Artykuły

Teatr Jaracza zaprasza na kolejną premiere. Tym.razem będzie to "Nasza klasa", najczęściej grywany zagranicą polski dramat. To historia klasy, której uczniami byli Polacy i Żydzi, a potem ci pierwsi spalili w stodole tych drugich.

Szkolna klasa to bardzo pojemna artystycznie formuła do opowiadania o indywidualnej biografii, losach pokolenia, społeczeństwa a nawet kontynentu. Korzystali z niej m.in. Robert Musil w "Niepokojach wychowanka Toerlessa", Federico Fellini w "Amarcordzie" czy Tadeusz Kantor w "Umarłej klasie". O pokoleniu "na wygnaniu, w kraju, w grobie" śpiewał Jacek Kaczmarski, Marek Koterski opowiedział w "Siedmiu uczuciach" o swoich przeżyciach z podstawówki.

"Nasza klasa" Slobodzianka należy do polskich dramatów najczęściej wystawianych zagranicą. W piątek na scenie Teatru Jaracza zobaczymy ją w reżyserii Adama Nalepy. Jest to dopiero druga inscenizacja "Naszej klasy" w Polsce.

Nalepa, nim wyjechał jako dziecko do Niemiec, chodził do szkoły w Chorzowie. I tam też była jego dzisiaj rozproszona po świecie klasa. W Niemczech studiował medycynę i teatrologię. Teraz w Sopocie prowadzi Fundację Teatru Boto. To, jak nam powiedział, miejsce otwarte dla przedstawicieli wszystkich sztuk - od fotografii przez plastykę do muzyki.

Dlaczego w Olsztynie postanowił zrealizować pan właśnie tę "Naszą klasę"? - Tadeusz Slobodzianek przysłał mi ten dramat jeszcze przed jego londyńską prapremierą w National Theatre w 2009 roku - powiedział nam Adam Nalepa. - Wtedy byłem świeżo po realizacji "Blaszanego bębenka", a choć "Naszą klasę" zrealizował Ondrej Spisak, temat we mnie pozostał. Dla mnie jest to historia, która cały czas się powtarza. My, ludzie nie uczymy na uczymy się na błędach.

Reżyserowi zależało też na tym, by bohaterowie "Naszej klasy" - m.in. Dora, Zocha, Rachelka, Menachem, Rysiek czy Heniek - nie byli tylko imionami. - Chodziło mi o to byśmy na scenie zobaczyli konkretnych ludzi, anie numery kolejnych ofiar wojny - tłumaczył. -Próbowałem zrozumieć psychologię tych postaci i chciałem tak je pokazać, żebyśmy z każdą z nich mogli zidentyfikować. Przynajmniej do momentu, gdy nie przekroczą granicy zła.

Zdaniem reżysera przesłanie "Naszej klasy" staje się coraz bardziej aktualne. - Opowiadam historię ludzi w zamknięciu w klasie, w historycznej sytuacji, ale i teatrze - mówił. - Myślałem tutaj też o Sartrze i jego napisanej w 1943 roku sztuce "Przy drzwiach zamkniętych", której troje bohaterów jest skazanych na przebywanie ze sobą przez całą wieczność.

W olsztyńskiej inscenizacji zobaczymy m.in. Alicję Parczewską, Agnieszkę Castellanos-Pawlak, Ewę Pałuską-Szozdę, Radosława Jamroża, Macieja My diaka i Dariusza Poleszaka. - Zależało mi na tym, by każdy z aktorów w swojej postaci odnalazł choćby koniuszek siebie - podkreślił reżyser. - Podczas pierwszych czytań sztuki niektórzy płakali. Ja sam starałem się zachować dystans wobec tego tematu.

W spektaklu wystąpi też grupa dzieci. - W dramacie jest dużo wierszyków i piosenek - wyjaśnił Nalepa. - Nie wszystkie wykorzystam, ale część tak. Jednak nie chciałem infantylizować aktorów i zmuszać ich do udawania dzieci. A prawdziwe dzieci, tak jak ich gry i zabawy, bywają brutalne i okrutne.

Premiera olsztyńskiej inscenizacji zaplanowano na piątek 24 maja. Początek o godz. 19 na scenie dużej. Scenografię do spektaklu przygotował Maciej Chojnacki, autorem muzyki jest Marcin Rumiński a za ruch sceniczny odpowiada Wiola Fiuk.

Pogrom w Jedwabnem (również: mord w Jedwabnem) to masowe morderstwo dokonane z niemieckiej inspiracji przez grupę co najmniej 40 Polaków zamieszkujących miasto Jedwabne na kilkuset Żydach zamieszkujących to miasto i jego okolice 10 lipca 1941 roku w czasie niemieckiej okupacji Polski. W wyniku zbrodni zginęło co najmniej 340 osób, z czego około 300 zostało żywcem spalonych w stodole.