Artykuły

Niemcy. Spór o nagrodę dla Petera Handke

Peter Handke jeden z najpopularniejszych przedstawicieli austriackiej awangardy miał zostać tegorocznym laureatem prestiżowej nagrody literackiej im. Heinricha Heinego. Przyznawana jest ona przez Radę Miasta Düsseldorf osobistościom, które swoją moralną postawą, w twórczości literackiej lub publicystycznej " wspierają postęp społeczny i polityczny, służą porozumieniu między narodami oraz krzewią ideę wspólnoty narodów."

Po ogłoszeniu werdyktu rozpętała się burza protestów. Wzbudzająca kontrowersje postawa Petera Handke wobec wojny na Bałkanach oraz pochwaly pod adresem Milosewicza nie predestynują go to tej nagrody - słychać było ze środowisk literackich, społecznych i politycznych.

Laureatami nagrody im. Heinricha Heinego, jednego z najbardziej prestiżowych wyróżnień w Niemczech, byli między innymi Elfride Jelinek, laureatka literackiego Nobla, pisarz Carl Zuckmayer i Max Frisch, były prezydent Niemiec Richard von Weizsäcker, niemiecki bard Wolf Biermann, publicystka Marion hrabina Dönhoff, a także pisarz Günter Kunert. To on jako pierwszy zapowiedział, że rozważa zwrot przyznanej mu kiedys nagrody, jeśli jej laureatem zostanie Peter Handke. Powiedział, że nie rozumie, jak ludzie świadomi doświadczeń niemieckiej historii mogą honorować barda jednego z dyktatorów" jakim na pewno był Milosewicz. W parlamencie krajowym w Düsseldorfie uhonorowaniu Handkego sprzeciwiły sięwszystkie kluby polityczne.

Wiadomo, że do nagrody zaproponowała Petera Hankego austriaczka Sigfrid Löffler, krytyk literacki, znana z głośnej i popularnej audycji telewizyjnej emitowanej w 2 programie telewizji ZDF. Nagrodę przyznało Handkemu niezależne jury. Jeden z jego członków, Julius Schoeps określił burzę protestów jako " typowy konflikt poety z homo politicus". Jury brało pod uwagę protesty, lecz nikt nie spodziewał się, że będą tak ostre. Handkemu pamięta się relatywizację holokaustu, kiedy bombardowanie Serbii przez NATO nazwał "Ausschwitz dla Serbów" oraz zarzuca mu się sympatie wobec Milosewicza, którą zademostrował ostatnio biorąc udzial w pogrzebie. Peter Handke odpowiedział na ten zarzut w opublikowanym w prasie liście: " W żadnym napisanym przeze mnie tekście nie można przeczytać, że zaliczyłem Slobodana Miloszewicza do pokrzywdzonych lub nazwałem ofiarą."

Pisarz serbski, Bora Cosic, który mieszka w Niemczech, zdecydowanie zaprzeczył, jakoby to publiczne oświadczenie Handkego zgodne było z prawdą: "Naturalnie, że to nieprawda. Wszystko, co on opowiada o naszej wojnie jest oceną jednostronną, co więcej, w ten szkaradny sposób wspierał zbrodniczy reżim w Serbii. Teraz wszystkiego się wypiera. Ale najbardziej sporną kwestią jest samo uzasadnienie jury, w który twierdzi, że Handke podobnie jak Heinrich Heine angażował się na rzecz prawdy. To jest całkowicie nieprawdziwe i dlatego tak oburza opinię publiczną. Tę nagrodę przyznano mu przecież za krzewienie prawdy, za przedstawianie bliskich prawdy wydarzeń historycznych. Ale przecież to nieprawda, ponieważ Handke przez całe ostatnie dziesięciolecie wykrzywiał prawdę o wojnie na Bałkanach."

Ostateczna decyzja o przeznaczeniu tegorocznej nagrody im. Heinricha Heinego i jej przyszłych losach zostanie podjęta 22 czerwca. Należy się spodziewać, że Peter Handke nagrody jednak nie otrzyma. Bora Cosic mówi o ambiwalencji zaistniałej sytuacji: "To jest jedna z najbardziej skomplikowanych sytuacji w naszej kulturze europejskiej. Bardzo prestiżową nagrodą literacką zostać ma wyróżniony pisarz, pisarz bardzo ceniony i bardzo dobry, szczególnie w pierwszej fazie swej twórczości. Jednakże tę nagrodę ma otrzymać za szkaradną i negatywną postawę wobec wydarzeń historycznych i do tego wszystkiego to, co jest złe, negatywne i zakłamane określa się jako walkę o prawdę w duchu Heinricha Heine. Przecież to sprzeczność sama w sobie."

Na zdjęciu: Peter Handke przy portrecie Heinricha Heinego

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji