Artykuły

Spotkania, spektakle, koncerty, filmy, premiery książek. I tak codziennie, niemal przez dwa miesiące. Zaczęły się wakacje, zaczyna się Lato w Pograniczu. Wśród jezior i pól, pod granicą polsko-litewską dziać się będą rzeczy ważne i ciekawe. Ośrodek Pogranicze zaczyna od świętowania urodzin Miłosza i na "Misterium mostu" skończy. Początek letnich spotkań - już w piątek (29.06).

Do Sejn i Krasnogrudy, gdzie mieści się Dwór Miłosza (bywał tu noblista przed wojną u swoich ciotek), wpaść podczas wojaży na Suwalszczyźnie trzeba koniecznie. To obowiązkowy przystanek. I niepowtarzalna okazja, by w pięknych plenerach, miejscach wyjątkowych - w synagodze, dawnej jesziwie czy nad jeziorem, w dawnym majątku rodziny Miłosza (dziś mieści się tu Międzynarodowe Centrum Dialogu), zetknąć się z artystami różnych pokoleń. A i pojechać na jakieś wydarzenie warto specjalnie, nie tylko przy okazji wakacji.

Skąd to zło

Ekipa Pogranicza przygotowała bardzo ciekawy program, w którym dla siebie znajdą coś i miłośnicy literatury, i jazzu, i rytmów klezmerskich, i filmu, i teatru (szczegółowy program niżej). W tym roku program realizowany będzie pod hasłem "Wolność/Solidarność, 1918/1968" i te idee poszczególnym wydarzeniom będą przyświecać.

Lato w Pograniczu rusza już od tego weekendu - na początek, w piątek (29.06) zobaczyć będzie można spektakl na podstawie tekstów Czesława Miłosza i Josifa Brodskiego - "Kokon" (w Białej Synagodze w Sejnach, godz. 19, wstęp wolny). Organizatorzy w zaproszeniu piszą: "Podążając za myślą dwóch geniuszy XX wieku, szukamy odpowiedzi na trudne i proste pytanie: Dlaczego istnieje zło? Zło istnieje w świecie i zło istnieje w każdym człowieku z osobna. Jak się go pozbyć? Skąd biorą się złość, mściwość, gniew?"

W spektaklu opowiadać o tym będą: Paweł Michaiłow (reżyser), Albert Saprykin (kompozytor), Staszek Czyżewski (muzyk), Marta Kurzak (aktorka), Hanna Skarga (aktorka).

W sobotę (30.06) z kolei w Krasnogrudzie - Wielkie Księstwo Poezji i spotkanie w rocznicę urodzin Czesława Miłosza (godz. 18). W programie - spotkania z twórczością dwóch poetów. Będzie zbiorowe czytanie Czesława Miłosza "Litwa po pięćdziesięciu dwóch latach" (w amfiteatrze parku krasnogrudzkiego), będzie też wieczór poetycki z udziałem litewskiego poety Vldasa Braziunasa i jego tłumaczki Agnieszki Rembiałkowskiej. W kawiarni literackiej "Piosenka o porcelanie" w krasnogrudzkim Domu Miłosza zaplanowano prezentację tomiku poetyckiego "Stół góra ołatarna", wydanego w Oficynie Pogranicza.

Klezmerzy w synagodze

A od 1 lipca Lato w Pograniczu rusza już na całego. Praktycznie codziennie, do 22 sierpnia w dwóch miejscówkach: Sejnach i Krasnogrudzie (kilka kilometrów za Sejnami) dziać się będzie coś ciekawego.

W synagodze w Sejnach co kilka dni zagrają utalentowani muzycy z Orkiestry Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego pod wodzą Wojciecha Szroedera. Są w różnym wieku, najmłodsi to jeszcze dzieciaki, ale jak grają! Kto raz klezmerów z Sejn usłyszy, zapamięta dobrze. Zaczynali wiele lat temu od warsztatów, dziś grają z największymi klezmerami świata. Dwa lata temu Mikołaj Trzaska zaprosił ich do wspólnego tworzenia muzyki do filmu "Wołyń" (znakomity saksofonista, przyjaciel Pogranicza, zresztą w tym roku też się zjawi z własnym koncertem). Sejneńscy muzycy wystąpią z nowym programem - "Kavanah/Za sercem".

Z nowym wyborem pieśni jidysz - "Szterndl/Mała gwiazda" wystąpi też Małgorzata Sporek-Czyżewska i Kameralna Orkiestra Klezmerska.

