Artykuły

Był - obok Chopina - największą postacią polskiej muzyki XIX w. Urodzony na Białorusi, oprócz swoich sztandarowych dzieł - "Halki" i "Strasznego dworu" - zostawił nam m.in. "Żółtą szlafmycę". W niedzielę w Teatrze Wielkim urodziny Stanisława Moniuszki.

Miejsce akcji nie jest przypadkowe - poznański Teatr Wielki nosi imię sławnego kompozytora. Data też jest znacząca: 5 maja mija 200 lat od narodzin autora "Halki". Do historii przeszedł jako kluczowy twórca narodowej opery, ale dobrze wiedział, jak docierać do odbiorcy spoza dużych (jak na jego czasy) miast. Spuścizna po nim to m.in. dwanaście śpiewników domowych, zawierających prawie trzysta utworów.

- Zajmował się duszą narodu. Pisał formy wyrafinowane, ale też bardzo proste, do zagrania na fortepianie w saloniku w dworku - mówił w grudniu w Teatrze Wielkim Waldemar Dąbrowski, dyrektor naczelny Opery Narodowej, podczas poświęconej kompozytorowi konferencji.

Konferencja była pierwszym wydarzeniem w ramach obchodów Roku Stanisława Moniuszki.

Głos podczas jednego ze spotkań zabrały badaczki z Narodowego Centrum Kultury. Z przeprowadzonych przez nie wywiadów wynika, że nazwisko kompozytora kojarzy prawie 90 procent Polaków, przy czym zdecydowanie lepiej ci starsi. W świadomości części z nas Moniuszko funkcjonuje jednak raczej jako postać z panteonu słynnych malarzy czy pisarzy. A przecież mamy wiele ulic, szkół czy instytucji jego imienia.

- Trochę mnie rozbawił tytuł jednego z paneli konferencji: "Ściągnijmy Moniuszkę z pomnikowych cokołów" - wyznał w grudniu w Poznaniu Waldemar Dąbrowski. - Moim zdaniem Moniuszkę najpierw należałoby na te pomniki postawić i jego twórczość upowszechnić - przekonywał.

Moniuszko według Krystyny Jandy. I innych

Upowszechnianie to jedno z zadań trwającego jubileuszu. Co w programie? W grudniu premierę "Halki" w reżyserii Mariusza Trelińskiego obejrzą widzowie Theater an der Wien w Wiedniu. W październiku - koncertowe wykonanie tego dzieła w Filharmonii Berlińskiej.

W niedzielę w Warszawie rusza jubileuszowa edycja Konkursu Moniuszkowskiego - największego konkursu wokalnego w Polsce. Tego samego dnia w Operze Bałtyckiej w Gdańsku premiera "Hrabiny" w reżyserii Krystyny Jandy.

W czerwcu w Warszawie "Halka" (wersja wileńska) według pomysłu debiutującej w teatrze operowym Agnieszki Glińskiej

A w Poznaniu? 28 czerwca nowa premiera - "Paria" w reżyserii Grahama Vicka, szefa Birmingham Opera Company. Akcja rozgrywa się w indyjskim mieście Benares około 1500 r.

Rzecz jest raczej mało znana. Dzieła "nie kupili" współcześni kompozytorowi krytycy. "Przyczyny tego faktu były różne: Moniuszko nie posiadał przede wszystkim zdolności stwarzania w swej muzyce egzotyzmu, stąd też jego Hindusi przemawiają językiem muzycznym trochę bezosobowym lub zgoła śpiewają... na polską nutę" - pisał o recepcji dzieła znawca opery, Józef Kański.

Przyjdź z dzieckiem, zajrzyj do garderoby

Zanim na deskach Teatru Wielkiego zagości nowa opera (a twórcy zaprezentują nowe na nią spojrzenie), odbędą się tu urodziny słynnego patrona.

Początek w niedzielę o godz. 16. Zacznie się korowodem, który ruszy spod pomnika kompozytora do teatru. Na schodach opery odbędzie się koncert Międzypokoleniowego Chóru Dziadów i Bab, który wykona pieśń napisaną specjalnie dla jubilata. Śpiewać będą też studenci Akademii Muzycznej.

W programie również warsztaty chóralne prowadzone przez dyrygenta Grzegorza Wierusa, animacje dla dzieci, quizy. Organizatorzy otworzą garderobę pełną teatralnych kostiumów. Jak na urodziny przystało nie zabraknie też tortu.

O godz. 11 w Sali im. Wojciecha Drabowicza odbędzie się muzyczne wydarzenie dla najmłodszych poznaniaków (w wieku 0-3 lat). Specjalny koncert, inspirowany muzyką Stanisława Moniuszki, dostosowany jest do możliwości percepcyjnych i rozwoju najmłodszych słuchaczy. Start o godz. 11, bilety 20 (opiekun+dziecko).

Na finał o godz. 18 Teatr Wielki zagra "Halkę" Stanisława Moniuszki w reżyserii Pawła Passiniego.