Artykuły

Przed kilkoma tygodniami ukazała się nagrana wspólnie przez Grzegorza Tomczaka i Iwonę Loranc płyta "O!powieści o kobietach". Już w najbliższą środę, 6 grudnia, artyści będą ją promowali w Scenie na Piętrze.

Pamiętam dobrze okładkę tamtej kasety magnetofonowej: niebieskie tło i nie kiczowate przełamane / złamane serce. Kasetę wydano bodaj gdzieś na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Miała tytuł "Jeszcze nas nie zasypało", od słów jednej z piosenek zaczynających zbiór, i była pierwszą pełnowymiarową, długogrającą fonograficzną wypowiedzią Grzegorza Tomczaka. Przyniosła przynajmniej kilka utworów, które przetrwały próbę czasu, a niektóre stały się wręcz swego rodzaju hitami Tomczaka. Były tam m.in. "Niebieska piosenka", "Fragment pewnego artykułu o Marku Hłasce", "Spacer", "Przez pomyłkę". W ten sposób wielu słuchaczy poznawało jego śpiewanie.

Zestrojone głosy

Kolejne wydawnictwa jednego z najbardziej cenionych i uznanych polskich bardów (tak blisko związanego z Poznaniem) ukazywały się niespiesznie, raz na dobrych kilka lat. Ale cóż, warto było na nie czekać - zawsze przynosiły bowiem kolejne piękne i poruszające piosenki. Podobnie jest na najnowszym albumie, który Tomczak nagrał wspólnie z Iwoną Loranc i który wspólnie będą promowali 6 grudnia w Scenie na Piętrze. "O!powieści o kobietach", bo tak zatytułowany jest najnowszy krążek, to czternaście piosenek, raczej lirycznych, raczej ujmująco melodyjnych, mądrych i refleksyjnych, a do tego znakomicie zaśpiewanych, ze smakiem zaaranżowanych - i tak też zagranych przez towarzyszących wokalistom (więcej niż sprawnych) instrumentalistów.

I jeśli nawet ktoś, tak jak ja, najbardziej lubi, gdy Tomczak sam śpiewa własne piosenki, tym charakterystycznym głosem, z tendencją do nostalgii, nie będzie nowym krążkiem zawiedziony. Po pierwsze: śpiewającego autora jest tu dużo, po drugie - głos Loranc wydaje się wręcz doskonale wpasowany, zestrojony z jego głosem. A wokalistka śpiewa momentami prawdziwie zachwycająco. Krążek opublikowało cieszące się wielkim szacunkiem w kręgu piosenki poetyckiej wydawnictwo Dalmafon.

Nie gniewaj się Waldek

Wspomniałem o pozycji Grzegorza Tomczaka wśród śpiewających poetów, ale cóż, wiadomo, że w dzisiejszym czasie wartościowe dokonania rzadko cieszą się zainteresowaniem mediów. Warto więc wspomnieć, że artysta już w 1979 roku otrzymał główną nagrodę na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie i odtąd był głownie kojarzony właśnie z kręgiem poezji śpiewanej, piosenki autorskiej. W 1981 roku wystąpił na słynnym Festiwalu Piosenki Prawdziwej. Pewnie mało kto jednak pamięta, że pisał i dla popowych wykonawców. To jego słowami Mr Z'oob śpiewał w piosence "Kartka dla Waldka" o tym, że "nie gniewaj się Waldek / ten tramwaj jest naprawdę twój / a reszta moja" (co było zresztą zgrabną grą z piosenką innego poety - Waldemara Chylińskiego). Teksty Tomczaka śpiewali też Maryla Rodowicz (np. "Tango na głos, orkiestrę i jeszcze jeden głos"), zespoły Bank, Pod Budą czy Zbigniew Wodecki.