W dawnej sejneńskiej jesziwie (czyli szkole talmudycznej, w której odbywały się kiedyś konferencje najważniejszych rabinów, a dziś zwanej Sejneńską Spółdzielnią Jazzową) w czasie Lata w Pograniczu pobrzmiewa jazz, chasydzkie niguny, blues. W tym roku w tym miejscu usłyszeć będzie można m.in. Olę Bilińską, Marychę River Brass Band, Mikołaja Trzaskę, Raphaela Rogińskiego, Michaela Steinlaufa. W tym samym miejscu zaplanowano też m.in. premierę książki i spotkanie szabatowe z udziałem gości z Kibucu Bojowników Getta z Izraela (6.07).

Wolność i kontrkultura

A w podziemiach odrestaurowanego krasnogrudzkiego dworu, zwanego Dworem Miłosza, posłuchać można głównie pisarzy. Kiedyś Miłosz przyjeżdżał tu do ciotek na wakacje, szukał inspiracji do poezji, teraz, w Kawiarni Literackiej "Piosenka o porcelanie" grupują się ludzie pióra, filozofowie, literaturoznawcy.

Tutaj odbędzie się m.in. premiera najnowszej książki Krzysztofa Czyżewskiego, szefa Ośrodka Pogranicze - "Żegaryszki" oraz wernisaż wystawy haiku i fotografii (6.07). Tutaj też zaplanowano kilka spotkań, na których goście mówić będą o wolności i solidarności. W programie są spotkania m.in. z ks. Adamem Bonieckim (mówić będzie o roli Kościoła wobec wolności i solidarności), Andrzejem Franaszkiem, autorem książki o Herbercie, Marci Shore i Timothym Snyderem - amerykańskimi historykami, znawcami polskiej historii, Ireną Grudzińską-Gross i Barbarą Toruńczyk, które opowiedzą o "Polskiej lekcji '68".

Zaproszeni przez Pogranicze goście mówić będą też o różnych odcieniach kontrkultury, m.in. czeskim, ukraińskim, niemieckim i amerykańskim.

Słowa nad makietą

Znów można będzie oglądać słynny spektakl "Kroniki sejneńskie", który za chwilę doczeka się miana kultowego. To przejmujące widowisko przygotowane przez kolejne już pokolenie młodych sejnian, którzy zbierali opowieści swoich dziadków i sąsiadów, a potem - pod wodzą Bożeny Szroeder - sporządzili z nich spektakl. Grają go nad ręcznie wykonaną makietą sejneńskich domków. I robią to tak pięknie, że spektakl zaproszono swego czasu nawet do Nowego Jorku.

W programie są też pokazy czeskich filmów oraz polskiej animacji, wystawy, długie rozmowy. Lato w Pograniczu tradycyjnie zakończy Misterium Mostu - widowisko teatralno-muzyczne.

***

Ośrodek Pogranicze PROGRAM

POGRANICZE LATO 2018 - WOLNOŚĆ/SOLIDARNOŚĆ 1918/1968

Krótka legenda:

Dwór Miłosza - Krasnogruda

Biała Synagoga - Sejny

Dawna Jesziwa (Sejneńska Spółdzielnia Jazzowa) - Sejny (budynek na wprost synagogi)

CZERWIEC

29 (piątek) Biała Synagoga: KOKON (Miłosz/Brodski) - spektakl teatralny, g. 19, wstęp wolny

30 (sobota) Dwór Miłosza: WIELKIE KSIĘSTWO POEZJI - spotkanie w rocznicę urodzin Czesława Miłosza, poezja: Vladas Brazi?nas, zbiorowe czytanie: Miłosz, Litwa po pięćdziesięciu latach, g. 18, wstęp wolny

LIPIEC

1 (niedziela) Biała Synagoga: KRONIKI SEJNEŃSKIE - spektakl teatralny, g. 20, bilety 25, 20 zł

2 (poniedziałek) Dwór Miłosza: SĄSIEDZKA SILVA RERUM - premiera filmu i wernisaż wystawy, g. 19, wstęp wolny

3 (wtorek) Biała Synagoga: KRONIKI SEJNEŃSKIE - spektakl teatralny, g. 20, bilety 25, 20 zł

3 (wtorek) Dwór Miłosza: BRONISŁAW MAJ, LESZKA A. MOCZULSKIEGO POLSKI ODCIEŃ KONTRKULTURY oraz wernisaż wystawy Zbigniewa Fałtynowicza, g. 18, wstęp wolny

4 (środa) Dwór Miłosza: MICHAEL STEINLAUF, AMERYKAŃSKI ODCIEŃ KONTRKULTURY, g. 18, wstęp wolny

