Artykuły

"Mosdorf. Rekonstrukcja" to tytuł najnowszego spektaklu Beniamina M. Bukowskiego. Premiera odbędzie się 29 grudnia w Teatrze Nowym. Sztuka opowiada o jednym z twórców faszyzującego Obozu Narodowo-Radykalnego. Zagrają m.in. Paweł Binkowski, Łukasz Chrzuszcz i Tadeusz Drzewiecki.

Spektakl Bukowskiego to próba pochylenia się nad biografią urodzonego na początku XX wieku Jana Mosdorfa. Historia zapamiętała go nie tylko jako filozofa, publicystę i polityka działającego w Obozie Wielkiej Polski i Związku Akademickim Młodzieży Wszechpolskiej, ale więźnia niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Paradoksem jest, że choć twierdził, iż Żydzi nie powinni być obywatelami Polski, to wskutek pomocy im stracił życie.

Teatralna rekonstrukcja osoby Jana Mosdorfa ma pokazać dwuznaczny charakter jego działalności. Niemal przez całe swoje życie głosił radykalne, ksenofobiczne i antysemickie hasła. - Jesteśmy fanatykami, bo tylko fanatycy umieją dokonać wielkich rzeczy. Nienawidzimy kompromisu: jest to nie tylko cechą młodości naszej, ale ducha czasów, w których żyjemy - to jeden z najsłynniejszych cytatów orędownika "wielkiej Polski".

Zaskakujące jest, że po aresztowaniu przez Rzeszę Niemiecką Mosdorf przeżył przemianę.

Trafił do obozu jenieckiego Auschwitz-Birkenau. Pomimo manifestowanej ideologii, wielokrotnie ryzykował życie pomagając współwięźniom bez względu na ich pochodzenie. Po jednym z donosów został zamordowany na terenie obozu dnia 11 października 1943 roku.

Jak podkreśla Beniamin M. Bukowski, biograficzna sylwetka Mosdorfa pełna jest sprzeczności. Był zdeklarowanym antysemitą, a jednak odważył się pomagać ludności, z którą tak zaciekle walczył. Jego błyskotliwe przemyślenia filozoficzne kłóciły się z bezpardonowymi działaniami politycznymi. Podobnie jak idee założonego przez siebie faszyzującego ruchu z wyraźnym sprzeciwem wobec teorii hitleryzmu. Kim tak naprawdę był Mosdorf? Czy człowiekiem, który w obliczu zagrożenia potrafi bez skrupułów zostawić swoich politycznych sprzymierzeńców? Czy może tym, który nie oglądając się na niebezpieczeństwo ratuje ludzkie życie?

Sztuka "Mosdorf. Rekonstrukcja" to również poszukiwanie odpowiedzi na pytania, czy sprzeczne względem siebie poglądy oraz czyny da się sprowadzić do wspólnego mianownika i czy ludzka biografia zawsze jest czarno-biała. Bukowski stawia pytanie o to, czy wyznając ideologię propagującą wykluczenie i przemoc, w krytycznym momencie swojego życia można okazać się całkiem przyzwoitym człowiekiem.

***

"Mosdorf. Rekonstrukcja"

Teatr Nowy, Scena Nowa (ul. Dąbrowskiego 5) premiera 29 grudnia, godz. 19.30 bilety: 35 zł (ulgowe). 55 zł