Łódź. Mikołaj Grabowski reżyseruje "kapliczkę.pl"
"kapliczka.pl czyli wszystko dawniej szło lepiej jak teraz" na podstawie tekstów "Pamiątki Soplicy" Henryka Rzewuskiego i "Opis obyczajów" ks. Jędrzeja Kitowicza to tytuł spektaklu przygotowywanego w Teatrze im. Jaracza. Premiera 19 października.
"Z tymi autorami obcuję od dawna. "Pamiątki Soplicy" powstały w "Jaraczu" w roku 1980-tym, spektakli "Opisu obyczajów" było już trzy: w Teatrze STU, w Teatrze im. J. Słowackiego (oba w Krakowie) i trzeci w Warszawie, w Teatrze IMKA.
Moja przygoda z XVIII wiekiem zaczęła się więc tutaj, w Łodzi i może tutaj powinna się zakończyć. Zacząłem ją w czasach umierającej socjalistycznej prosperity z Fiatem 126p w tle, aby przypomnieć sobie jak się nazywam i skąd pochodzę. Potem, na początku lat 90-tych, w czasach euforii z powodu odzyskania niepodległości, robiąc pierwszy "Opis obyczajów" chciałem opowiedzieć o naszych niedobrych, choć kochanych nawykach z dawnych wieków, do których - po prawie trzystu latach - nie powinniśmy wracać. Tak mi się przynamniej wtedy wydawało. Ale wróciliśmy i to ze zdwojoną siłą. Podobne myśli towarzyszyły mi przy kolejnych spektaklach.
"kapliczka.pl" łączy - wydaje się - tamte doświadczenia. Ale nie tylko. Zafascynował mnie dwugłos o Rzeczpospolitej, jaki słyszymy w tekstach wymienionych autorów. Jakbym słyszał czas dzisiejszy. Jeden autor - Rzewuski - pisze o cnotach narodu, nieskazitelnym jego wizerunku z przeszłości, który nieustannie jest zatruwany wpływami z zagranicy. O przywiązaniu do wiary i ojczyzny. Drugi, ksiądz Kitowicz - mimo, że uwielbiający czasy saskie - bez żenady opisuje dziejące się w owym czasie horrendalne sceny zrywania sejmów, psucia sprawiedliwości na trybunałach, zwyczajne żarty z procedur sądowych. Jeżeli do tego dołożyć "po pijanu" odbywające się sejmiki szlacheckie i kompletny brak zainteresowania tym co ewentualnie naprawiałoby upadającą Rzeczpospolitą, to mamy obraz osiemnastowiecznej Polski.
Bohaterowie spektaklu, którzy przyszli pod kapliczkę, żyją w obydwu światach. Jak chorzy na schizofrenię. Uprawiają dwie polityki równocześnie i dają sobie jakoś z tym radę, podobnie jak my, którzy musimy sobie jakoś dać z tym radę."
Mikołaj Grabowski