5 (czwartek) Biała Synagoga: KRONIKI SEJNEŃSKIE - spektakl teatralny, g. 20, bilety 25, 20 zł

6 (piątek) Dwór Miłosza: KRZYSZTOF CZYŻEWKI, ŻEGARYSZKI - premiera książki oraz wernisaż wystawy haiku i fotografii, g. 16, wstęp wolny

6 (piątek) Dawna Jesziwa: SARA SZNER-NESZAMIT, SPOKOJU NIE ZAZNAŁAM - premiera książki i Spotkanie Szabatowe z udziałem gości z Kibucu Bojowników Getta z Izraela, g. 18, wstęp wolny

7 (sobota) Biała Synagoga: KRONIKI SEJNEŃSKIE - spektakl teatralny, g. 20, bilety 25, 20 zł

Litografie Issahara Ben Rybaka

8 (niedziela) Dwór Miłosza: KS. ADAM BONIECKI, KOŚCIÓŁ WOBEC WOLNOŚCI I SOLIDARNOŚCI, g. 18, wstęp wolny

9 (poniedziałek) Dwór Miłosza: JAN HREBEJK, PO ŚLUBIE - film z cyklu "Kino czeskie po Nowej Fali", g. 19, wstęp wolny

10 (wtorek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

11 (środa) Dawna Jesziwa: SEJNEŃSKA SPÓŁDZIELNIA JAZZOWA: Michael Steinlauf, Raphael Rogiński, g. 20, bilety 25, 20 zł

12 (czwartek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25,20 zł

13 (piątek): SEJNEŃSKA SPÓŁDZIELNIA JAZZOWA: improwizacje muzyczne - g.20, wstęp wolny

14 (sobota) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

15 (niedziela) Dwór Miłosza: SZTERNDL / MAŁA GWIAZDA - pieśni jidysz w wykonaniu MAŁGORZATY SPOREK-CZYŻEWSKIEJ i KAMERALNEJ ORKIESTRY KLEZMERSKIEJ, g. 20, bilety 25, 20 zł

16 (poniedziałek) Dwór Miłosza: JAN HREBEJK, NAUCZYCIELKA - film z cyklu "Kino czeskie po Nowej Fali", g. 19, wstęp wolny

17 (wtorek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

18 (środa) Dwór Miłosza: ANDRZEJ JAGODZIŃSKI, CZESKI ODCIEŃ KONTRKULTURY - spotkanie połączone z premierą książki Josefa Škvoreckiego Wszyscy ci wspaniali chłopcy i dziewczyny, g. 18, wstęp wolny

19 (czwartek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

20 (piątek): SEJNEŃSKA SPÓŁDZIELNIA JAZZOWA: Marycha River Brass Band - g. 20, bilety 25, 20 zł

21 (sobota) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

22 (niedziela) Dwór Miłosza: SZTERNDL / MAŁA GWIAZDA - pieśni jidysz w wykonaniu MAŁGORZATY SPOREK-CZYŻEWSKIEJ i KAMERALNEJ ORKIESTRY KLEZMERSKIEJ, g. 20, bilety 25, 20 zł

23 (poniedziałek) Dwór Miłosza: MARCI SHORE, FILOZOFIA WOLNOŚCI KOŁAKOWSKIEGO I PATOCKI, g. 18, wstęp wolny

24 (wtorek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

25 (środa) Dwór Miłosza: ZBIGNIEW MACHEJ, PROTESTANCKA LEKCJA WOLNOŚCI - wokół Pieśni i modlitw Georgiusa Tranosciusa, g. 18, wstęp wolny

26 (czwartek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

27 (piątek) Dwór Miłosza: TIMOTHY SNYDER, O CO WALCZYMY?, g. 18, wstęp wolny

28 (sobota) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

29 (niedziela) Dom Pogranicza: THE BEST OF O!PLA 2018. Filmy Laureatów Festiwalu Polskiej Animacji i spotkanie z jego twórcą, g. 17, wstęp wolny, filmy dla widzów 16+

30 (poniedziałek) Dwór Miłosza: ANDRZEJ FRANASZEK, HERBERT - MIĘDZY WOLNOŚCIĄ I SOLIDARNOŚCIĄ, g. 18, wstęp wolny

31 (wtorek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

SIERPIEŃ

1 (środa) Dwór Miłosza: OŁEKSANDR BOJCZENKO, UKRAIŃSKI ODCIEŃ KONTRKULTURY, g. 18, wstęp wolny

