Artykuły

Ten projekt można nazwać szczególnym prezentem dla Krzysztofa Pendereckiego, który w tym roku obchodzi swoje siedemdziesiąte piąte urodziny. Ale Ewa Michnik zaplanowała premierę "Raju utraconego" jeszcze z innego powodu. We wrocławskiej operze nigdy nie zostało wy­stawione żadne z czterech scenicznych dzieł znakomite­go polskiego kompozytora, którego regularnie grywa się na świecie. "Raj utracony", skomponowany w drugiej po­łowie lat siedemdziesiątych na zamówienie chicagowskiej Lyric Opera, to utwór w bar­dzo trudnej do określenia for­mie. Sam kompozytor określił go mianem "sacra reppresentazione" w nawiązaniu do XV-wiecznego dramatu włoskiego, w którym przed­stawiano sceny ze Starego i Nowego Testamentu czy żywoty świętych. Li­bretto "Raju utraconego" czerpie ze słynnej książki Johna Milto­na pod tym samym tytułem i dotyczy wydarzeń z księgi Genesis, a ściślej oszustwa, jakiego względem Boga do­puścić się Adam i Ewa pod drzewem wiadomości.

Reżyser spektaklu Waldemar Zawodziński mówi, że w swojej inscenizacji skoncentruje się na pokazaniu czło­wieka i jego dążenia do przekraczania granic. Realizator zachwyca się zwłaszcza postacią Ewy, która w tej operze chce być autonomiczna. "Nie mogę być Twoim cieniem"- mówi na­wet do Adama. Pierwszych rodziców zobaczymy na scenie w podwójnej roli - partie wokalne będą wykonywać śpiewacy (Ewę - Magdalena Barylak, Swietłana Kaliniczenko, Adama - Stanisław Kiemer), a obok nich na scenie pojawią się też Adam i Ewa - tancerze (Ewa - Ozomi Inoue, Adam- Grze­gorz Pańtak, Siergiej Oberemok, Ro­bert Wrzosek). Nie ujrzymy co prawda Boga, ale głosu użyczył tej postaci (na taśmie) Olgierd Łukaszewicz. Na­tomiast na scenie pojawi się ociem­niały pisarz - John Milton (w tej roli Je­rzy Trela).

Muzyka Pendereckiego, choć nieła­twa, zachwyci, zwłaszcza bogactwem odniesień do muzycznej kultury (po­jawi się tu nawet cytat z jednej z bachowskich Pasji). Przedstawienie zo­baczymy nie w oryginalnej, angiel­skiej, ale niemieckiej wersji, na wyraź­ne życzenie kompozytora, który przyjedzie na premierę.