Katowice. Nowa książka o Wojciechu Kilarze
Na rynku wydawniczym ukazała się książka, której bohaterem jest katowicki kompozytor Wojciech Kilar. Ponaddwustustronicowe dzieło autorstwa Leszka Polonego jest zatytułowane "Kilar. Żywioł i modlitwa"
W księgarniach znajdziemy już kilka książek poświęconych wybitnemu kompozytorowi Wojciechowi Kilarowi. Niedawno ukazała się jednak publikacja szczególna, wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w serii "Kompozytorzy polscy XX wieku". Jej autorem jest znany muzykolog Leszek Polony, od lat jeden z najlepszych znawców muzyki Kilara. To zresztą nie pierwsza jego publikacja poświęcona kompozytorowi. Polony jest m.in. współautorem książki "Cieszę się darem życia. Rozmowy z Wojciechem Kilarem", wydanej w 1997 r.
Polony zajmuje się muzyką Kilara od wykonania "Krzesanego" na festiwalu Warszawska Jesień, czyli od połowy lat 70. Przez kilkadziesiąt lat odbył z kompozytorem wiele rozmów, gruntownie analizował każdy jego utwór, śledził kolejne wykonania jego dzieł. Dlatego też w wielu fragmentach swojej książki zdecydował się na bardziej osobiste refleksje nad muzyką kompozytora. Autor deklaruje: "Przedstawiając przemyślenia na temat postaci Kilara i fenomenu jego muzyki, dając świadectwo mojego osobistego sposobu jej rozumienia i odczuwania, wspartego oczywiście analizą samych utworów - nie mam żadnych pretensji do orzekania o jej obiektywnej wartości".
Dlatego też książka Polonego to pasjonująca lektura, w której daje się odczuć szczególny stosunek autora do kompozytora. Nie oznacza to wcale, że Polony unika stawiania trudnych pytań dotyczących muzyki Kilara, jego artystycznych wyborów czy postaw estetycznych. Wprost przeciwnie. Każdą wątpliwość czy kontrowersję, jaką wzbudzała twórczość katowickiego kompozytora, Polony stara się wyjaśniać z różnych perspektyw. Swoją książkę wzbogacił o mnóstwo cytatów i wypowiedzi, pojawiających się w publikacjach właściwie na gorąco, tuż po wykonaniu jego kolejnych utworów.
Książka "Kilar. Żywioł i modlitwa" podzielona jest na dwa bloki tematyczne. W pierwszym przybliża sylwetkę katowickiego twórcy, poszczególne etapy jego życia, poczynając od narodzin i dzieciństwa spędzonego we Lwowie aż po teraźniejszość. Książka ma tę zaletę, że jest doprowadzona w czasie aż do roku 2005. Na kilkudziesięciu stronach śledzimy biografię kompozytora wzbogaconą o nieznane dotąd fakty. Druga, obszerniejsza część jest poświęcona twórczości Kilara. Obok genezy powstania kolejnych jego utworów czy ich analizy natrafimy też na wiele wskazówek, jak rozumieć tę muzykę czy też raczej: jak się w nią wczuwać. Publikacja Polonego to lektura nie tylko dla bywalców sal koncertowych. To przede wszystkim napisana żywym językiem książka o wybitnym kompozytorze, który wciąż pozostaje wierny swoim artystycznym wyborom.
Leszek Polony - "Kilar. Żywioł i modlitwa", Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2005
