Bydgoszcz. Jakimiak i Szczawińska o wojnie
Jak wygląda wojna, której się nie przeżyło? Czym jest wojna w czasach, kiedy obraz wojny został zastąpiony przez wojnę na obrazy? - to pytania, które stawiają przed nami twórcy najbliższej premiery w Teatrze Polskim.
W "Wojnach, których nie przeżyłam" Agnieszka Jakimiak i Weronika Szczawińska koncentrują się na doświadczeniach podglądaczy historii, obserwatorów obcych wojen, którymi w zasadzie wszyscy jesteśmy. - Wojny oglądamy wiadomościach telewizyjnych, czytamy o nich w gazetach, w serwisach internetowych, dyskutujemy
o nich na Facebooku, Twitterze - mówi Szczawińska. - Rzucamy swoje ciekawskie spojrzenia z bezpiecznego terytorium, na którym wojna jest wciąż tylko słowem, cudzym wspomnieniem, niebezpieczną fantazją. Fantazją niezwykle kuszącą - bo dającą prawo do zawłaszczenia nie swoich przeżyć, obsadzenia siebie w dowolnie wybranej roli, wyprodukowania emocjonalnych wstrząsów bez poniesienia realnych konsekwencji.
Autorki spektaklu budują sceny na podstawie wojennych wiadomości pojawiających się na przestrzeni lat w prasie i telewizji, a także filmów fabularnych i dokumentalnych opowiadających o zbrojnych konfliktach. Wśród nich jest m.in. reportaż kręcony przez mieszkańców oblężone-
go Sarajewa, który zupełnie różni się od relacji reporterów zachodniej prasy.
- Wykorzystujemy też klipy internetowe, nagrania z YouTube, memy. To może brzmi bardzo niepoważnie, ale to właśnie dzięki obrazom nakręconym smartfonami w centrum wydarzeń wiemy, co dzieje się np. w syryjskim Aleppo, gdzie znajduje się może jeden zachodni dziennikarz. Przyglądamy się też szczegółowo materiałom zamieszczanym w sieci np. przez Państwo Islamskie, które stworzyło rodzaj przewodnika po kalifacie. W opinii wielu to dzikie hordy. W rzeczywistości to ludzie, którzy prowadzą dwa domy medialne i w doskonały sposób posługują się internetem jako narzędziem manipulacji.
Skutecznie wykorzystują potencjał działań w sieci, od Twittera po audycje online. Tak promują swoje wartości, prowadząc skuteczną wojnę w mediach - opowiadają Jakimiak i Szczawińska.
Co robią z tą mnogością materiałów? - Są punktem wyjścia dla eksperymentów, które przeprowadzać będziemy w powołanym na scenie instytucie. Sześcioro badaczy i świadków drobiazgowo analizować będzie - poprzez słowo, ruch i dźwięk - emocje, których doświadczamy, kiedy poznajemy wydarzenia wojen, w jakich sami nie uczestniczymy - wyjaśniają autorki sztuki.
Premiera spektaklu w środę o godz. 19 w Teatrze Polskim.
