Artykuły

6 grudnia w Teatrze Wielkim w Poznaniu odbędzie się polska prapremiera opery Mieczysława Wajnberga "Portret" w reż Davida Pountney'a. Niemal zupełnie zapomnianego polskiego kompozytora świat powoli odkrywa na nowo.

Mieczysław Wajnberg, kompozytor urodzony w 1919 r . w Warszawie, w 1939 roku zamieszkał w ZSRR. Jego spuścizna muzyczna jest bardzo obszerna: kilkadziesiąt symfonii, koncerty, muzyka chóralna, kameralna i filmowa (w tym do filmu "Lecą żurawie"). Samych dzieł operowych skomponował aż siedem - "Pasażerkę", której libretto zostało oparte na opowiadaniu Zofii Posmysz, "Zakochanego D'Artagnana" z librettem napisanym na podstawie powieści Alexandre'a Dumasa-ojca, "Gratulujemy!" z tekstem zaczerpniętym z opowiadania Szolema Alejchema, i kolejne, napisane na podstawie tekstów Bernarda Shawa, Fiodora Dostojewskiego czy Nikołaja Gogola. Właśnie ten ostatni jest autorem opowiadania, na podstawie którego zostało stworzone libretto "Portretu".

Bohaterem "Portretu" jest Czartkow - utalentowany młody malarz, borykający się z ubóstwem. Skupiony na walce o byt, rozważa słowa swego nauczyciela, by nie roztrwonił swego talentu. Za ostatnią kopiejkę kupuje od handlarza starzyzną portret o upiornych właściwościach, który sprowadzi na niego bogactwo. Dzięki współpracy z Dziennikarzem zdobywa także ogromną popularność wśród petersburskich elit jako malarz portrecista, schlebiając popularnym gustom. Po wielu latach Czartkow jako uznany malarz ogląda wystawę obrazów z Włoch młodego, bardzo zdolnego adepta malarstwa. Skłania ona go do refleksji nad własnym talentem i życiowymi wyborami. Poczucie zmarnowanej młodości wiedzie go na skraj szaleństwa i rozpaczy - Czartkow przeklina zakupiony kiedyś portret i pieniądze.

Prapremiera tej opery odbyła się w 1983 roku w Teatrze Narodowym w Brnie. Kolejne sceniczne realizacje miały dopiero miejsce podczas Bregenzer Festspiele (2010) w reżyserii Johna Fulljamesa oraz w Operze w Nancy i Opera North w Leeds w reżyserii Davida Pountney'a, który tym razem swoją koncepcję przenosi do Poznania.

Kierownictwo muzyczne nad nią obejmie Maestro Tadeusz Kozłowski. W obsadzie poznańskiej realizacji wystąpią m. in. Jacek Laszczkowski, Stanisław Kuflyuk czy Michał Partyka.

***

David Poutney - angielski reżyser operowy. Wieloletni dyrektor artystyczny Scottish Opera, English National Opera i Bregenzer Festspiele, zdobył sławę dokonując znakomitych realizacji szerzej nieznanych dzieł operowych. Na swym koncie ma ponad dziesięć światowych prapremier i sukces artystyczny cyklu poświęconego dziełom Leoša Janáčka. Stale współpracuje z czołowymi scenami operowymi Europy (m. in. Wiener Staatsoper, Operą w Zurychu). W 2011 zrealizował "Pasażerkę" - operę Mieczysława Wajnberga, prezentowaną w Teatrze Wielkim Operze Narodowej. Za zasługi w dziedzinie sztuki otrzymał tytuły Komandora Orderu Imperium Brytyjskiego oraz Kawalera Orderu Sztuki i Literatury.

Tadeusz Kozłowski - absolwent Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie w klasie dyrygentury symfoniczno-operowej prof. Bogusława Madeya, przez wiele lat był dyrektorem artystycznym Teatru Wielkiego i Teatru Muzycznego w Łodzi. Występował gościnnie w niemal wszystkich krajach Europy. Jest laureatem Brązowego Medalu "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". W Poznaniu zrealizował m. in. "Hamleta" i "Toscę".

Jacek Laszczkowski - wszechstronny i utytułowany tenor. Oprócz występów i znakomitych ról na najważniejszych polskich i europejskich scenach operowych, ma w dorobku role filmowe u czołowych reżyserów, jak Krzysztof Zanussi czy Małgorzata Szumowska. Występował w wielu prawykonaniach oper współczesnych. W 2012 został uhonorowany srebrnym medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Wystąpił w realizacji "Król Edyp" Igora Strawińskiego w reżyserii Jacka Przybyłowicza.

Stanisław Kuflyuk - baryton cieszący się uznaniem krytyków i jurorów międzynarodowych konkursów wokalnych, podbił serca poznańskiej publiczności występami m. in. w Cyganerii Giacoma Pucciniego i Falstaffie Giuseppe Verdiego. Jako zazdrosny małżonek Ford w dziele Verdiego został okrzyknięty "bohaterem spektaklu (...). To jedna z najlepszych ról tego sezonu operowego w Polsce." (Jacek Marczyński, Rzeczpospolita)

Michał Partyka - baryton. Wykształcony w Poznaniu, współpracował z Atelier Lyrique Opéra National de Paris i Teatrem Wielkim - Operą Narodową w Warszawie. W 2013 roku wygrał Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Francisco Vias'a w Barcelonie oraz reprezentował Polskę na konkursie Singer of the World w Cardiff.

Spektakle: 6 XII (premiera), 8 XII, 10 XII 2013, Teatr Wielki w Poznaniu

Premierę poprzedzi spotkanie z twórcami, które odbędzie się 3 grudnia w Teatrze Wielkim.