Potęga śmiechu
"Kram z piosenkami" Leona Schillera w reż. Cezarego Tomaszewskiego w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Pisze Michał Centkowski w Newsweeku.
Dziedzictwo Leona Schillera to nie tylko teatr monumentalny. To także błyskotliwa pochwała śmiechu - rubasznego i oczyszczającego. Temu celowi służył "Kram z piosenkami" ludu polskiego, zebranymi i ułożonymi przez Schillera w teatralne widowisko. Choć Cezary Tomaszewski na deskach Teatru Powszechnego zręcznie przenosi ów kram w ponurą dość teraźniejszość, udaje mu się ten rabelaisowski pierwiastek ocalić. Twórcy, mając świadomość obcowania z dziełem tyleż klasycznym, co odrobinę archaicznym, bawią się tym dziedzictwem na scenie. Obnażają kulisy procesu twórczego i swą - chwilami dość alternatywną - muzykalność. W ślad za oryginałem spektakl podzielony jest na kilka zaskakująco współczesnych śpiewających obrazków. Ludowe pieśni w świetnych aranżacjach Weroniki Krówki brzmią dowcipnie i świeżo. Piosenka o "Zajączku" zgrabnie kpi z Rzeczpospolitej Myśliwskiej Ministra Szyszki, znakomita Anna Ilczuk prowokuje widzów figlarną "Zosią w ogródku", a członkowie Instytutu Praktyk Wstydliwych pod wodzą Michała Jarmickiego długo debatują, jak sprzedać na świecie dzieło Schillera, nim odkryją, że warto je raczej wystawić w kraju, bo to przede wszystkim nam przyda się odrobina dystansu do rzeczywistości.
Jednocześnie, gdzieś pomiędzy krotochwilnymi numerami, snują twórcy "Kramu" opowieść o muzyce jako sile od zarania dziejów rozsadzającej społeczne i kulturowe porządki. Prawdziwym objawieniem jest "Peleryna" w brawurowym wykonaniu Andrzeja Kłaka - trochę melancholijny blues, a trochę gniewny polityczny punk.