Iwona Loranc jest laureatką głównych nagród na wielu festiwalach m.in. Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu, Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie, OFPA w Rybniku. Nagrała cztery płyty: "Tricolor", "Znaki na niebie", "Loranc śpiewa Jakubczak" oraz "Brzegi". Publiczności znana jest również ze scen teatralnych, m.in. Teatru Polskiego w Bielsku Białej czy warszawskich Komedia i Buffo.

Szukałem cię wśród jabłek

Sam Tomczak, jak wspomniałem, publikował swoje autorskie dokonania niespiesznie i z wielkim namysłem. Pierwszą płytę CD "Ja to mam szczęście..." wydał dopiero w 2001 roku. Jednym słuchaczom przypomniał o sobie, innych po raz pierwszy zauroczył śpiewając wówczas m.in. "Pieśń o czekaniu", "Prośbę o cierpliwość", czy nowsze piosenki jak "Ukraina jest zielona" albo "Idąc zawsze idź", za którą dwa lata wcześniej otrzymał nagrodę na festiwalu Oppa. W roku 2008 ukazał się krążek "Miłość to za mało", który przyniósł Tomczakowi największą dotąd popularność, szczególnie za sprawą zaśpiewanej właśnie z Iwoną Loranc piosenki "Szukałem cię wśród jabłek", która trafiła na szczyt listy przebojów radiowej Trójki. Ten album był zresztą zestawem duetów z siedmioma wokalistkami. Z kim śpiewało się najlepiej, chyba nietrudno zgadnąć, bo najnowszy krążek, mimo że wydany po dziewięciu latach, wydaje się być swego rodzaju kontynuacją płyty "Miłość to za mało".

Dodajmy, że w ostatnich kilkunastu latach Tomczak pojawiał się też na scenach kabaretowych w spektaklach Platformy Artystycznej O.B.O.R.A., w Kabareciarni Zenona Laskowika, w Teatrze Piosennym Pod Pretekstem, a wreszcie i telewizyjnych programach Laskowika i Waldemara Malickiego.

Rozmowy, wyznania

Najnowszy krążek Grzegorza Tomczaka zdaje się być pod pewnymi względami ukoronowaniem jego dotychczasowej działalności twórcy i wykonawcy piosenek. Twórcy dojrzałego, z emocjami, ale i z dystansem patrzącego na świat. Nie wiem, czy piosenki z nowej płyty mają szansę powtórzyć sukces, który przydarzył się przy poprzednim albumie. Nie o to jednak chyba chodzi w tym śpiewaniu, nie to jest w nim najważniejsze. Te piosenki to bowiem rzeczywiście rozmowy, wyznania, liryczne litanie, to zasłuchanie w głos drugiego i próba autentycznego opowiedzenia mu o swoich przeżyciach, emocjach, obserwacjach. Czasami to anegdotki (nie zawsze wesołe), jak ta o "Joannie, co siedziała na brzegu", jak smutna historia Rudej Zochy, która "po francusku nie umiała nic - ani mówić, ani tańczyć, ani kochać". Czasami są to czułe wyznania jak to: "na słowo twe / nawet gdy mnie już nie będzie / ja zjawę się". Jest też, może najbardziej przebojowe "Zapowiadało się na deszcz". Wszystkie teksty i kompozycje są autorstwa Tomczaka. Muzyka toczy się lirycznym, balladowym tempem, chwilami popadając w jakieś echo tanga czy walca, tu i ówdzie lekko swingując. Na pewno to coś dla tych słuchaczy, którzy szanują przyjazne melodie, literackie teksty i szlachetne wykonawstwo.

Na płycie i na koncercie wokalistów wspierają: Dawid Troczewski - fortepian, Zbigniew Wrombel - kontrabas, Jarosław Buczkowski - akordeon oraz Grzegorz Kopala - gitary, śpiew.

***

Iwona Loranc i Grzegorz Tomczak "O!powieści o kobietach"

Scena na Piętrze

6.12, g. 19

bilety 38 zł