2 (czwartek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

3 (piątek): SEJNEŃSKA SPÓŁDZIELNIA JAZZOWA: Ola Bilińska - g. 20, wstęp wolny

4 (sobota) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

5 (niedziela) Dwór Miłosza: SZTERNDL / MAŁA GWIAZDA - pieśni jidysz w wykonaniu MAŁGORZATY SPOREK-CZYŻEWSKIEJ i KAMERALNEJ ORKIESTRY KLEZMERSKIEJ, g. 20, bilety 25, 20 zł

6 (poniedziałek) Dwór Miłosza: JAN HREBEJK, BIGBITOWE LATO - film z cyklu "Kino czeskie po Nowej Fali", g. 19, wstęp wolny

7 (wtorek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

8 (środa) Dwór Miłosza: BASIL KERSKI, NIEMIECKI ODCIEŃ KONTRKULTURY, g. 18, wstęp wolny

9 (czwartek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

10 (piątek): SEJNEŃSKA SPÓŁDZIELNIA JAZZOWA: improwizacje muzyczne - g. 20, wstęp wolny

11 (sobota) Dwór Miłosza: IRENA GRUDZIŃSKA-GROSS, BARBARA TORUŃCZYK: POLSKA LEKCJA '68, g. 18, wstęp wolny

11 (sobota) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

12 (niedziela) Dwór Miłosza: SZTERNDL / MAŁA GWIAZDA - pieśni jidysz w wykonaniu MAŁGORZATY SPOREK-CZYŻEWSKIEJ i KAMERALNEJ ORKIESTRY KLEZMERSKIEJ, g. 20, bilety 25, 20 zł

13 (poniedziałek) Dwór Miłosza: JAN HREBEJK, MUSIMY SOBIE POMAGAĆ - film z cyklu "Kino czeskie po Nowej Fali", g. 19, wstęp wolny

14 (wtorek) Dwór Miłosza: MIŁOSZ WOBEC KONTRKULTURY - sympozjon z cyklu PAMIĘTANIE MIŁOSZA w rocznicę śmierci Poety, wstęp wolny

16 (czwartek) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

18 (sobota) Biała Synagoga: ORKIESTRA KLEZMERSKA TEATRU SEJNEŃSKIEGO - Kavanah / Za Sercem, g. 20, bilety 25, 20 zł

19 (niedziela): SEJNEŃSKA SPÓŁDZIELNIA JAZZOWA: Mikołaj Trzaska, g. 20, bilety 25, 20 zł

22 (środa) Dwór Miłosza: MISTERIUM MOSTU - widowisko teatralno-muzyczne, g. 21, wstęp wolny

*****

SEJNY

WYSTAWY

"MIŁOŚĆ I ZGODA DOMU OZDOBA. MAKATKOWA SEJNEŃSZCZYZNA". Biała Synagoga, codziennie, godz. 10-18, bilety: 5 zł, 3 zł (ulgowy)

"KSIĘGI, KSIĄŻKI, KSIĄŻECZKI z Pracowni Sztuki Wiesława Szumińskiego". Dom Pogranicza, poniedziałek - piątek, godz. 10-17

KSIĘGARNIA POGRANICZA W BIAŁEJ SYNAGODZE:

codziennie, 10-18

DWÓR MIŁOSZA W KRASNOGRUDZIE

WYSTAWY

"MIŁOSZ | SZUKANIE OJCZYZNY"

"BIBLIA DOMOWA ALBO SILVA RERUM" -

codziennie (lipiec-sierpień), godz. 10-18, bilety: 10 zł (z przewodnikiem), 5 zł (bez przewodnika), 7 zł (grupowy)

"ŻEGARYSZKI". Haiku i fotografie Krzysztofa Czyżewskiego. Park krasnogrudzki, godz. 10-18, wstęp wolny

Wystawa fotograficzna "LESZEK ALEKSANDER MOCZULSKI - NIE NICOŚĆ, NIE NICOŚĆ, NIE NICOŚĆ / A MIŁOŚĆ, A MIŁOŚĆ, A MIŁOŚĆ", autorstwa Zbigniewa Fałtynowicza. Ptaszniki, Krasnogruda, godz. 10-18, wstęp wolny

KSIĘGARNIA OFICYNY POGRANICZE WE DWORZE - codziennie, 10-18

Dla posiadaczy KARTY DUŻEJ RODZINY bilety tańsze o 50 proc.

Więcej: www.pogranicze.sejny.pl

--

Na zdjęciu: spektakl "Kroniki Sejneńskie"