Warszawa. Kultowe opowiadanie Hłaski na deskach teatru
W czwartek w Muzeum Historii Żydów Polskich odbędzie się premiera spektaklu "Wszyscy byli odwróceni" Michała Zadary. Jeden z najwybitniejszych twórców teatralnych przeniósł na deski teatru kultowe opowiadanie Marka Hłaski. Na scenie wystąpią m.in. Edward Linde-Lubaszenko, Anna Cieślak oraz Barbara Wysocka.
"Wszyscy byli odwróceni" to opowiadanie z izraelskiego okresu pisarza. Hłasko opisał w nim zmagania Żydów ocalonych z Zagłady, którzy próbują poskładać sobie rzeczywistość w swojej nowej ojczyźnie - Izraelu. Autor uchwycił doświadczenie ludzi zawieszonych pomiędzy dwoma światami, starających się odbudować samych siebie w zmiennych warunkach tworzącego się państwa (akcja dzieje się w 1961 roku). To jedno z najwybitniejszych dzieł Hłaski - uniwersalna opowieść o lojalności, miłości oraz samotności.
- Chcę opowiedzieć o ludziach, którzy wtedy byli pomiędzy dwoma światami: nowym państwem Izrael i starą, naznaczoną przez Holocaust Europą - mówi Michał Zadara ,znany ze swojego innowacyjnego podejścia do polskiej klasyki.
Reżyser zwraca uwagę na aktualność tekstu Hłaski i problemów z jakimi mierzyli się obywatele tak młodego państwa. - Ludzie, którzy wtedy byli imigrantami, z przymusu, własnej woli czy z kombinacji przymusu i własnej woli, byli wyjątkiem w świecie populacji stabilnie żyjących w jednym miejscu. Dziś dramat migranta staje się coraz powszechniejszy i dotyka każdego kraju, każdego najmniejszego nawet miasta. Czyli coś, co się jawiło jako problem wyjątkowy w latach 60., dziś jest tematem uniwersalnym - tłumaczy Zadara.
Centrala jak sieć
"Wszyscy byli odwróceni" jest koprodukcją Muzeum Historii Żydów Polskich, krakowskiej agencji artystycznej GAP, Teatru Nowego w Łodzi oraz Centrali - nowego, niepaństwowego teatru. Należą do niego artyści młodego pokolenia m.in. Barbara Wysocka (aktorka i reżyserka), Jan Duszyński (twórca m.in. muzyki do filmu "Pokłosie"), operator Arturem Sienicki (operator kamery m.in. przy wielokrotnie nagradzanej "Obławie") oraz projektant kostiumów Arkadiusz Ślesiński.
- Centrala łączy ludzi, wydarzenia i instytucje w sieć. Tworzy połączenia tam, gdzie ich wcześniej nie było. Jest kanałem komunikacji, wymiany informacji, miejscem przepływu. Nadaje sygnały i je odbiera - wyjaśniał idee działania grupy Zadara, jeden z głównych inicjatorów jej powstania.
Debiutem Centrali był radykalny projekt Chopin bez fortepianu. W marcu 2013 roku Sinfonietta Cracovia zagrała oba koncerty fortepianowe Fryderyka Chopina pod kierownictwem Jacka Kaspszyka bez pianisty. Aktorka Barbara Wysocka wykonała partię fortepianu, opowiadając ją, takt po takcie, równocześnie podważając ustalone sposoby recepcji Chopina w Polsce, proponując nowe, twórcze podejście do jego muzyki. Spektakl wyreżyserowany przez Zadarę został uznany za najważniejsze wydarzenie kulturalne w marcu w Krakowie i zaproszony na najważniejszy polski festiwal chopinowski Chopin i jego Europa.
Premiera spektaklu odbędzie się 18 lipca 2013 roku o godzinie 20. Przedstawienie będzie grane w języku polskim z napisami w języku angielskim, w Muzeum Historii Żydów Polskich, 19, 20, 26 i 27 lipca. Po spektaklu 26 lipca odbędzie się dyskusja z udziałem Michała Sobelmana oraz Beaty Stasińskiej.
