Artykuły

Poprosiliśmy Ludwika René, reżysera "Kronik królewskich" St. Wyspiańskiego, które inaugurują tegoroczne akcje "Z Kurierem do teatru" W warszawskim Teatrze Dramatycznym, o krótką wypowiedź na temat kon­cepcji reżyserskiej i ideowych założeń spektaklu:

"W poszukiwaniu sensu ideowego naszego repertuaru, wzorców estetycznych, wzorów funkcji teatru - mówi Ludwik René - doszliśmy do wniosku, że najpełniejszy program zawiera twórczość Wyspiańskiego - dramaturga,który prowadził nieustanną dyskusję z przeszłością i współczesnością, w każdym swym utworze wyrażał niepokój i troskę o losy kraju. Ponieważ nie możemy dublować innych teatrów - pokusiliśmy się o "znalezisko", wystawiając te utwory Wyspiańskiego, które na ogół nie są grywane. Wzięliśmy fragmenty kronik dramatycznych, których ukończenie przerwała śmierć pisana. Powiązaniem całości, ideowym punktem wyjścia jest rapsod "Kazimierz Wielki" - stanowi on osnowę naszej inscenizacji. Inwektywy, skierowane do narodu w "Kazi­mierzu Wielkim" - były również pewnym programem pisarza. Ten program musieliśmy powiązać z właściwym programem ideowym Wyspiańskiego zawartym w jego wielkim dziele - w "Wyzwoleniu". Stąd rodzajem prze­bitki jest postać Geniusza z "Wyzwo­lenia", która w jakimś sensie wystę­puje na zasadzie kontry do programu "Kazimierza Wielkiego". Racjonalny ton i motywacja rapsodu (w wykonaniu Zbigniewa Zapasiewicza wieńczę dzie­ło. Dla uniknięcia czystej publicystyki i czysto rezonerskich racji w spektaklu zachowaliśmy wątek dramatyczny i li­ryczny Zygmunta Augusta i Barbary. Ich sprawa, a raczej sprawa Zygmunta Augusta z jego miłością, słabością, a potem "ocknieniem" - jak to nazwał Wyspiański - podbudowuje psy­chologicznie i uczłowiecza postać króla. Stąd dość dużo miejsca zajmują perypetie Zygmunta i Barbary. Ale głównym problemem spektaklu - jaki przewija się na kanwie tych fresków historycznych - jest uwypuklenie myśli racjonalnej i czujnego patriotyzmu Wyspiańskiego. Pragnąłem, aby spektakl był wyrazem troski Wyspiańskiego o losy kraju i narodu, która jest i naszą troską. Współczesny aktor - choć dostaje kostium historyczny - powinien pamiętać, że w przedstawieniu rolę główną gra słowo odnoszące się do naszych spraw, słowo, którego sens musi być jak najbardziej współczesny. Stąd i w finale sztuki te skojarzenia z wydarzeniami ostatniej wojny, sko­jarzenia bliskie dla współczesnej wi­downi. Ta pozycja w repertuarze Teatru Dramatycznego jest tym bardziej waż­ka - iż w styczniu przypada 100-lecie urodzin Stanisława Wyspiańskiego. Uważam, że inauguracja akcji Kuriera sztuką Wyspiańskiego - jest bardzo piękną formą uczczenia rocznicy wielkiego artysty teatru przez redakcję i Czytelników Waszego pisma".

Rozmawiała: DAG

Z Kurierem do teatru

Spotykamy się na "Kronikach kró­lewskich" w Teatrze Dramatycznym. Spektaklem "Kronik Królewskich" St. Wyspiańskiego inaugurujemy na­szą tegoroczną warszawską akcję "Z Kurierem do teatru". Jest to montaż udramatyzowąnyoh historycznych kronik: "Jadwiga", "Król Kazimierz Jagiellończyk", "Zygmunt August" przeplecionych fragmentami słynne­go rapsodu "Kazimierz Wielki". Kroniki nie zostały dokończone - śmierć przerwała pracę wielkiemu poecie. (Spektakl, który Państwu obecnie proponujemy - stanowi jednak piękną, zwartą i przejrzystą ca­łość dzięki realizatorom i wykonaw­com tego monumentalnego widowi­ska. Osób występujących,w przed­stawieniu jest mnóstwo - zobaczą Państwo na scenie cały zespół Teatru Dramatycznego. A w rolach pro­wadzących - swych ulubionych aktorów: Zofię Rysiównę, Magdalenę Zawadzką, Tadeusza Bartosika, Ry­szarda Pietruskiego. Zbigniewa Zapasiewicza. Inaugurując naszą akcję sztuką Wyspiańskiego - pragniemy w ten sposób uczcić 100 rocznicę urodzin wielkiego artysty, przypadającą w styczniu. Reżyserem spektaklu jest znany doskonale naszym Czytelnikom z licznych, wybitnych rea­lizacji teatralnych, telewizyjnych i filmowych Ludwik René, z którym wywiad na temat kształtu sceniczne­go i ideowej koncepcji spektaklu za­mieszczamy na str.3.