Artykuły

Jeden z najciekawszych reżyserów europejskiego teatru, Markus Öhrn powraca do Zamku. Tym razem zobaczymy jego rock-operę "Bis zum Tod" ("Aż do śmierci"), tuż po światowej premierze w berlińskiej Volksbühne. Spektakl odbędzie się 4 października w ramach cyklu "Nie jesteś mi obojętny".

Centrum Kultury Zamek jest kooproducentem "Bis zum Tod".

Spektakl jest zwieńczeniem tryptyku badającego otchłanie zachodniego wzorca idealnego życia rodzinnego. Podczas gdy "Conte d`Amour" (2010) nurzał się w psychotycznych katakumbach romantycznej miłości a "We love Africa and Africa loves us" (2012) mówił o poszukiwaniu przestrzeni dla projekcji wewnętrznego zamętu, w tym trzecim, ostatnim spektaklu tematem jest miłość postrzegana jako siła odrzucenia i negacji. Bezkompromisowa skłonność ku drugiemu człowiekowi staje się tu nie tylko paradoksalną formą kształtowania tożsamości, ale także zabójczym mechanizmem samozniszczenia. Burza emocji zatopiona jest w tym spektaklu w feerii obrazów, świateł i potężnych dźwięków.

13-letni młodzieniec wikła się w zmagania o własną tożsamość. Tymczasem jego rodzice codziennie odtwarzają z góry ustaloną rutynę. Wszyscy troje są więźniami pozornie idealnego schematu mieszczańskiej egzystencji. W tą ponurą, rodzinną "idyllę" wdziera się obcy, niosąc ze sobą radykalną obietnicę odmiany na mocy której wyzwala tłumione od lat pragnienia i potrzeby. Rosnące nieustannie napięcie uwalnia się w szale przełamywanych zahamowań i potwornych fantazji, budząc jednocześnie subtelne doznania pierwszej miłości.

Miłość jest tutaj azylem inności, stanowiąc jednocześnie egzystencjalne zagrożenie dla fundamentów rodzinnej struktury. Radykalna siła uczucia kryje w sobie potencjał, który potrafi znieść wzorce zachowań a przez to zachwiać podstawami naszego bytu. Musimy skonfrontować się z intruzem, który tak natarczywie puka do naszych drzwi. Radykalna obcość miłości kryje w sobie obietnicę prawdy, szczerości i życia. Obnaża ograniczenia, sprawia, że tolerancja czy miłość bliźniego tracą moc. Pustoszy wszystko na swej drodze. Przy akompaniamencie ponurych blackmetalowych brzmień, w "Bis zum Tod" odbywa się seans unicestwienia wyimaginowanych rodzinnych wartości i społecznych norm.

***

Markus Öhrn

Choć nie ma reżyserskiego wykształcenia i przygotował dopiero kilka spektakli, jego prace prezentowane są na najważniejszych festiwalach teatralnych w Awinionie, Wiedniu, Brukseli czy Berlinie. Przedstawienia Markusa Öhrna nieustannie budzą kontrowersje i są powodem gorących dyskusji o granicach współczesnego teatru. W tryptyku "Conte d'Amour" (2010), "We love Africa and Africa loves us" (2012), "Bis zum Tod" (2014) podejmuje temat toksyczności tradycyjnego europejskiego wzorca rodziny i towarzyszącej mu nierozerwalnie funkcji przemocy. W "Étant donnés" dotkliwie prezentuje skutki przedmiotowego traktowania kobiecego ciała. W swoich spektaklach daleki jest od konwencji tradycyjnego teatru repertuarowego, strzępy tekstu są dla niego jedynie komentarzem dla radykalnie plastycznych sytuacji scenicznych. Intensywnie używa technologii wideo, nie raz przez wiekszość spektaklu nie dając widzowi bezpośredniego dostępu do żywego aktora. Rolę monologów odgrywa zaś precyzyjnie dobierana muzyka. Początkowo zajmował się głównie instalacjami wideo a jego prace wystawiano w Szwecji i za granicą, np. wideo "Magic Bullet" w 2011 r. pokazywano w sztokholmskim Museum of Modern Art, w 2012 r. w Volksbühne w Berlinie a w 2013 roku w Brukseli w ramach prestiżowego Kunstenfestivaldesarts. Prawdziwy rozgłos przyniosły mu jednak dopiero projekty teatralne. W Polsce dotyczczas prezentował swoje spektakle dwukrotnie - w ramach Krakowskich Reminiscencji Teatralnych ("Conte d'Amour") oraz programu "# nie jesteś mi obojętny" ("Conte d'Amour" i "We love Africa and Africa loves us") w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu. Obecnie realizuje także spektakl "Bohaterowie przyszłosci", który będzie miał swoją premierę 27 września 2014 w Komunie / Warszawa.

***

W ramach cyklu "Nie jesteś mi obojętny" zapraszamy również na wykład Anny Burzyńskiej pt. "Markus Öhrn. Przewodnik" (4.10. g. 18 Scena Nowa, wstęp wolny).

***

NIE JESTEŚ MI OBOJĘTNY

Rock-opera "Bis zum Tod" Markus Öhrn / Nya Rampen / Institutet

4.10. g. 20 Sala Wielka / bilety: 20, 30 zł

spektakl tylko dla widzów dorosłych