Artykuły

Datki na renowację kolejnych ośmiu zabytkowych nagrobków zbierają wolontariusze podczas 33. kwesty na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie - jednej z najstarszych nekropolii w Polsce.

Do prac konserwatorskich wytypowano wstępnie osiem nagrobków. - Są to nagrobki usytuowane w najstarszej części cmentarza, pochodzące z głównie z pierwszej połowy XIX wieku - powiedział organizator zbiórki, przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Lublina Stanisław Santarek.

Koszt renowacji wytypowanych nagrobków ma sięgnąć 138 tys. zł. Wśród nich są nagrobki wykonane z piaskowca, których renowacja jest kosztowna.

- Piaskowiec to kamień miękki, który poddaje się łatwo destrukcji. Konserwacja polega na tym, że po oczyszczeniu cała bryła kamienna jest nasączana chemikaliami, które powodują utwardzenie kamienia i zabezpieczenie go przed dalszym rozpadaniem. Są to chemikalia sprowadzane z Europy Zachodniej - tłumaczył Santarek.

Wśród nagrobków, które będą odnawiane, jest grób zmarłego w 1895 r. Henryka Wolińskiego, który w latach 1868-1886 był prezydentem Lublina. W zbiórkę datków na renowację tego nagrobka włączyć się mają obecne władze miasta i byli prezydenci Lublina.

- Henryk Woliński to osoba niezwykle zasłużona dla Lublina. Pełnił funkcje prezydenta miasta przez 18 lat. Był prawdziwym budowniczym Lublina, zawdzięczamy mu m.in. wybrukowanie wielu istotnych dróg w mieście, stworzenie wielu skwerów zieleni, ale także - co na tamte czasy było wielką nowością - zamianę oświetlenia naftowego na oświetlenie gazowe - powiedziała zastępca prezydenta Lublina Beata Stepaniuk-Kuśmierzak.

- Będziemy namawiać mieszkańców Lublina, żeby wrzucili jakikolwiek pieniążek do puszek, aby wspólnie udało nam się odrestaurować ten zabytek - dodała.

Kwesta potrwa do niedzieli. Wśród kwestujących wolontariuszy dominują ludzie młodzi, ale udział w kweście zapowiedzieli także artyści, aktorzy, sportowcy, wśród nich m.in. Krzysztof Cugowski, Jan Kondrak, Marcin Wroński, Jarosław Koziara, Mietek Jurecki, Sabina Włodek, Marek Kępa.

W ubiegłym roku podczas sześciu dni kwesty zebrano ponad 109 tys. zł, co pozwoliło na odrestaurowanie sześciu dużych nagrobków. W ubiegłorocznej kweście wzięło udział łącznie 263 kwestarzy, w tym 164 uczniów z sześciu lubelskich szkół.

Cmentarz przy ul. Lipowej w Lublinie ma wielonarodowy i wielowyznaniowy charakter. Pochowani są tu katolicy, prawosławni i ewangelicy. Założony został w końcu XVIII wieku, daleko poza ówczesnymi granicami miasta. Z biegiem lat nekropolia znalazła się w centrum Lublina. Najstarsze nagrobki, członków loży wolnomularskiej, pochodzą z 1811 r.

Na cmentarzu przy ul. Lipowej spoczywają m.in. poeta Józef Czechowicz, kaznodzieja ks. Piotr Ściegienny, bibliofil Hieronim Łopaciński a także kupiec Jan Mincel opisany przez Bolesława Prusa w powieści "Lalka". Pochowani są tu żołnierze polscy, niemieccy, ukraińscy, austriaccy, rosyjscy. W części katolickiej cmentarza znajduje się mogiła powstańców styczniowych, a w części prawosławnej - żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej atamana Semena Petlury, którzy w 1920 r. byli sojusznikami Polski w walkach z bolszewikami.

Dzięki organizowanej od ponad 30 lat kweście udało się dotychczas odremontować niemal 300 zabytkowych i najbardziej zniszczonych nagrobków, w większości położonych w części rzymskokatolickiej cmentarza.