Szpieżka Śnieżka. Bohdan Butenko w Arlekinie
"KrUlewna Śnieżka" Bohdana Butenki w reż. Bohdana Nauki w Teatrze Arlekin w Łodzi. Pisze Izabella Adamczewska w Gazecie Wyborczej - Łódź.
Kolejna premiera Teatru Lalek Arlekin to "KrUlewna Śnieżka" w reż. Bogdana Nauki. Dla dzieci - możliwość zapoznania się z charakterystyczną kreską mistrza ilustracji, Bohdana Butenki. Dla dorosłych - zabawna opowieść o głupocie władzy, zawsze na czasie.
Butenko przyjechał na premierę z Ewą Grudą, swoją biografką, szefową warszawskiego Muzeum Książki Dziecięcej. Ojciec Gapiszona, Kwapiszona, Gucia i Cezara, legenda polskiej ilustracji, dyplom zrobił w pracowni Jana Marcina Szancera. Żartuje, że jest pośrednim uczniem Matejki ("Uczniem Matejki był Mehoffer, uczniem Mehoffera był Szancer, a ja jestem uczniem Szancera"). Tuż po studiach, w 1955 roku, został redaktorem artystycznym wydawnictwa Nasza Księgarnia. Ilustrował klasyków - Tuwima, Brzechwę, Chotomską, Woroszylskiego. Jako scenograf tworzył oprawę plastyczną m.in. Kabaretu Starszych Panów. W latach 60. zinterpretował graficznie nawet fragmenty książki telefonicznej ("z akcją
Z dzieciństwa pamiętam butenkowe interpretacje książek Ericha Kästnera, "Tańcowała igła z nitką" i "Androny" Brzechwy, "Jak oswoić lwa" Wandy Kobyłeckiej. Dziś Butenkę poznaje kolejne pokolenie. Nie tylko z reprintów - "Gucia zaczarowanego" Zofii Urbanowskiej z jego rysunkami wydała łódzka Officyna, z rysownikiem współpracuje też Akapit Press. Dzięki Arlekinowi z charakterystyczną kreską Butenki maluchy mogą zapoznać się też w teatrze. To trzecia realizacja ilustratora na łódzkiej scenie. W 1968 roku widzowie mogli oglądać "Ferdynanda Wspaniałego" w jego scenografii, w 1977 roku - "W Dolinie Muminków".
Oczywiście będąca na bakier z ortografią Śnieżka Butenki ma niewiele wspólnego z oryginałem braci Grimm i słodką disneyowską adaptacją. Kanoniczna historia Śnieżki jest pretekstem do przedstawienia zabawnej antyutopii. Opowieść o głupocie władzy, planowaniu państwowego budżetu i antysystemowym oporze adresowana jest do dorosłych. Podwójnego adresata ma też spektakl Bogdana Nauki.
Po śmierci dobrotliwie panującego monarchy jego syn, Król Niezguła IV, zaprowadza w państwie porządki. Na niebrukowanych ulicach można wdepnąć w szambo? Królewscy doradcy znajdują na to sposób: polewaczki perfumami. Wystarczy zadbać o fasadę i "będzie ślicznie". Reformy dotykają też mieszkańców - funkcjonariusze będą sprawdzać, czy wszyscy się uśmiechają, a osoby niskie należy wyeliminować, bo niedobór wzrostu może sugerować brak witamin i nieprawidłową dietę. Przebranie za dzieci nic nie da - co z tego, że krasnale dostaną łopatki i wiaderka, skoro ich twarze pozostaną stare. Sprawę trzeba załatwić w białych rękawiczkach, bo zainterweniować może Bruksela. Siedmiu krasnoludków zostaje zesłanych do odległego lasu, gdzie wydobywać będą reperujące budżet kamienie szlachetne.
Ilustracje Butenki ożywają w "KrUlewnie Śnieżce" dzięki Emilii Dryi, Klaudii Kalinowskiej, Katarzynie Pałce, Małgorzacie Wolańskiej, Karolinie Zajdel, Wojciechowi Kondzielnikowi, Szymonowi Nygardowi i Wojciechowi Schabowskiemu. Aktorzy wchodzą w stylistykę Butenki ze swobodą. Scenografię współtworzą komiksowe projekcje, a za stosowną oprawę muzyczną odpowiada Michał Makulski.
Do 20 maja w Arlekinie można oglądać wystawę prac Butenki - "35 maja i później".
