Paulina Trzeciak: Nowa generacja. Spektakle
Tekst jest częścią serii "Nowa generacja", w której zastanawiamy się nad tym, co łączy młodych artystów sztuk performatywnych.
SENSORYCZNOŚĆ
Ania Nowak, "Offering What We Don't Have To Those Who Don't Want It"
Całkowite utowarowienie rzeczywistosci (poczynając od komodyfikacji pracy, towaru, czasu, relacji międzyludzkich) pochłoneło równiez pozornie niedostepna i abstrakcyjna sfere emocji. Miłosc to pozytywne zjawisko wzbudzajace powszechna sympatie, ale miłosc homonormatywna staje sie tematem silnie obecnym w polityce. Trzy performerki porozumiewają się z nami poprzez czytanie listów o miłości, związkach i relacji (zaczynających się od zwrotu "Dear Lover"), a każda z nich artykułuje swoją partię tekstu w opóźnieniu do poprzedniej dziewczyny, tworząc tym samym wielowarstwową chmurę dźwięku na scenie. Później artystki porzucają czytanie na rzecz eksploracji tych zagadnień w ruchu i ciele. Pokazujac, jak budowanie relacji napedza formowanie sie organizmu społecznego, Nowak bada napiecia, jakie zachodza pomiedzy sfera prywatna i publiczna. Efektem koncowym jest subtelny, precyzyjnie dopracowany koncept, który w bardzo erotyczny (nie mylic z "pornograficzny") sposób zaprzega ciała i emocje do pytania o to, jak czujemy, co czujemy i dlaczego. Fenomenalny ruch ciał, mimika twarzy, melodyjnosc głosu - wszystkie te elementy osadzone w minimalistycznej przestrzeni składaja sie na rewelacyjny pomysł Ani Nowak, która buduje na scenie dyskretny swiat emocji.
Ania Nowicka, "Raw Light"
Cała przestrzeń zanurzona jest w półcieniu, spośród którego wyłania się bezosobowe ciało nabierające podmiotowości przy każdym kolejnym ruchu. Ambientalna podróż przez doświadczenie snu, jawy i emocji zajmuje nas całkowicie. Bardzo precyzyjne, powolne ruchy ciała przy towarzyszących, ledwo słyszalnych dronach budują na scenie nierzeczywisty świat. Transformacyjność ciała rezonuje z mentalnymi odczuciami, a my chłoniemy skupienie i obserwujemy proces.
WSPÓLNOTOWOŚĆ
Agata Siniarska, Mădălina Dan, "Mothers of Steel"
Siniarska i Dan prezentują nam obraz świata po demontażu materii społecznej. Jedyne funkcjonujące w nim podmioty to dwie sztuczne inteligencje zapraszające nas do wskrzeszenia dawnych narodowych krain. Do reaktywacji starej wspólnoty służy im przywoływanie obrazów performansów narodowych (wyświetlanych przez artystki na scenie) - łączy nas Jan Paweł II, wspólna ekscytacja kiedy Lewandowski jest przy piłce oraz mit Solidarności z Lechem Wałęsą na czele. Czym jest neoliberalna, indywidualna wolność w stosunku do bardziej rozbudowanych struktur społecznych? Budujemy wspólnotę raczej na widmowo-nostalgicznych obrazach, aniżeli formach dialogu. Siniarska i Dan nie przedstawiają tego w tak apokaliptycznym klimacie jaki prezentuję powyżej, ani nie odpowiadają na wyżej zadane pytania. Eksplorują zjawisko łez w kulturze, a płacz (monotonny i przykryty grubą warstwą ironii) staje się praktycznie ich jedynym komunikatem scenicznym.
Agata Siniarska "Ślepowidzenie"
To ile ważymy, ile jest stopni na dworze i w pomieszczeniu oraz temperatura naszego ciała nie są istotne. Osobiste cechy każdego z nas są nieważne, błahe i banalne. Doprowadzony do ekstremum indywidualizm nie istnieje w obliczu mnogości kontekstów, w jakich funkcjonuje. Sami fundujemy sobie złudny obraz stabilnej i pełnej rzeczywistości. Koncepcja czystej i totalnej jedności nie istnieje. Siniarska będąc w ciągłym ruchu po kolei przekracza i kwestionuje kolejne granice, każdy następny ruch wytwarza kolejną różnicę i przecina dyskurs. Artystka wpisuje swoją podmiotowość w świat makro i mikro, nie jest odosobniona w swoim ciągłym skakaniu. Jej świat składa się z powietrza, bakterii, temperatury oraz wielu innych mikrobytów budujących mnogi i zbity świat kontekstów i wielorakich narracji. Rzeczywistość jest zagęszczona, utkana z sieci relacji i uwikłana w mnogie dyskursy. Bezustannie wytwarza nowe linie przecięcia nieumożliwiające zaistnienie stabilności. W takiej sytuacji podmiot traci na znaczeniu.
