Artykuły

- Autentycznie byłem przerażony, gdy młody człowiek podarł w Sejmie unijną flagę i otrzymał brawa - mówi aktor Olgierd Łukaszewicz.

W 2005 roku w wyborach prezydenckich poparł pan Lecha Kaczyńskiego. Dzisiaj jest pan daleki od entuzjazmu, jeżeli chodzi o aktualną sytuację w kraju. Niedawno mówił pan chociażby, że w teatrach czuje się napięcie, jakiego dawno nie było.

- Lech Kaczyński jako prezydent Warszawy zrobił wiele dobrego dla teatrów. I dlatego znalazłem się w popierającym go komitecie, gdy kandydował na prezydenta Polski. Później wiele razy się z tego tłumaczyłem. To poparcie nic mi nie przyniosło, wręcz zlekceważono moją epistołę do prezydenta, w której prosiłem, by przeanalizował sytuację aktorów, bo ze statusem tego zawodu w Polsce ewidentnie stało się coś złego. Ale nie zostałem przyjęty przez Lecha Kaczyńskiego. Dostałem prztyczka w nos.

Udzieliłem nawet potem kilku wywiadów, w których zaznaczałem, że nie jestem związany z PiS. Bo zaczęto mnie tak postrzegać.

Żałuje pan tego poparcia?

- Nie wiemy, jak by się zachował Lech Kaczyński dzisiaj, gdyby żył. Może by powiedział swojemu braciszkowi: "Słuchaj, nie masz racji". Zresztą w kolejnych wyborach prezydenckich poparłem Bronisława Komorowskiego. I co? On też niespecjalnie angażował się na rzecz polskiej kultury.

Mówi to pan jako wieloletni prezes Związku Artystów Scen Polskich.

- Tak, ale właśnie żegnam się z fotelem prezesa. Statut nie pozwala mi już kandydować. A byłem prezesem ZASP-u trzykrotnie. Zresztą i tak już bym nie chciał...

Wraca pan do aktorstwa, które na ponad 10 lat odłożył pan na bok?

- Muszę zrzucić brzuch, który urósł mi na stołku prezesa. Choć po długiej przerwie zagrałem w filmie. To obraz Janusza Kondratiuka, który jeszcze nie miał swojej premiery. Ale skoro pyta mnie pani o plany, to powiem, że chodzi mi po głowie coś innego niż granie.

Co takiego?

- Będę niósł misję obywatelską.

Jako Albercik w "Seksmisji" mówił pan: "Ja tylko niosę pomoc".

- A teraz powiem: "Ja tylko niosę misję". Nie chcę, żeby doszło do polexitu. Atmosfera w kraju nabrzmiała bardzo antyunijnie. Zwykli ludzie zaczęli używać tylu argumentów przeciwko Unii, w rodzaju, że niszczy ona naszą tożsamość narodową i gospodarkę. Że musimy jej płacić więcej niż wpływa do naszej kasy. A wszystko to są nieprawdziwe informacje.

Mój opór budzi też fakt, że premier Beata Szydło zabrała unijną flagę z tła, na którym przemawiała, unieważniając fakt przynależności Polski do Wspólnoty.

Autentycznie byłem przerażony, gdy młody człowiek podarł w Sejmie unijną flagę i otrzymał brawa. I przeraziłem się tych ludzi, którzy powiesili na szubienicach portrety eurodeputowanych. Powinna być natychmiastowa radykalna niezgoda rządzących na tego typu działania. Po uroczystościach na cześć Hitlera organizacja, która była ich inicjatorem, powinna być zdelegalizowana, a do dziś nie jest.

Ludzie blisko władzy mówią, że Unia niszczy Europę ojczyzn.

- Ale trzeba by uściślić, co to jest ojczyzna. Czy to jest rząd Kaczyńskiego, czy terytorium, na którym mieszkamy, czy kultura i narodowa historia? Unia do tych spraw się nie wtrąca, ale do rządu tak. Unia jest ciekawa naszej różnorodności - nawet krzywd czy poczucia okaleczenia przez wojny- ale nie chce na szczęście dopuścić, abyśmy opuścili Unię krajów demokratycznych.

