Artykuły

Teatr Lalek to nie takie sobie bajeczki. Spektakle poruszają ważne sprawy, chociaż mówią o nich różnym językiem. Przykładami "Niebieski piesek", którego premiera za nami, i mroczny " Raz, dwa król", którego zobaczymy w październiku. O nowych przedstawieniach Olsztyńskiego Teatru Lalek pisze Ewa Mazgal w Gazecie Olsztyńskiej.

Nowy sezon w Olsztyńskim Teatrze Lalek. Za nami pierwsza w tym roku premiera (24 września): "Niebieski piesek" Węgra Gyuli Urbana, która po raz pierwszy została wystawiona 20 lat temu. To sztuka niby prosta i adresowana do najmłodszych, ale z ważnym przesłaniem. Oto urodzony w wiejskim gospodarstwie piesek zupełnie nie psiego koloru budzi zdziwienie, lęk i niechęć. - Postanowiliśmy tę inscenizację odświeżyć - mówi aktor Adam Hajduczenia. "Pieskiem..." na nowo zajęła się Scena Inicjatyw Aktorskich. - To miejsce, gdzie możemy realizować swoje pomysły - dodaje Hajduczenia. - Przykładem "Scenariusz dla trzech aktorów" Bogusława Schaeffera.

- Mogliśmy się spełniać reżysersko, ale teatr nie ponosił wielkiego ryzyka, bo były to spektakle realizowane na scenie kameralnej.

Jak jest w przypadku "Niebieskiego pieska"? - Reżyserujemy wszyscy - odpowiada szóstka aktorów, z którymi rozmawiałam podczas próby. - Widzę, że się nie kłócicie - dodaję. - Cały czas się kłócimy! - odkrzykują zgodnie. - Ale to konstruktywna praca.

Monika Gryc, która teraz gra rolę tytułową, wystąpiła w pierwszej inscenizacji. Adam Hajduczenia, Agnieszka Harasimowicz i Elżbieta Grad w tej drugiej debiutują. - Lalki zafascynowały mnie już w dzieciństwie - opowiada Alicja Wroniszewska, która gra m.in. mamę Niebieskiego. - Kiedyś w teatrze występowały tylko lalki, teraz często na scenie widoczni są też aktorzy. Ale lalki się nie starzeją, a my dzięki nim pozostajemy młodzi.

Agnieszka Harasimowicz jest absolwentką Studium Aktorskiego przy Teatrze Jaracza i miała być aktorką dramatu. - Dyrektor Rościszewski przyjął mnie do OTL na chwilę i... zostałam - wspomina. - Nie mam ochoty na zmianę. Wydaje mi się, że zawodowo się rozwinęłam. Zawód lalkarza jest trudniejszy, ale praca przyjemniejsza. Każda lalka jest inna.

Elżbieta Grad podkreśla, że w ich pracy najważniejszy jest spektakl, nie indywidualne "gwiazdorstwo". Tak też jest w przypadku "Pieska...", gdzie wszyscy pracują na spektakl, nie tylko wcielając się wkilka ról, ale ustawiając dekoracje.

Aktorzy są przekonani o wartości swoich spektakli. Historia pieska, którego nikt nie chce ze względu na kolor sierści, w czasach nienawiści wobec imigrantów, ale też przeciwników politycznych, jest bardziej aktualna niż 20 lat temu. Jednak dorośli widzowie nadal, jak podkreślają aktorzy, kojarzą lalkowy teatr z "bajeczkami". Był nawet taki przypadek, że matka z dzieckiem przyszła na inscenizację "Balladyny". To świetne przedstawienie zostało zrealizowane z użyciem lalek, ale było jak najbardziej dla dorosłych. Tak krwawe, jak to Słowacki napisał.

Z próby "Niebieskiego pieska" przenieśliśmy się na chwilę do zupełnie innego świata. Anna Nowicka, reżyserka, prowadziła próbę przygotowywanego na 8 października spektaklu "Raz, dwa król" francuskiej autorki Nathalie Papin. Na scenie widzimy fotel dentystyczny, niekompletne manekiny, protezy i pokawałkowane laleczki. Jest też klatka. Nie jest szczególnie wielka, ale mieści się w niej Nowicka i obecny na próbie aktor Marcin Młynarczyk. - Czy można zrobić tak, żeby zamykała się na haczyk? - pyta reżyserka Jerzego Chilczuka. - Będzie na jutro - odpowiada kierownik techniczny OTL.

Młynarczyk ćwiczy swoją kwestię. - Na początku stworzę ludzi - mówi. - W ludziach postawię mury, bardzo wysokie mury.

Sztuka Papin w baśniowy sposób opowiada o korzeniach totalitaryzmu. Spektakl jest elementem eksperymentalnego projektu "Teatr w klasie". Jak zapowiada Andrzej Bartnikowski, dyrektor OTL, z takimi przedstawieniami aktorzy będą mogli pojechać do wiejskich szkól, więzień, zakładów poprawczych. Całość zakończą warsztaty z młodymi widzami i dyskusja o teatrze jako miejscu dialogu.