Ania Nowak "Don't Go For Second Best, Baby! disc 1"
Choreografia jest rozbudowaną strukturą, wspólnotą, która podzielona na części ma swoje centrum i peryferie. Najogólniej mówiąc to po prostu podział na taniec pierwszego i drugiego planu (backup dancing). Poczucie dezorientacji następuje w momencie technicznego wymazania centrum i pozostawienia na scenie drugorzędnego ruchu ciał - ruchu, który konstytuuje się tylko w stosunku do punktu centralnego. Dwie tancerki są jakby wyjęte z całościowej choreografii i osadzone w pustej przestrzeni. To technicznie wycięcie zmusza nas do czystego obcowania z peryferyjnością. Doświadczenie krańców, obrzeży, podmiotów o charakterze drugorzędnym staje się krępujące. Poczucie braku totalnej struktury zalewa widownię swoją niezręcznością, wpisując peryferia w polityczność. Ciało wpisane w porządek społeczny staje się nośnikiem oporu i transformacji, budując tym samym grupę - w tym wypadku choreografię wspólnoty. Peryferia muszą improwizować, ponieważ poddane są logice ciągłego stawania się w opozycji do zakonserwowanego centrum. Płynne podmioty chcą się wyemancypować, dążą do uzyskania autonomiczności, wykorzystując do tego wytwarzanie oporu poprzez ciało. "Wyraź siebie i nie idź za pierwszym lepszym kochana", jak przekonuje nas Madonna w Express yourself.
**
Ania Nowak
Offering What We Don't Have To Those Who Don't Want It
premiera: 10.01.2016, Sophiensaele, Berlin
koncepcja i choreografia: Ania Nowak
choreografia, performans: Ania Nowak, Roni Katz, Xenia Taniko Dwertmann
konsultacja dramaturgiczna: Agata Siniarska, Mateusz Szymanówka, Siegmar Zacharias
reżyseria świateł: Gretchen Blegen
muzyka: Martyna Poznańska
kostiumy: Melanie Jame Wolf
produkcja: Sophiensale Berlin
*
Agata Siniarska, Mădălina Dan
Mothers of Steel
premiera: 08.10.2016
koncepcja i wykonanie: Mădălina Dan, Agata Siniarska
dramaturgia: Mila Pavičević, Siegmar Zacharias
dźwięk, wideo: Diego Agulló
produkcja: Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk
koprodukcja: Konfrontacje Teatralne, Lublin; Alfred ve dvoře theatre, Praga; Fabrik Potsdam
*
Ania Nowicka
Raw Light
premiera: 26.01.2017 (Berlin), 26.02.2017 (Warszawa)
koncepcja, choreografia i wykonanie: Anna Nowicka
muzyka: Klaus Janek
kostium: Kiss the Future/Tanja Padan
reżyseria światła: Aleksandr Prowaliński
fotografia: Katarzyna Szugajew
*
Agata Siniarska
Ślepowidzenie
pomysł: Agata Siniarska
wykonanie: Agata Siniarska, powietrze, temperatura powietrza, bakterie, przybysze z obcej planety oraz inne gatunki
*
Ania Nowak
Don't Go For Second Best, Baby! disc 1
premiera: 10.12.2016, Art Stations Foundation, Poznań
pomysł i choreografia: Ania Nowak
wykonawcy: Julia Plawgo, Julek Kreutzer
konsultacja dramaturgiczna: Mateusz Szymanówka, Siegmar Zacharias
kostiumy: Melanie Jame Wolf
opieka artystyczna: Bush Hartshorn
***
Pozostałe teksty:
Natalia Kamińska: Nowa generacja. Wstęp
Ida Ślęzak: Nowa generacja. Spektakle
