Artykuły

Historia grupy radzieckich kosmonautów, która przez rok była zamknięta w makiecie statku kosmicznego. "Nieważkość", ostatnia w tym sezonie premiera w Teatrze Nowym Proxima, 23 czerwca przy Krakowskiej 41. W kosmos, a może i na Marsa, zabierze widzów reżyser Wojciech Faruga.

5 marca 1967 roku Ulibiszew, Manowcew i Bożko, trzech radzieckich kosmonautów, wchodzi na pokład Ziemskiego Kompleksu Eksperymentalnego. Po ośmiu latach planowania wyprawy międzyplanetarnej z Ziemi na Marsa śmiałkowie postanawiają sprawdzić, jak żyje się w symulatorze przypominającym warunki czerwonej planety.

Kosmiczne eksperymenty

Specjalne Biuro Projektowe nr 1 wraz z Instytutem Problemów Medyczno-Biologicznych (IMBP) i biurem projektowym Zvezda tworzy system o zamkniętym obiegu, służący do kontroli warunków na statku kosmicznym. Eksperci przygotowują katapulty do foteli, kombinezony i system kontroli warunków typu Wostok (radziecka konstrukcja statku). Równocześnie powstaje naziemny symulator: - Ziemski Kompleks Eksperymentalny, dom na ponad rok dla całej trójki astronautów.

Analogiczny eksperyment przeprowadzono podobno w USA, ale za oceanem trwał zaledwie 90 dni, od czerwca do sierpnia 1970 roku.

Czas na rozmyślania

Co robili astronauci w marsjańskiej kapsule? Rozmyślali, to pewne. Stan umysłu trzech mężczyzn, którzy spędzili ze sobą rok na pokładzie statku oddającego warunki podróży na Marsa, postanowił przenieść na scenę teatralną reżyser Wojciech Faruga. Jego spektakl to rekonstrukcja złotej ery radzieckiego programu kosmicznego z perspektywy tych właśnie śmiałków.

- To okres tak samo niezwykły jak krótki. Złota era radzieckiego programu kosmicznego rozpoczyna się w 1961 roku lotem Gagarina, a kończy mniej więcej pomiędzy 66 a 68 rokiem, między śmiercią głównego konstruktora a śmiercią pierwszego człowieka w kosmosie - opowiada Faruga.

Skrajne wycieńczenie

Kim byli panowie, którzy zdecydowali się na tak ekstremalne doświadczenie? Czy wiedzieli, co ich czeka? - Dla tych ludzi był to najpiękniejszy i najjaśniejszy okres w życiu. Podbój Kosmosu nadawał każdemu z nich sens. Mimo że eksperymenty doprowadzały kosmonautów do skrajnego wycieńczenia (musieli dochodzić do siebie nawet przez pół roku), to i tak uważają, że było warto, że była to najważniejsza rzecz, jaką zrobili w życiu. Wierzyli, że realnie poprawi to ich sytuację życiową, a jeżeli jeszcze do tego można było zyskać wiekopomną sławę, to liczba kandydatów zwiększała się w postępie geometrycznym - mówi reżyser.

Gotowi na lot w kosmos? Pierwsza wersja tekstu "Nieważkości" powstała w trakcie rezydencji artystycznej podczas Sopot Non-Fiction. Spektakl zrealizowano w ramach projektu "Krakowska Giełda Teatralna".

***

Premiera "Nieważkości" w sobotę o godz. 19.15 w Teatrze Nowym Proxima (Krakowska 41). Kolejne spektakle w niedzielę o godz. 18 i 20.30.