Artykuły

"Mianujom mie Hanka" Alojzego Lyski w reż. Mirosława Neinerta w Teatrze Korez w Katowicach. Pisze Henryka Wach-Malicka w Polsce Dzienniku Zachodnim.

Kto zobaczy Grażynę Bułkę w "Mianujom mie Hanka" nie ma wątpliwości. Ta aktorka sprosta każdej, najbardziej nawet skomplikowanej roli.

Tekst Alojzego Lyski nie był łatwy w realizacji. Ani dla wykonawczyni, ani dla Mirosława Neinerta, reżysera spektaklu. Oto mamy przed sobą starą Ślązaczkę, która spowiada się ze swego życia. Mówi do nas, choć tak naprawdę do siebie. Jakby chciała uporządkować myśli, tęsknoty i opinie w obliczu przeczuwanej śmierci. A jednocześnie raz jeszcze doświadczyć wszystkiego, co ją spotkało. Radości, których miała nieporównywalnie mniej, i tragedii, pojawiających się zawsze wtedy, gdy wydawało się, że złapała życiowy balans.

Tekst monodramu wiąże los Hanki bezpośrednio z burzliwymi dziejami Śląska w XX w. Dwie światowe wojny, wybór między przynależnością do Polską lub Niemiec, walka o zachowanie śląskiej tożsamości wypełniają każdą linijkę.

Hanka czasem ma wpływ na historię (udział w plebiscycie), częściej to historia wkracza brutalnie do jej domu zabierając po kolei mężów, dzieci, rodzinę. Wydawać by się mogło, że to nagromadzenie faktów przytłoczy pojedynczy los, ale nie w wykonaniu Grażyny Bułki! Aktorka trzyma widzów w nieustannym napięciu i gotowości do współodczuwania z bohaterką. A przecież nie wspiera jej prawie nic, poza talentem, siłą emocji i idealnym panowaniem nad rytmem. Oraz... igłą. Maleńkim, fenomenalnie wykorzystanym rekwizytem, którym Hanka ceruje paradny, trumienny kaftan. Igłą staje się czułym barometrem uczuć. Zacina się i szarpie nitką w chwilach najgorszych wspomnień, uspokaja, gdy bohaterka wyszukuje w pamięci momenty szczęścia. Jest jeszcze jedna, pięknie zagrana przez Grażynę Bułkę cecha tej postaci. To spokój i melancholijna zgoda na odejście, charakteryzująca starych ludzi, którzy są dumni ze swego życia, bo wiedzą, że przeszli przez nie godnie, nikogo nie krzywdząc...