Artykuły

W dniu meczu inauguracyjnego Mistrzostw Europy Instytut Teatralny zaprasza na Dzień Wydarzeń Sportowych. W ramach wydarzenia, 10 czerwca, w siedzibie IT o godz. 21 wyemitowany zostanie mecz Francja - Rumunia z performatywnym komentarzem Tomasza Zimocha i Mateusza Kanabrodzkiego, a poprzedzą go całodniowa konferencja o kulturowych przedstawieniach sportu oraz dyskusja "Sport? I co z tego?".

W dniu inauguracji Mistrzostw Europy w Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego organizuje Dzień Przedstawień Sportowych. Złożą się nań: konferencja naukowa "Szkoda, że państwo tego nie widzą", moderowana przez Iwonę Kurz debata panelowa z udziałem Jarosława Kaczmarka, Piotra Kieżuna, Michała Okońskiego, Łukasza Smolarowa, Renaty Włoch i Tomasza Zimocha oraz transmisja z meczu inauguracyjnego Mistrzostw Europy 2016 z niepowtarzalnym komentarzem Tomasza Zimocha i Mateusza Kanabrodzkiego.

Konferencja "Szkoda, że państwo tego nie widzą" odbędzie się w godzinach 11.00 - 15.00. Tematy wystąpień:

1. Dariusz Kosiński "Co za dramaturgia! Przedstawienia sportowe i dramat autopojetyczny" (ok. 11.00)

Erika Fischer-Lichte zamiast na mecze Herthy Berlin chodziła do teatru. W efekcie jej "estetyka performatywności" sprawia wrażenie czegoś wysilonego. Nie chcąc powtórzyć jej błędu, spróbuję zarysować własną teorię dramaturgii poprzez przemyślenie tego pojęcia w kontekście przedstawień sportowych. Na horyzoncie majaczy teza, że to sport, a nie teatr, jest matecznikiem performansu.

2. Jakub Papuczys "Hej, hej tu NBA czyli o kulturowej recepcji amerykańskiego basketu w Polsce" (ok. 11:20)

Chciałbym prześledzić w jaki sposób powstawały i przekształcały się kulturowe praktyki recepcji i adaptacji "najlepszej koszykarskiej ligi świata" w Polsce. Poddać analizie same reguły i przedstawieniowo-dramatyczny scenariusz koszykówki potraktowanej jako performans kulturowy, zadając jednocześnie pytanie, dlaczego to właśnie ta dyscyplina sportu stała się naszym oknem na świat i przekształciła w symbol gorączkowo nadrabianej "normalności" i cywilizacyjnej nowoczesności.

3. Patrycja Wróbel "Cielesność w technoperorfmansie sportowców na przykładzie pływania sportowego" (ok. 11.40)

Nieodłącznym elementem performansu zawodnika jest strój startowy, któremu stawia się wyzwanie sprawności i wydajności w obliczu technoperformansu użytkownika. Na podstawie przykładu najbardziej znanego i kontrowersyjnego stroju startowego Speedo LZR Race, pokażę, do czego ciała sportowców doprowadziła walka z czasem, jak przez to zmienił się sport (doping technologiczny) oraz podejmę temat re-cyklingu zakazanych strojów (modowy wybieg).

4. Piotr Kubkowski "Słuchowiska sportowe. Rozpoznania" (ok. 12.00)

Refleksji poddany zostanie często niezauważany aspekt widowiska sportowego - jego warstwa dźwiękowa: krzyk bólu i sapanie zmęczenia, okrzyk tryumfu i przekleństwo, pisk opony i ryk zwiększonych obrotów silnika, szlachetny odgłos piłki odbijanej rakietą i jęk Szarapowej. Rozważając kilka wybranych przykładów, spróbujemy zbliżyć się do palety możliwości odbioru, prezentowania oraz "przykrywania" sportowej audiosfery, a także konsekwencje tych strategii.

5. Mateusz Kanabrodzki "Fragmenty dyskursu miłosnego o piłce nożnej. Głos komentatora" (ok. 12.20)

Wystąpienie powodowane pragnieniem, żeby o piłce nożnej myśleć tak, jakby się w nią grało. Dokonane przez teoretyków dyskursu i dyskursywności odkrycie obecności ciała w dyskursie, pozwoli rozważyć temat dyskursywności ciała piłkarskiego. Przyjrzymy się komentarzowi radiowemu i telewizyjnemu, który - zawieszony między dyskursywnością a semiotycznością, zapośredniczający i uwewnętrzniający przeżycie odbiorcy - stanowi rezonator a zarazem reduktor społecznych i indywidualnych emocji, nadaje im ramę, pozostając zarazem na ich marginesie.

