Korzenie
Agresja polega na demonstrowaniu własnej wyższości, lekceważeniu innych, słuchaniu głównie siebie, na podejmowaniu decyzji bez oglądania się na innych. Postawa agresywna jest wroga, jej celem jest zranienie fizyczne lub psychiczne partnera. Dlaczego zachowujesz się agresywnie? Jest wiele powodów. Czujesz się silny i chcesz otrzymać to, o co walczysz. Chcesz wyładować złość, pokazać, że masz władzę, zwrócić na siebie uwagę...
Konsekwencje agresji? Grozi ci stały stres, ponieważ jako osobnik otoczony przez wrogów nie możesz czuć się bezpiecznie. Twoje życie będzie wypełnione konfliktami, atmosfera wrogości, a nawet przemocą.
Agresja jest wyuczonym sposobem komunikowania się z innymi, jest sposobem radzenia sobie ze wszystkimi kłopotami.
Ludzie, którzy stosują twarde sposoby obrony - np. oparte na agresji, buncie, oskarżaniu innych, często mówią o swoich doświadczeniach z dzieciństwa i młodości podobnie. Mówią o sytuacji dziecka pozostawionego samemu sobie w rodzinie rozwiedzionej, o nadużywaniu alkoholu przez jednego czy oboje rodziców, o braku pieniędzy na podstawowe potrzeby rodziny z powodu bezrobocia rodziców, o braku kontaktu z matką, ojcem z powodu ich nieobecności w domu wynikającej z nadmiaru pracy, o braku kontaktu z matką, ojcem z powodu niechęci rodziców do bliższego kontaktu wynikającego z negacji dziecka, jego sposobu bycia, myślenia, temperamentu.
Wspomnienia z dzieciństwa są rożne, ale psychologiczne mechanizmy powstawania utrwalonych sposobów zachowań, podobne.
Wspomnienie mężczyzny: "to był koszmar, krzyczał ojciec, jeszcze częściej krzyczała matka. Pamiętam swój lęk, gdy matka rzucała się z pięściami na ojca, a ojciec wypychał ją z mieszkania. Krzyczałem ja jak podrosłem i krzyczały moje siostry jak podrosły. Bałem się krzyku, krzyczałem i biłem żeby się nie bać."
Teraz w życiu dorosłym, gdy czuje się gorszy od innych, słabszy, to reaguje wulgarnymi wymysłami, a potem rękoczynami. Naśladuje wzory z dzieciństwa - czuje się silny.
Wspomnienie kobiety: "tato był bardzo surowy i wymagający, szczególnie ode mnie, bo byłam starsza. Posłuszeństwo i postępy w nauce egzekwował biciem. Uważał, że on był bity i wyrósł na porządnego człowieka. Po każdym moim przewinieniu następowała egzekucja: ja przynosiłam wojskowy pas taty, wiszący na stałym miejscu, ściągałam majtki i z zaciśniętymi zębami przyjmowałam ilość uderzeń proporcjonalnie do przewinienia. Mama natomiast była wymagająca ale w inny sposób - wymagała ode mnie dobrych przedwojennych manier. Nieustannie poprawiała mój sposób mówienia, poruszania się, siadania, jedzenia, i ciągle narzekała na panoszący się wszędzie brak wychowania. Przy mamie czułam się niezgrabna i prostacka. Nauczyłam się bronić. Na każde ich słowo, znajdowałam dziesięć, wyszydzałam ich poglądy, przedrzeźniałam ich gesty, ruchy. W życiu dorosłym bardzo często reaguję agresywnie, w stosunku do tych, o których myślę, że krzywdzą słabszych. Reaguję też agresją na mężczyzn, moje flirty, to walki bokserskie, jestem złośliwa, szydercza. Jak wyszłam za mąż to moja złość skoncentrowała się na mężu i dziecku. Robię awantury mężowi z byle powodu, wrzeszczę na swoje 2-letnie dziecko. Krytykuję wszystko i w domu, i w pracy. Ciężko mi, bo inni nie pozostają mi dłużni."
Na przykładzie wspomnień kobiety, widzimy, że do rozwoju agresji, jako sposobu radzenia sobie z problemami, może dojść w porządnej rodzinie, dbającej o powodzenie i sukces życiowy swoich dzieci.
Zachowanie agresywne obserwujemy także u ludzi, którzy mówią: "nikt się mną nie interesował, nigdy nikogo nie było w domu, nikt mnie nie kochał i dlatego dołączyłem do grupy, w której byłem potrzebny. A że byłem nieśmiały, zagubiony, to natychmiast wykorzystali mnie do tego, co było dla nich ważne - pilnowałem przy napadach, okradałem młodszych, słabszych. Zacząłem palić, pić, bluźnić, podobnie jak oni. Chciałem być ważny".
Przyczyny zachowań agresywnych są w każdym przypadku trochę inne. Wspólnym mianownikiem jest rodzina, w której jesteśmy od początku naszych dni.
Jeżeli zdecydujecie się państwo pójść do Teatru Nowego na spektakl "Roberto Zucco" może refleksja nad tym, co mogło być przyczyną zachowań agresywnych i autoagresywnych u poszczególnych osób sztuki zachęci państwa do podzielenia się z nami własnymi doświadczeniami lub przemyśleniami na temat, jak radzić sobie z własną i cudzą agresją.
