Artykuły

Wyjątkowa okazja nie tylko dla miłośników baletu. Spektakl baletowy "Dziadka do orzechów" Piotra Czajkowskiego w choreografii Jurija Grigorowicza i wykonaniu tancerzy moskiewskiego Teatru Bolszoj w grudniu i styczniu zagości na ekranach kin i ośrodków kultury w najróżniejszych zakątkach Polski.

Wszystko dzięki decyzji Teatru Bolszoj, by gwiazdkowy spektakl "Dziadka do orzechów" zarejestrowany podczas ubiegłorocznej transmisji na żywo, retransmitować w tym roku do kin niezależnie od trwającego sezonu Bolshoi Ballet Live, którego jest integralną częścią. Dzięki temu kina, które nie prezentują całego sezonu transmisji moskiewskich baletów (7 tytułów), mogą pokazać to świąteczne, baśniowe przedstawienie. W cyklu spektakl będzie prezentowany 20 grudnia, ale pojedyncze pokazy baletu Czajkowskiego rozpoczną się już 11 grudnia i potrwają do 18 stycznia. Balet pokaże 30 ośrodków w całym kraju (lista poniżej).

W wielu krajach nie ma Bożego Narodzenia bez gwiazdkowego spektaklu "Dziadka do orzechów". Choć prapremiera baletu odbyła się w Petersburgu w dniu Świętego Mikołaja, 6 grudnia 1892 roku, to tradycja gwiazdkowa towarzysząca temu baletowi powstała niemal pół wieku później, w Stanach Zjednoczonych. Choć dziś, inaczej niż za czasów Czajkowskiego, spektakl ten jest kierowany głównie do młodszych widzów, to nadal pozostaje jednym z najpoważniejszych arcydzieł klasycznego baletu rosyjskiego. Oparty na opowieści modnego wówczas fantastycznego pisarza E. T. A. Hoffmanna "Dziadek do orzechów" miał wykorzystywać zainteresowanie elit petersburskich fantastyką. Tymczasem okazał się wspaniałym spektaklem familijnym. Mali widzowie odnajdą w nim baśniową historię małej Klary (w rosyjskiej wersji jest to Masza), która dzięki dobremu sercu i odwadze wyzwala spod czaru księcia zaklętego w dziadka do orzechów. To jeden z najpiękniejszych baletów klasycznych z fenomenalną muzyką Czajkowskiego. W głównych partiach zobaczymy solistów Bolszoj: Annę Nikulinę w roli Maszy, Denisa Rodkina jako Dziadka do orzechów/Księcia i Andrieja Merkuriewa jako Drosselmeyera.

Twórczość Czajkowskiego na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci była najlepszym kamieniem probierczym dla wszystkich choreografów. Jego muzyce jest za ciasno w ramach ślicznej bajki dla małych dzieci, ta muzyka wyrywa się w przestrzeń bardziej filozoficznych, dramatycznych rozważań. Jej tajemniczość i podskórny "dreszcz" przez wiele lat nie znajdowały scenicznego wcielenia, udało się to jednak choreografowi Jurijowi Grigorowiczowi i scenografowi Simonowi Wirsaładze oraz pierwszym wykonawcom głównych ról w tej wersji: Marii - Jekaterinie Maksimowej i Dziadkowi do orzechów - Władimirowi Wasiljewowi. Z ich współpracy w 1966 roku w Teatrze Bolszoj powstał nowy spektakl.

Grigorowicz prezentuje inne podejście do baletowej bajki: napełnia ją Hoffmannowskim mistycyzmem i tajemniczością. W jego "Dziadku do orzechów" nie ma żadnej przymilności. To nie balet o wyimaginowanym i błogosławionym Królestwie Konfiturowym (Krainie Słodyczy), gdzie na gałązkach choinki rozwieszone są cukierki, orzechy i marcepany, ale o fantasmagorycznych poczynaniach Drosselmeyera, dzięki którym piękni książęta zwyciężają reprezentując dobro, a królowie myszy giną wraz ze swoim wojskiem.

***

"Dziadka do orzechów będzie można obejrzeć:

11 grudnia Włoszczowa kino Muza

13 grudnia Łuków kino Łuków

16 grudnia Fabryka Emocji w Pile

17 grudnia Kwidzyn Kwidzyńskie Centrum Kultury

20 grudnia

Częstochowa kino Iluzja

Gliwice Kino Amok

Katowice Kino Rialto

Konin Kino Oskard

Kraków kino ARS

Limanowa kino Klaps

Przemyśl Centrum Kulturalne w Przemyślu-kino Centrum

Warszawa Kino Praha

Warszawa Dom Kultury Świt

Wrocław Kino Nowe Horyzonty

27 grudnia Ciechanów, Powiatowe Centrum Kultury i Sztuki Kino Łydynia

27 grudnia Poznań kino Rialto

27 grudnia Sokołów Podlaski kino Sokół

27 grudnia Katowice Kino Rialto

29 grudnia Dąbrowa Tarnowska kino Sokół

31 grudnia Łódź ŁDK kino Szpulka

1 stycznia Kalisz Centrum Kultury i Sztuki

1 stycznia Zakopane kino Sokół (w przygotowaniu)

6 stycznia Częstochowa kino Iluzja

6 stycznia Słupsk kino Rejs

8 stycznia Rzeszów kino Zorza

9 stycznia Jarosław kino Ikar

17 stycznia Koszalin kino Kryterium

17 stycznia Czechowice-Dziedzice kino Świt

17 stycznia Tarnowskie Góry kino Olbrzym

18 stycznia Kętrzyn kino Gwiazda