Czemu ma służyć więc antyunijna retoryka?

- Odgradzaniu nas od innych, izolowaniu nas od świata. Tymczasem nieprawdą jest, że Polska jest w ruinie, co głoszą obecnie rządzący. Zanim nastał rząd PiS, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju wydawało serię książek "Polska pięknieje. Śladem funduszy europejskich", ale zostało to przerwane ze względów ideologicznych.

Nie wiem również dlaczego przeciwstawia się narodowość polską naszej przynależności do Europy. Przecież członkostwo w Unii nie wyklucza bycia Polakiem. Każdy z nas ma poza obywatelstwem polskim także dodatkowe, unijne. Niestety, nikt o tym Polaków nie edukował. Nie tylko młodych, ale i tych z pokolenia bogoojczyźnianego, czyli wyborców PiS-u.

Dlatego ja założyłem fundację "My obywatele Unii Europejskiej". Chcę zwrócić uwagę opinii, że już żołnierze powstania listopadowego marzyli o zintegrowanej, pokojowej Europie, dlatego patronem mojej fundacji jest Wojciech Bogumił Jastrzębowski, autor projektu "Konstytucji dla Europy".

Sam?

- Jestem jedynym fundatorem tej fundacji. Moim obowiązkiem było wpłacenie funduszu założycielskiego w wysokości 3 tysięcy złotych, ale koszty działalności wyniosą dodatkowo 12 tysięcy - na początek - a jestem pierwszym darczyńcą tej fundacji. Trzeba zapłacić za stronę internetową czy księgowość.

Przewodniczącym rady fundacji jest prof. Roman Kuźniar, w jej skład wchodzą m.in. prof. Jerzy Stępień, były przewodniczący Trybunału Konstytucyjnego, dr Roman Wieruszewski, ekspert od praw człowieka, prof. Jerzy Wilkin z Polskiej Akademii Nauk i prof. Jan Jakub Michałek, dziekan Wydziału Nauk Ekonomicznych UW, a także ksiądz Aleksander Seniuk z Instytutu Jana Pawła II.

Jaki jest plan pańskiej misji?

- Zamierzam jeździć po Polsce. Obywatel UE to moja nowa "ksywa". W najbliższym czasie będę w Lesznie Wielkopolskim, potem w Poznaniu, Chorzowie i Radomsku. Oczywiście opowiadam o moich filmach, ale potem następuje wyraźnie oddzielona część, podczas której rozkładam kupiony przeze mnie roll-up i opowiadam o Unii Europejskiej.

Nie wolałby pan posiedzieć w domu z żoną, z wnukami?

- Proszę pani, ja to robię dla moich wnuków. Chcę, by żyły w normalnym kraju, który należy do Unii Europejskiej. Pomaga mi zięć, który społecznie przyjął obowiązki prezesa zarządu mojej fundacji. Mówię wnukom, co to znaczy być obywatelem Wspólnoty. Pokazałem mojemu wnukowi Adamowi, który ma 13 lat, Londyn i Sztokholm. Hania, moja wnuczka, też się już dopomina, żebym ją gdzieś zabrał, ale powiedziałem, że musi najpierw skończyć 11 lat.

Jerzy Stuhr powiedział mi niedawno, że boi się, iż przez obecną sytuację polityczną w kraju jego dzieci i wnuki wyjadą z Polski. Pan też?

- Tak dalece w przyszłość nie wybiegam. Nie przeceniałbym też na razie moich działań. Choć przeszło 700 tysięcy odsłon mojej aktywności na Fejsie pokazuje, że Polaków interesują losy ich kraju. Jest też oczywiście sporo hejtu, ale on mnie napędza do działania.

Widzę, że się pan zawziął.

- Jak to jest, że do ludzi nie przemawia kwota 93 miliardów euro, które dostaliśmy z Unii? Do tego jest cała infrastruktura, która powstała z funduszy Wspólnoty, co potwierdzają tablice informacyjne przy drogach czy stadionach. Proponuję, żeby je fotografować i wrzucać do internetu - utworzyłem nawet na tę okoliczność stronę www.DziekujeCiUnio.pl. Ja Unii dziękuję. A pani nie?