Artykuły

Teatr Wierszalin przygotowuje właśnie Historyję o Chwalebnym Zmartywchwstaniu Pańskim Mikołaja z Wilkowiecka. To najstarsze zachowane polskie misterium zobaczyć będzie można w Niedzielę Palmową w TVP Kultura. Premierowy spektakl supraskiego teatru zostanie pokazany na żywo i będzie to pierwsza w historii TVP Kultura transmisja z premiery teatralnej.

20 marca, w Niedzielę Palmową, o godz. 20 spektakl w reż. Piotra Tomaszuka transmitowany będzie z Teatru Studio w Warszawie. Trzy dni później, 23 marca, będzie miał premierę w macierzystym Supraślu.

Premierowy pokaz w warszawskim teatrze i transmisja wiąże się z Festiwalem Teatralnym Gorzkie Żale/ Nowe Epifanie organizowanym przez Centrum Myśli Jana Pawła II — instytucji kulturalnej stołecznego miasta Warszawy. Interdyscyplinarny festiwal trwa od 10 lutego i obejmuje wiele różnych wydarzeń rozsianych po całym mieście i realizowanych wspólnie z różnymi placówkami (m.in. Teatrem Studio, Ochoty czy Muzeum Etnograficznym).

Organizatorzy zaprosili też do udziału supraski Teatr Wierszalin, którego premierowy spektakl zostanie pokazany na finał festiwalu — właśnie 20 marca. Swoim przedstawieniem doskonale wpisuje się w wielkopostną atmosferę oraz w tematykę festiwalu, który przez ponad miesiąc proponuje nowoczesne formy sceniczne, projekcje filmowe, prelekcje, dyskusje pod wspólnym mianownikiem tradycji wielkopostnej.

Estetyka teatru śmierci

Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim wywodzi się ze średniowiecza, miesza sacrum i profanum, klimat rubaszny i wzniosły. Staropolskie misterium spisane w końcu XVI wieku przez Mikołaja z Wilkowiecka miało kilka słynnych teatralnych wersji, m.in. to z lat 20.w Teatrze Reduta w reż. Leona Schillera czy też w latach 60. — w Teatrze Narodowym w Warszawie w reż. Kazimierza Dejmka.

Jak zapowiadają twórcy — supraski spektakl będzie się różnił od wcześniejszych inscenizacji.

— Teatr Wierszalin sięga po XVI-wieczne źródło, ale jego realizacja będzie nieco odbiegać od tych znanych. Wcześniej spektakl przygotowywano głównie w stylistyce ludowej lub bardzo klasycznej, teraz przygotowany zostanie w stylistyce charakterystycznej dla Wierszalina — czyli w estetyce teatru śmierci — mówi Radosław Kuleszewicz z Teatru Wierszalin. — Bardzo cieszymy się z zaproszenia do udziału w festiwalu oraz z faktu, że będziemy uczestniczyć w pionierskiej dla kanału transmisji premiery teatralnej. Organizatorzy obdarzyli nasz teatr zaufaniem.

Historyja w wierszalińskiej wersji ma opowiadać święte wydarzenia „tak jak jest na świecie". Odpowiednikiem Prologusa, objaśniającego widzom porządek i charakter widowiska w spektaklu Wierszalina będzie wikary z podlaskiej wsi, który postanawia wystawić misterium wraz ze swoimi parafianami, wykorzystując realia dnia codziennego oraz podobieństwa ich charakterów do odtwarzanych postaci.

Dwie formy

Spektakl transmitowany na żywo jest wyzwaniem dla wierszalińskich twórców również z powodów scenograficznych. Teatr Studio dysponuje większą przestrzenią, co powoduje zmiany zarówno w scenografii, jak i w ruchu scenicznym. Kameralna, ciasna przestrzeń siedziby teatru w Supraślu generuje zupełnie inne rozwiązania. Twórcy najnowszej premiery stworzą więc w pewnym sensie dwie formy teatralne.

Autorem scenariusza do spektaklu jest reżyser Piotr Tomaszuk, o scenografię zadba Mateusz Kasprzak, współpraca reżyserska — Rafał Gąsowski. Muzykę do spektaklu komponuje Jacek Hałas.

Spektakl, jak zapowiadają twórcy, ma być bardzo mocno zrytmizowany. Aktorzy będą śpiewać, ale też grać na różnych instrumentach ludowych. Na scenie pojawią się: Rafał Gąsowski, Dariusz Matys, Mateusz Krzyżewski, Monika Kwiatkowska, Sylwia Nowak, Bartłomiej Olszewski oraz Ewanjelista.