Zmontowane na medal
Specjalnie na Festiwal Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu warszawski Teatr Montownia przygotował śpiewogrę według Szekspira
"Śpiew nocy letniej" jest śpiewogrą złożoną z fragmentów dramatów Szekspira (Snu nocy letniej, Romea i Julii, Poskromienia złośnicy, Wiele hałasu o nic, Otella) i pieśni, wykorzystującą oryginalną muzykę z przedstawień wystawianych przez autora w The Globe Theatre. Mimo iż kompozycje Roberta Johnsona, Thomasa Morleya i Johna Dowlanda zachowały się do czasów współczesnych, są rzadko wykorzystywane, zaś w Polsce zupełnie nieznane. Reżyser Maciej Wojtyszko przywołał oryginalne wykonania pieśni szekspirowskich i całość wystawił w konwencji dramatu elżbietańskiego. Zadbał o finezyjną, pomysłową choreografię. Aktorów ubrał w realistyczne kostiumy XVI-wieczne i kazał im grać w stylu wywodzącym się od renesansowych kuglarzy.
Fabuła spektaklu jest prosta. Oto czterej młodzieńcy (Adam Krawczuk, Marcin Perchuć, Rafał Rutkowski i Maciej Wierzbicki) przybywają do miasta, aby pobierać nauki. Warunkiem pozostania wśród akademickiej gawiedzi jest wstrzemięźliwe prowadzenie się, czyli wystrzeganie się kobiet. Panowie składają więc śluby, że uszanują regulamin szkoły i nie wpadną w sidła miłości. Kiedy jednak przygotowują szkolne przedstawienie "Najżałośliwszą komedię o wielce tragicznej śmierci Pirama i Tyzbe", do grupy dołączają dwie młode kobiety - piękna, słodka Hermia (Agnieszka Warchulska) i brzydka, arogancka Helena (Ewa Konstancja Bułhak). Próby odbywają się w lesie (na scenie stoją dwa prowizoryczne drzewa z drutu i siatki), aktorom przygrywa na lutni wędrowny grajek (Tadeusz Czechak). Panowie zalecają się do Hermii i tracą dla niej głowy, po czym nie wiadomo kiedy i czemu odchodzą od zmysłów z powodu Heleny. Magiczny las, jak zwykle u Szekspira, wyzwala tajemnicze moce i plącze ludzkie losy. Zawiązują się intrygi miłosne, dochodzi do tragicznych wyznań i pojedynków. Kiedy aktorzy zwijają dekoracje, z rozmontowanych drzew składają wóz, na którym odjeżdżają, okazuje się, że od początku do końca byliśmy świadkami przedstawienia trupy wędrownej.
Pomysł wystawienia spektaklu w konwencji śpiewogry okazał się udany. Sceny dramatyczne przeplatają się z muzycznymi: aktorzy mówią własnym głosem i wcielają się w role granych postaci, tańczą, śpiewają, a także grają na niezwykłych instrumentach z epoki: na lirze korbowej, mandorze, tamburynie berneńskim i na walijskim cwrth. Dają popis sprawności aktorskiej, grają z rzadką dziś finezją i zapałem, bawiąc się tekstem i rolą. Potrafią budować napięcie dramatyczne i rozładowywać je śmiechem. Mimo iż mówią językiem Szekspira i śpiewają rymowane piosenki, spektakl nie razi sztucznością ani pretensjonalnością. Aktorzy nie deklamują wierszyków. Wcielają się w XVI-wieczne role, sugestywnie tworząc wrażenie, że oto znaleźliśmy się w teatrze epoki elżbietańskiej. Szekspir w ich wykonaniu jest zabawny i żywy - ale jakie jest to wykonanie! Aktorzy są sprawni fizycznie, muzykalni, śpiewają, mają dobrą dykcję, plastyczną mimikę, sugestywną gestykulację. Potrafią nawiązać żywy kontakt z publicznością, są sympatyczni i dowcipni. O podobnie przygotowanych aktorach wielu reżyserów może tylko pomarzyć. Wprawdzie takie przygotowanie nie powinno dziwić, gdyż winno być normą. Że jest inaczej, przekonują wizyty w teatrach czy choćby Teatr TV. Na tym tle aktorzy Teatru Montownia są wprost nadzwyczajni.
Reżyser właściwie obsadzi! role i wyeksponował talent wokalny obu pań. Na uwagę zasługują też zgrabne, finezyjne przekłady pieśni Szekspira autorstwa Ewy Konstancji Bułhak i Macieja Wojtyszki, oddające rytm i melodię angielskiej wersyfikacji. Śpiew nocy letniej jest przedsięwzięciem oryginalnym w zamyśle i dopracowanym w szczegółach. Aktorom udaje się stworzyć iluzję tak sugestywną, że gdy publiczność wznosi owacje krzycząc: autor!, autor!, czekamy, aż wyjdzie Szekspir i się ukłoni.
