Artykuły

Teatr Polski przygotowuje pierwszą premierę w 2016 roku - "Grona gniewu" Johna Steinbecka w reż. Pawła Wodzińskiego. Premierze (16 stycznia) towarzyszy debata "Prekariat wszystkich krajów", którą poprowadzi Przemysław Wielgosz, redaktor naczelny polskiego wydania "Le Monde diplomatique".

Skąd ta pewność, że świat kroczy drogą postępu? Skąd w ogóle jakakolwiek pewność?

Spektakl "Grona gniewu" to adaptacja powieści Johna Steinbecka pod tym samym tytułem, w której wszelkie ludzkie i społeczne relacje stają w obliczu ekonomicznie niepewnej egzystencji. Długów wobec banków, eksmisji, pracy bez jakichkolwiek świadczeń socjalnych. Steinbeck utrwalił obraz społeczeństwa coraz silniej rozwarstwionego, zmagającego się z poważnym kryzysem kapitalizmu.

W latach 30. kryzys gospodarczy i zmiany klimatyczne doprowadziły do sytuacji, w której farmerzy z Oklahomy - podobnie jak powieściowa rodzina Joadów - podejmowali dramatyczne decyzje o opuszczeniu swoich gospodarstw w poszukiwaniu zatrudnienia w Kalifornii. Migracje zdesperowanych, przerażonych i głodnych ludzi - to sytuacja, z którą dziś na powrót się oswajamy.

Zestawienie ze sobą Wielkiego Kryzysu i obecnego załamania gospodarki globalnej, w perspektywie podstawowych podziałów społecznych i politycznych, może wykazać pewne podobieństwa. Kryzys finansowy sprzed paru lat ujawnił, w jak dużym stopniu wszelkie światowe powiązania stały się nieczytelne. Paniki na giełdach w 2008 roku, podobnie jak w tzw. czarny czwartek 24 października 1929 roku, nie przewidzieli nawet główni protagoniści. System jest nieprzejrzysty i wszelkie sposoby funkcjonowania w nim mają znamiona niepewności. Wyrazem tego jest coraz większa grupa społeczna zwana prekariatem. Ludzi, którzy się do niej zaliczają łączy niepewna sytuacja egzystencjalna, a dzieli wszystko inne: wykształcenie, zawód, nawet status obywatela. Czy ta, jeszcze nie całkowicie zdefiniowana, prekarna nowoczesność niesie w sobie potencjał zmiany?

***

"Prekariat wszystkich krajów"

debata

W debacie podejmiemy główne tematy związane z premierą "Gron gniewu" Pawła Wodzińskiego.

Chcemy rozmawiać o tym, jak współczesny kryzys gospodarczy, społeczny i klimatyczny nakładają się na siebie i wzajemnie potęgują, unieważniając dotychczasowe strategie władzy. Przyjrzymy się geopolityce i ekonomii politycznej masowych ruchów migracyjnych i związanych z nimi lęków społecznych. Zapytamy o genezę prekaryzacji  - procesu skutkującego wzrostem niepewności, niestabilności i ubóstwa wśród pracowników. Wreszcie zastanowimy się, gdzie dziś tkwią źródła gniewu społecznego i dlaczego bywa on instrumentalizowany i wykorzystywany przeciw mniejszościom i wykluczonym. Jak w warunkach dramatycznego wywłaszczenia z praw, aspiracji i utopii rodzi się opór, i czy w zderegulowanym świecie możliwa jest solidarność.

W prowadzonej przez Przemysława Wielgosza debacie wezmą udział twórcy spektaklu oraz specjaliści zajmujący się kwestiami prekaryzacji, kryzysu i konfliktów społecznych. 

Termin: 16 stycznia, godz. 16:30