Artykuły

"Dziadek do orzechów" Piotra Czajkowskiego w choreografii KarolaUrbańskiego w Operze na Zamku w Szczecinie. Pisze Ewa Podgajna w Gazecie Wyborczej - Szczecin.

W nowej inscenizacji Opery na Zamku "Dziadek do orzechów" pozbawiony został odwiedzin w krainie słodyczy.

"Dziadek do orzechów" to klasyczny samograj przedświąteczny. Przez samą fabułę związany z wieczorem wigilijnym, kiedy Klara (Kseniia Naumets-Snarska) i jej brat dostają prezenty. Po zabawie dziewczynka zapada w sen. Wtedy ożywiają prezenty, lalka, żołnierzyk i pojawiają się myszy ze swoim królem.

W oryginale z końca XIX w. libretto wywodziło się z baśni Aleksandra Dumasa, zainspirowanego opowieścią E.T.A. Hoffmana i było względem niej znacznie uproszczone.

W Operze na Zamku choreograf Karol Urbański sięgnął do pierwowzoru. Stąd na scenie ważna staje się też historia księżniczki Pirlipaty i bajka o twardym orzechu. Ale jej konsekwencją jest "demolka" drugiego aktu. W śmiałym wydaniu Opery na Zamku "Dziadek do orzechów" pozbawiony został odwiedzin w krainie słodyczy, gdzie tańczy się walca kwiatów, grand pas de deux, wszystko jest kolorowe, panuje powszechna radość. Tę podróż do krainy marzeń, jaką śni sobie Klara, zastąpiono niejako taneczną powieścią przygodową dla chłopaków. Bo ta sama muzyka Piotra Czajkowskiego w drugim akcie ilustruje egzotyczne podróże po świecie, jakie odbywa książę - Dziadek do orzechów i opiekujący się nim niczym Anioł Stróż - Drosselmeyer (przyprószony siwizną Paweł Wdówka). W poszukiwaniu tego, który rozgryzie orzech i podaruje Pirlipacie "jądro piękności", o którym pisze E.T.A. Hoffman. Żeby łatwiej interpretować balet w najnowszym szczecińskim wydaniu, warto przed pójściem na spektakl przeczytać z dziećmi tę książkę (szczególnie polecam stare wydania z pięknymi ilustracjami Jana Marcina Szancera).

W inscenizacji Karola Urbańskiego zaglądamy do wnętrza szafy z marionetkami, żeby zobaczyć opowieść o stwarzaniu się do życia, dojrzewaniu. Bohaterowie przechodzą drogą lęków, niepewności, oczekiwań, odpowiedzialności, doświadczeń, miłości, bo to warunek znalezienia w sobie człowieczeństwa.

Dorośli będą mogli doszukać się w tym przedstawieniu również opowieści o szukaniu "jądra piękności" w sztuce. Bo w tym wadzeniu się Karola Urbańskiego z klasycznym "Dziadkiem do orzechów" jest szukanie w balecie czegoś więcej niż perfekcyjnego rzemiosła. Pirlipata, klasyczna baletowa księżniczka, z czarna opaską na oczach przywołuje bohaterkę "Czarnego łabędzia" Darrena Aronofsky'ego.

Przy tym Karol Urbański cały czas pamięta, żeby to była opowieść magiczna dla dzieci, zapierająca oddech. Stąd barwne kostiumy (kapitalne myszy), zmieniające się kolorowe dekoracje, multimedia, neoklasyczny taniec.

A Jerzy Wołosiuk świetnie prowadzi orkiestrę Opery na Zamku przez nieprzemijającą muzykę Piotra Czajkowskiego.

Opera na Zamku: "Dziadek do orzechów" Piotra Czajkowskiego, kierownictwo muzyczne Jerzy Wołosiuk, choreografia i inscenizacja Karol Urbański, scenografia Wacław Ostrowski, kostiumy Tijana Jovanović. Premiera 3 grudnia 2016 r.

Kolejne przedstawienia 4, 6, 7, 9, 11 grudnia. Bilety kosztują 50-20 zł, 20 zł. dla szkół.

Dwa popremierowe wydarzenia

6 grudnia o godz. 17 Opera zaprasza do Sali kameralnej na spotkanie z cyklu OPERApress. Temat - jak współczesna kultura komunikuje się z publicznością dziecięcą. O tym będą dyskutować - prof. Urszula Chęcińska z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego i Karol Urbański, autor "Dziadka do orzechów. Dyskusję poprowadzi dyrektor Opery na Zamku Jacek Jekiel.

Dla miłośników klasycznej inscenizacji "Dziadka do orzechów" w Multikinie wyświetlana jest inscenizacja z moskiewskiego Teatru Bolszoj. 18 grudnia o godz. 16. Bilety kosztują 40 i 35 zł.