Rzeszów. Ponad 100 twórców napisało do prezydenta Ferenca
Ponad setka polskich twórców podpisała się po listem do prezydenta Rzeszowa Tadeusza Ferenca: "Pana działania są wyrazem jawnego naruszenia prawa" - napisano w nim.
To reakcja na decyzję prezydenta o przerwaniu prób do spektaklu "#chybanieja", "bo mogą zostać obrażone uczucia religijne". Artyści domagają się skanów wszystkich dokumentów i decyzji prezydenta w tej sprawie.
Nie cichnie skandal wokół spektaklu w reż. Pawła Passiniego "#chybanieja", który przygotowywany był w Teatrze Maska w Rzeszowie na zamówienie Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie. Spektakl po raz pierwszy ma zostać pokazany w weekend w Warszawie podczas festiwalu Nowe Epifanie. Tymczasem prezydent Ferenc przekazał ustnie dyrektorce Maski Monice Szeli decyzję o przerwaniu prób w miejskim teatrze, bo doniesiono mu, że spektakl może zawierać treści obrażające uczucia religijne katolików i Żydów. Według twórców - autora Artura Pałygi i reżysera Pawła Passiniego - spektakl dotyka współczesnych problemów Kościoła, m.in. pedofilii wśród księży.
Dyrekcja Teatru Maska najpierw przekazała decyzję prezydenta artystom, dopiero po kilku dniach wydała oświadczenie, że próby będą jednak kontynuowane. Wydarzenia w rzeszowskim teatrze, a szczególnie publiczne wypowiedzi prezydenta Tadeusza Ferenca i jego rzecznika Macieja Chłodnickiego, wywołały burzę w środowisku twórców w całej Polsce.
Na stronie internetowej Forum Przyszłości Kultury opublikowany został list otwarty do prezydenta Ferenca, pod którym podpisana jest śmietanka polskich twórców teatralnych, filmowych, pisarzy. Wśród sygnatariuszy listu znajdują się m.in.: Agnieszka Holland, Krystian Lupa, Krzysztof Warlikowski, Tadeusz Słobodzianek, Agnieszka Glińska, Jacek Poniedziałek i Andrzej Chyra.
Naruszenie praw konstytucyjnych nas wszystkich
"Środowisko teatralne i ludzie kultury z najwyższym niepokojem śledzą napływające od kilku dni informacje związane z Pana działaniami i publicznymi wypowiedziami w sprawie powstającego w rzeszowskim Teatrze Maska spektaklu "#chybanieja" w reżyserii Pawła Passiniego. Cieszy nas, że po kilku dniach niepewności dyrekcja teatru potwierdziła kontynuację prac nad przedstawieniem, wypełniając tym samym swoje zobowiązania wobec twórców i publiczności. Nie zamyka to jednak sprawy, bo Pana działania są wyrazem jawnego naruszenia prawa regulującego relacje instytucji kultury i organizatorów, a jako takie skutkują naruszeniem praw konstytucyjnych nas wszystkich" - zaczyna się list.
"() jednym z wątków przedstawienia jest problem pedofilii w Kościele katolickim, tymczasem biskup Diecezji Rzeszowskiej, Jan Wątroba, znalazł się na przekazanej Papieżowi Franciszkowi przez Fundację "Nie lękajcie się" liście hierarchów, którzy ukrywali przypadki pedofilii. Spektakl dotyka więc niezwykle ważnej społecznie i trudnej kwestii - z tej racji zasługuje na szczególną ochronę i wsparcie ze strony instytucji, w której toczy się praca, a także władz publicznych" - uważają artyści i podkreślają mocno: "Pana publiczne wypowiedzi w tej sprawie odsłaniają zatrważające niezrozumienie obowiązków i roli władz samorządowych wynikających z Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Narusza Pan autonomię programową instytucji artystycznej, próbując dopuścić się aktu cenzury prewencyjnej".
Żądają wskazania podstaw prawnych
Sygnatariusze listu domagają się na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej pełnego wyjaśnienia tej sytuacji, przesłania skanów wszelkich dokumentów (decyzje, zarządzenia, inne) dotyczących ingerencji prezydenta w spektakl i wskazania podstaw prawnych podjętych przez niego działań.
"Kultura jest dobrem wspólnym, jej nieodzowną część stanowi zagwarantowana przez prawo autonomia instytucji kultury i konstytucyjna wolność twórczości artystycznej. Naruszanie którejkolwiek z tych wartości narusza prawa nas wszystkich" - kończą swój list twórcy.
List można cały czas podpisywać, pisząc na adres: biuro@forumprzyszloscikultury.pl.