6. Konrad Niciński "Transformacje sportu: 1989-1993. Struktury, biznes, język, polityka" (ok. 13.00)

Omówiony zostanie okres lat 1989-1993, wiążący się z jednym z najgłębszych kryzysów (sportowych, organizacyjnych i etycznych) w dziejach polskiej ligi piłkarskiej i równocześnie z wyjątkowo bogatą kartą w dziejach polskiego dziennikarstwa sportowego. Procesy zostaną ukazane w świetle równoczesnej transformacji politycznej i gospodarczej kraju oraz bogactwa alternatywnych narracji na jej temat.

7. Kornelia Sobczak "W składzie węgla i papy. Cudowne lata 90-te polskiej Ekstraklasy" (ok. 13.20)

Połowa lat 90. to pojawienie się telewizji Canal+ w Polsce, ostatnie występy polskich drużyn w Lidze Mistrzów, rozpalające ogólnopolskie emocje pojedynki Legii z Widzewem, czyli "okres heroiczny" polskiej Ekstraklasy. Przyjrzymy się temu kawałeczkowi historii polskiej ligi jako przestrzeni hybrydowej: wiele jest możliwe, nic nie jest do końca zdefiniowane, trwają negocjacje, sondowane są możliwości. Już działa kapitalizm, rozgrywki aspirują do profesjonalizmu, ale wciąż naznaczone są przejściowością, przaśnością, niedoróbkami i prowizorką. Już są kibole, ale nie ma jeszcze ustalonego sposobu mówienia o nich, burdy na stadionach zdarzają się, ale traktowane są jak folklor, gwiazdy klubowej piłki jeżdżą maluchami, przed bramkami obowiązują błotne bajora, a wszystko jest już opowiadane językiem telewizji, która chce być dynamiczna i nowoczesna

8. Igor Piotrowski "Szkoda, że państwo to widzieli. Obiekty sportowo-rekreacyjne Warszawy w ostatnim ćwierćwieczu na fotoplanach, zdjęciach i mapach" (ok. 13.40)

W ostatnich latach mieliśmy do czynienia z kompleksową rewitalizacją przestrzeni sportowo-rekreacyjnych Warszawy, co nie znaczy, że nadal nie znajdziemy miejsc zdegradowanych, jak również, że zmieniło się zasadniczo usytuowanie tych obiektów na mapie miasta. Wystąpienie jest próbą zmierzenia się z losami dziedzictwa infrastruktury peerelowskiej i jego przekształceniom w nowej sytuacji ustrojowej. Głównymi źródłami, które będą nas prowadzić, są specyficzne źródła ikonograficzno-kartograficzne (wymienione w tytule), ze szczególnym wskazaniem na fotomapy.

9. Antoni Michnik, "Gem, set, algorytm - intermedialne projekty wykorzystujące tenisowe dane" (ok. 14.00)

Wystąpienie będzie dotyczyło przemian współczesnych projektów intermedialnych oraz współczesnego sportu. Analiza będzie skoncentrowana wokół performansu Open Score Roberta Rauschenberga (1966) oraz projektu Us Open Sessions United Tennis Association, IBM, Tools of North America oraz Jamesa Muprhy'ego. Przedstawione przykłady posłużą do nakreślenia symbolicznego przejścia od kontrkultur do kultury programowania oraz współczesnych przemian tenisa w dobie współczesnych przemian sportu: komputeryzacji, korporacjonalizacji oraz rozwoju analizy danych statystycznych.

Między godziną 17.00 a 19.30 odbędzie się dyskusja "Sport? I co z tego?" dotycząca perspektyw badania i reprezentacji sportu, w której wezmą udział Jarosław Kaczmarek, Piotr Kieżun, Michał Okoński, Łukasz Smolarow, Renata Włoch i Tomasz Zimoch.

O 21:00 w sali teatralnej Instytutu zobaczymy mecz otwarcia Mistrzostw Europy Francja-Rumunia. Komu nie wystarczy oficjalny komentarz, znajdzie u nas niepowtarzalną alternatywę. Przy mikrofonach zasiądą i performatywnie skomentują spotkanie: dziennikarz i komentator sportowy Tomasz Zimoch oraz antropolog kultury dr Mateusz Kanabrodzki.

Na konferencję i debatę wstęp wolny bez rezerwacji.

Na transmisję meczu wstęp wolny, obowiązują rezerwacje.

Od poniedziałku aż do dnia meczu otwarcia ME, co rano - od godz. 9.00 - czekać będzie nowa pula wejściówek. Otrzymają je Ci, którzy jako pierwsi w danym dniu wyślą maile na adres bilety@instytut-teatralny.pl

Jedna osoba może zarezerwować maksymalnie dwie wejściówki. Na maile czekamy w godzinach 9.00 - 17.00.