możności - dawać wystawę równie świetną, jak dawniej, co dziś jest zadaniem (wobec cen szalonych) niesłychanie trudnem. Zarobił też sobie na całkowitą wdzięczność autorów, dał bowie. m operetce nietylko doskonały układ sceniczny, nietylko piękną wystawę, lecz i obsadę pierwszorzędną.
"Czar munduru" ród swój wjedzie od komedji Stefana Turskiego. której tytuł - o ile pamięć mnie nie myli - był "Miłostki wojskowe". Autor popularnych "Zuchów krowoderskich" przerobił komedję na libretto operetkowe, muzykę zaś dał znany kompozytor Michał Świerzyński - i w ten sposób narodziła się onegdajsza premiera.
Niesamowita treść, zdobna melodyjną muzyką, którą P. Świerzyński bardzo zręcznie oparł na motywach ludowych, okraszona jest humorem niefrasobliwym i swojskim sentymentem. Autorom "Czaru munduru" szło snadź o to, aby stworzyć rzecz prostą, melodyjną, miłą - i to im się udało prawie w zupełności. Niema w tej nowej operetce oryginalnej zawikłanych sytuacji, dwuznaczników, konceptów płaskich; tworzona jest w myśl zasady "mniej pieprzu, a więcej soli". To też czasem błyśnie w niej żywsze słowo, zaśmieje się ktoś - tak rubasznie, po żołniersku, ale przystojnie, zadrga szczere wesele, zaświeci łezka sentymentu... I to momenty wynagradzają słuchacza, który nie skarży się już na wątłość akcji na szablonowość niektórych sytuacji, na te i owe usterki...
Zresztą, choćby wady i braki były nawet większe niż są - to przecież wysłuchaliśmy tylu miernych operetek zagranicznych, że nawet gdyby świeżo wystawiona operetka miała mniejszą wartość, niż ma - powinna - jako utwór swojski -mieć u nas powodzenie.
I - jeśli po przyjęciu premjerowem sądzić można, mógł "Czar munduru", na to powodzenie liczyć. Śmiano się głośno, klaskano gorąco, wywoływano autorów, obsypywano kwieciem wykonawczynie - czegóż więcej żądać można? Ćwiklińska w roli Hanusi wysunęła na plan pierwszy. Poprowadziła operetkę od pierwszego wejścia na scenę do końca z brawurowym temperamentem, z werwą niepospolitą, wdziękiem i humorem, nie pozwalając się nikomu wyprzedzić. Ta wyborna, świetna w swoim zakresie ról artystka grała doskonałe, utrzymała nietylko siebie, lecz i partnerów w należytem tempie, zrozumiała intencje autorów i reżysera, znalazła doskonałego partnera w p. Sendeckim, który rolę Józka do najlepszych w swoim repertuarze zaliczyć może. Role pozostałe mniej dają wykonawcom pola do popisu. Jednak słuszność przyznać każe, że wszyscy czynili, co mogli, aby powodzenie nowości utrwalić, zalety jej uwydatnić. Świetna w rolach charakterystycznych pani Chaveau dała bardzo dobry typ. P. Horbowska pięknie śpiewała, ozdobiła szczerym sentymentem rolę Miry, a dzielnie towarzyszył jej p. Mierzejewski, artysta bardzo zdolny, tym razem doskonale usposobiony. Pyszną figurę majora dał P. Walter, a dopełniali obsady z powodzeniem pp. Jagielski, Krzewiński, Makowiecki. Orkiestrę doskonale prowadził kapelmistrz p. Elszyk "Krakowiak" w akcie drugim (układu p. F. Bańkowskiego) odtańczono z werwą, a pp. Sokołowska i Bańkowski musieli taniec powtarzać. Dekoracje pendzla p. Al. Kozłowskiego zasługują na pochlebną wzmiankę.
