Artykuły

Francuski Pisarz Charles de Peyret-Chappuis miał 26 lat, gdy został poznany i uznany przez publiczność naszego Teatru Narodowego. "Szaleństwo" w reżyserii Antoniego Cwojdzińskiego, z dekoracjami Andrzeja Pronaszki sprawiło wówczas (1938 r.) wrażenie ożywczego odkrycia ze sfery tajonej psychiki i wstydliwie skrywanego przed światłem sceny problemu obyczajowego. Rzecz o przebudzeniu kobiety w starej pannie była kolejna wersją "domu kobiet". Wyrazista rola główna, jak twierdzili recenzenci, dała szansę pięknego popisu przede wszystkim Irenie Eichlerównie, która wygrała "cały podziemny nurt duszy, gamę upokorzenia, wzgardy, nienawiści, miłości...".Pozostałe postacie prezentowały również z wyczuciem stylu i barwy Zofia Małynicz, Seweryna Broniszówna i Maria Dulęba. Po wojnie o autorze tym (poza Dejmka przedstawieniem "Judyty") pamięta u nas już tytko teatr TV. Sztuki i słuchowiska radiowe Charlesa de Peyret-Chappuisa są ciągle zajmujące właśnie jako swoiś­cie widziany teatr kobiet. Mężczyźni w tym teatrze przypominają manekiny, o nich w istocie toczy się gra, ale oni sami są słabi, poddani, cierpiący, ofiary emocjonalnej zaborczości ko­biet.

Ostatnia premiera poniedziałkowa czyli "Nieboszczyk pan Pic" pokazała również miłość jako namiętność tyra­nizującą. Miłość matki do syna i żony do męża obraca się przeciwko szczęściu wszystkich mieszkańców domu. Paradoksalny humor, wynikają­cy z obecności w tym domu niepogrzebanego pana Pica, spowija ca­łość tego trochę przewrotnego stu­dium kobiecej tyranii i łagodzi dramatyzm. I znowu, co trafnie wykorzystał reżyser, sztuka de Peyret-Chappuisa była kolejną szansą dla popisu akto­rek. Tym razem scen łódzkich. W roli pani Pic postać silną, przewrotnie de­spotyczną, zarazem świadomą iro­nicznego sensu kobiecych inwazji erotycznych zagrała Ewa Zdzieszyńska. W całości spektakl był prawdzi­wym benefisem tej rzadko przez ekra­ny dostrzeganej aktorki o dużych możliwościach, świetnym warsztacie i ekspresji. Typ komediowo-dramatyczny, jaki stworzyła Ewa Zdzieszyńska jako pani Pic, trafnie dopełniały o całą gamę wariantów psychiczno-charakterologicznych towarzyszące jej Zofia Tomaszewska, Bożena Ro­galska, Jolanta Nowińska i Anna Janiszewska-Nowicka. Spektaklem "Nie­boszczyka pana Pica" Marek Okopiński przypomniał swoje wszechstron­ne zainteresowania reżyserskie. Bar­dziej znany jako współtwórca ambit­nej linii repertuarowej Teatru Wybrze­że z lat jego współpracy na tej scenie ze Stanisławem Hebanowskim jest przecież także inscenizatorem sztuk lżejszych, szczególnie mile przyjmowanych w sezonie urlopowym.