Artykuły

To jak w rubryce "Expressu": kto chce - niech wierzy.... Ale jak tu nie uwierzyć, kie­dy na naszych oczach dziobodrzewiec, nie wychodząc z klatki, wypija pod rząd kilka szklanic "grzanki", wylatuje, z gospody przy zamkniętych oknach i drzwiach, wykrzykuje w swoim ptaskim języku "aby nam się!...", kiedy przepija się do niego... Ale w przedstawieniu sztuki Radicz­kowa "Styczeń", którą oglądali­śmy przed niespełna czterema la­ty w Teatrze Rozmaitości, a obec­nie gra ją Teatr Dramatyczny - dzieją się jeszcze inne dziwne rzeczy: konie wracają same bez myśliwego, który pojechał polo­wać na wilki, przywożąc w sa­niach zabitego wilka - i to tak kilka razy z rzędu... Ale bohate­rowie sztuki - właściciel dziobodrzewca Suso (Andrzej Szczepkowski), właściciel gospody Angeł (Stanisław Wyszyński), wiej­ski pijak Gawrił (Wiesław Gołas) chłopski półinteligent rozwiązu­jący krzyżówki Isaj (Wojciech Pokora), miejscowy myśliwy po­lujący "z kogutem" Lazar (Zyg­munt Kęstowicz) i in. - przyj­mują te dziwy w sposób natu­ralny, podobnie jak trzaskający mróz za oknami. Jest jeszcze w sztuce zadufana w swej wsiowej urodzie żona Gawriła, Sofrona (Jolanta Fijałkowska), która bar­dzo łatwo ze ściganej przez pija­nego męża i prześladowanej przemienia się w zwycięską i triumfującą kobiecość. Wyrasta ta sztuka Jordana Radicz­kowa, (bułgarskiego prozaika, scena­rzysty filmowego i dramatopisarza, z bujnej, baśniowej ludowości (podobnie jak jego znakomita "Cbryja"), karmi się jej ożywczymi sokami i jej mądrością, sugerując jednocze­śnie - z dyskretną powściągliwością - współczesne układy i punkty od­niesień. Jest zasługą reżysera Woj­ciecha Pokory, jak i całego pysznego zespołu wykonawców, że metaforyka sztuki nie przechodzi w natrętną aluzyjność, zaś umiejętnie stopniowane crescendo napięcia dra­matycznego stanowi dostrojoną do naszej wrażliwości i doświadczenia fale nośną dla zmetaforyzowanych treści sztuki.