Policja unicestwiona
"Policja. Noc zatracenia" Sławomira Mrożka i Andrzeja Saramonowicza w reż. Andrzeja Saramonowicza w Teatrze Polonia w Warszawie. Pisze Tomasz Miłkowski w Przeglądzie.
Kiedy "Policja" Mrożka pojawiła się pierwszy raz na scenie warszawskiego Dramatycznego (1958), nosiła z nadania cenzury tytuł "Policjanci". Najwyraźniej dopuszczono, aby na takie wybryki pozwalali sobie poszczególni policjanci - w końcu wszędzie trafiają się czarne owce - ale o policji (czytaj: milicji) jako całości nie powinno się pisać prześmiewcze Rzecz w tym, że Mrożek, wykorzystując środki teatru absurdu, pokazał śmierć nadzoru służby bezpieczeństwa. Pomysł spodobał się widzom i "Policja" zadomowiła się w polskim teatrze (ponad 30 premier w czasach PRL), by później zniknąć z afisza. Najnowsza jej premiera w Polonii to dopiero szóste wystawienie po transformacji.
Andrzej Saramonowicz zestawił w jednym spektaklu "Policję" z napisaną 60 lat później własną komedią "Noc zatracenia". Mrożek ukazał katastrofę policji politycznej, która, doprowadziwszy do absolutnej lojalności obywateli, aby przetrwać jako instytucja, musi aresztować samą siebie. Saramonowicz zaś namalował konsekwencje życia z głową do tyłu. Inaczej mówiąc: skutki zawziętego uprawiania polityki historycznej, czyli uwielbienia przeszłości arcynarodu. Może trochę za dużo w komedii Saramonowicza doraźnej karykatury wodza narodu, ale i tak "Noc zatracenia" brzmi jak przestroga. Blasku spektaklowi dodają Katarzyna Kwiatkowska oraz pełni werwy i wisielczego humoru, z pewną dozą demoniczności, aktorzy Montowni: Adam Krawczuk, Marcin Perchuć, Rafał Rutkowski i Maciej Wierzbicki.
Spektakl wyreżyserował Saramonowicz pomysłowo, imponująco sprawnie zmieniając miejsce i czas akcji, dbając o tempo i finałowy efekt samozagłady, której Mrożek nie doprowadził do końca.
