Artykuły

Przed nami pięć dni podróży w przeszłość - w trakcie startującego w środę [12 lipca] X Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Plenerowych i Ulicznych Feta będziemy mogli obejrzeć najciekawsze teatry, które pojawiły się na wcześniejszych edycjach imprezy.

- Pierwsza FETA odbyła się w 1997 roku, w ramach obchodów 1000-lecia Gdańska - wspomina Elwira Twardowska, szefowa festiwalu od jego pierwszej edycji. - Stąd też nazwa imprezy, miała ona być teatralną fetą na milenium. Tak naprawdę pomysł na festiwal nie był mój. Imprezę wymyślił Zdzisiek Górski z Teatru Snów, choć nie chciał sam jej organizować. Spytał mnie, czy nie chciałabym spróbować. Pomyślałam, że to żaden problem. Nie zdawałam sobie jednak wtedy sprawy ile wiąże się z tym problemów. Pierwsza edycja była naprawdę szalona. My nie mieliśmy absolutnie żadnego doświadczenia w organizacji festiwalu teatralnego. Pamiętam, że wymagania techniczne niektórych grup były dla nas wtedy potworne. To były czasy, kiedy jeszcze nie było hipermarketów otwartych w sobotę i niedzielę. Czasem problemem okazywał się kawałek sznurka czy kabla. Zdarzało nam się szukać właścicieli sklepów, żeby je specjalnie dla nas na chwilę otworzyli w niedzielę, bo potrzebowaliśmy na przykład dużych gwoździ.

Na tegorocznym festiwalu pojawią się dwa widowiska prezentowane na Fecie w 1997 roku: "Carmen Funebre" Biura Podróży z Poznania oraz przygotowana z ogromnym rozmachem "Katastrofa" rosyjskiego teatru Licedei. - Najbardziej cieszę się z "Carmen Funebre" - mówi Twardowska. - Biuro Podróży to chyba najbardziej znana Polska grupa na świecie. Pamiętam też wizytę teatru Licedei. Do "Katastrofy" potrzebowali dźwigu. Gdy udało nam się go zdobyć, artyści stwierdzili, że to sprzęt gospodarstwa domowego i potrzebują czegoś znacznie większego.

Oprócz tego na Fecie zobaczyć będzie można między innymi Amlimę z Togo, czesko-rosyjską formację Teatr Novogo Fronta, Strange Fruit z Australii i Stella Polaris z Norwegii. Stały gość FET-y - ukraińska grupa Voskresinnia - pokaże "Wiśniowy sad" według Antoniego Czechowa, spektakl przygotowany specjalnie na jubileusz gdańskiej imprezy. Polskę na festiwalu reprezentować będzie - prócz Biura Podróży - między innymi poznański Teatr Ósmego Dnia ze spektaklem "Arka" (na pierwszej Fecie pokazali oni "Sabat") oraz Teatr Snów, Teatr Lustra Strona Druga i Teatr Pinezka z Gdańska.

Występy artystów będzie można oglądać do niedzieli praktycznie na całej gdańskiej starówce: na Długiej i Długim Targu, ulicy Mariackiej, Targu Węglowym, placu Kobzdeja i na wyspie Ołowianka. Pierwsze spektakle zaczynać się wczesnym popołudniem, ostatnie - chwilę przed północą. Wtedy to centrum miasta zawładną teatry operujące światłem i ogniem. Podobnie jak w zeszłym roku na Targu Węglowym stanie scena, na której będzie można obejrzeć największe widowiska, wraz z trybunami z miejscami siedzącymi dla widzów. Wstęp na to przedstawienie będzie kosztował 5 zł (biletowany będzie jeden spektakl dziennie; wejściówki można kupować w biurze festiwalu na Targu Węglowym), pozostałe widowiska będzie można obejrzeć za darmo.

Tradycyjnie już festiwalowi towarzyszyć będą wystawy plastyczne. W Galerii Nowa Oficyna (Gdańsk, ul. Piwna 27) będzie można obejrzeć kilkadziesiąt najlepszych fotografii z zeszłorocznej FET-y - plon organizowanego corocznie konkursu. W Jadłodajni pod Zielonym Smokiem (Gdańsk, ul. Szeroka 125) zaprezentowane zostaną plakaty ze wszystkich dziesięciu dotychczasowych festiwali. A w Rosyjskim Ośrodku Nauki i Kultury (Gdańsk, ul. Długa 35) oglądać będzie można fotografie Anny Szyszkiny, dokumentujące występy rosyjskiego teatru Mr. Pezo's Wandering Dolls.

* * *

Zdzisław Górski, pomysłodawca FET-y, założyciel gdańskiego Teatru Snów:

Pomysł na FET-ę był oczywisty i naturalny. Od 1983 roku jeździłem, najpierw z gdańskim Teatrem Tako, potem już z Teatrem Snów, na Festiwal Teatrów Ulicznych w Jeleniej Górze. Bywaliśmy zresztą także na wielu podobnych imprezach. Gdy w 1997 roku zaczął się tworzyć program obchodów 1000-lecia Gdańska, padały pomysły rozmaitych imprez kulturalnych. Ja wtedy zaproponowałem festiwal teatralny w Gdańsku. Udało się go zorganizować Plamie i FETA doskonale funkcjonuje do dziś.

Teatr Snów oczywiście pokazywał spektakl na pierwszej edycji FET-y, było to widowisko "Wizyta". W ogóle rok 1997 był dla nas bardzo udany, występowaliśmy wtedy kilkadziesiąt razy, między innymi w Edynburgu i Holandii. W tym roku, na dziesiątej Fecie, zaprezentujemy spektakl "Pokój". Jest to bardzo proste przedstawienie, przypomina nasze wcześniejsze produkcje, takie jak "Republika Marzeń". Ale oczywiście trzymamy się naszej stylistyki, czyli patrzymy na świat w zmetaforyzowany, poetycki sposób.

Na zdjęciu: Strange Fruit, Australia.