Artykuły

Już ubiegłoroczny dyplom młodych artystów Akademii Muzycznej w Gdańsku - opera "Le Villi" - przekonywał, że w młodych trójmiejskich twórcach operowych drzemie spory potencjał. Dwa tegoroczne spektakle dyplomowe potwierdzają, że o talenty aktorskie i wokalne nie mamy się co martwić. "Weksel małżeński" i "Gianni Schicchi" to dowód na to, że połączenie klasyki i nowoczesności w operze może dać bardzo dobry skutek - pisze Łukasz Rudziński w portalu Trójmiasto.pl.

Historia opery buffo "Weksel małżeński" Gioacchino Rossiniego sprowadza się do banalnej, dość typowej dla opery komicznej fabuły. Ona kocha go, On ją, jednak ojciec wiedziony perspektywą własnego zysku wybiera innego kandydata na męża. Ona i On starają się zniechęcić podesłanego konkurenta na różne sposoby. Ostatecznie wszystko się udaje (także załagodzić gniew ojca) i wszyscy żyją długo i szczęśliwie. Tym razem rzecz dzieje się na zapleczu magazynu, gdzie córka kupca Tobiasza Milla zostaje podsunięta amerykańskiemu biznesmenowi Slookowi jako idealna kandydatka na żonę. Panowie zawierają transakcję handlową, tytułowy weksel małżeński. Nim obcokrajowiec połapie się, że ojcu Fanny zależy tylko na jego pieniądzach a nie na szczęściu córki, zdąży się przekonać, że europejska gościnność może być bardzo osobliwa.

Twórcy gdańskiej inscenizacji postanowili zabawić się konwencją opery, stosując wiele prostych i celnych zabiegów, znanych raczej z musicali lub teatru dramatycznego niż opery. Reżyser Krzysztof Kurek wprowadza wiele "smaczków" - Fanny i jej ukochany Edoardo "przekonują" Slooka, że Fanny nie jest mu pisana, krojąc płaty mięsa nożem rzeźnickim. Podczas starcia pomiędzy Slookiem a Edoardo "powód" ich kłótni - Fanny - "zatrzyma" czas, by zaśpiewać swoją arię i ułożyć obu w pozie pojednania. Scena pojedynku między Slookiem a Tobiaszem jest z kolei popisem aktorskim obu śpiewaków (Miłosz Gałaj i Maciej Kozłowski).

Wszystko zaś dzieje się na zapleczu wielkiego marketu - w scenografii Magdaleny Mińko królują kartony i drewniane skrzynie, jankes Slook na scenę wjedzie triumfalnie na paleciaku. Pomysłowo wkomponowano w spektakl również statystów - pracowników magazynu. Szkoda tylko, że reżyser niekiedy szarżuje zbyt ostro i spektakl momentami ociera się o tani nieuzasadniony inscenizacyjnie banał (filmowanie przyjazdu Slooka telefonami komórkowymi, czy naśladowanie konferencji prasowej podczas sporu Tobiasza i Slooka).

Ponieważ to spektakl dyplomowy, jego celem było oczywiście przekonanie jakim przygotowaniem do zawodu artysty operowego wykazać się mogą artyści z Akademii Muzycznej. Spektakl zdecydowanie należy do mężczyzn. Przygotowaniem aktorskim imponuje Maciej Kozłowski (Tobiasz), zaś wokalnie wyróżnia się delikatny tenor Wojciecha Winnickiego (Edoardo). Gwiazdą spektaklu jest główny bohater spektaklu - Slook Miłosza Gałaja, obdarzonego aktorską charyzmą i ciepłej, przyjemnej barwy barytonem. W ich cieniu pozostaje Fanny sopranistki Magdaleny Chmieleckiej (bardzo czyste górne rejestry, jednak ani głos, ani gra aktorska nie przekonują).

Po odważnej i ciekawej inscenizacji "Weksla małżeńskiego", opartej na klasycznej operowej kanwie, przyszedł czas na... jeszcze lepszego "Gianniego Schicchi" Giaccomo Pucciniego, którego przygotowała ze studentami Natalia Kozłowska (reżyserka również wspomnianej, ubiegłorocznej premiery "Le Villi" Pucciniego). Losy przebiegłej rodziny Donatich, łasych na majątek po bogatym Buoso, Kozłowska przeniosła w realia... rodziny Adamsów z popularnego amerykańskiego serialu.

Wszyscy bohaterowie mają pobielone twarze, za ich plecami na ogromnym ekranie widzimy czarno-białe zdjęcie wnętrza zamczyska lub rysunki Florencji, a polskie tłumaczenie śpiewanej po włosku opery pojawia się w formie komiksowych "dymków" na wyświetlanej projekcji, a nie nad sceną (świetna scenografia Olgi Warabidy). Adamsowie-Donati mają ochotę na posiadłości, które Buoso zapisał mnichom. Z pomocą tytułowego Gianniego Schicchi obmyślają chytry plan, by przejąć ten majątek. Schicchi wciela się w zmarłego i woła notariusza, by w obecności rodziny przekazać ostatnią wolę Buoso. Przemyślna intryga Schicchiego powiedzie się, ale rodzina Donatich nie będzie zachwycona.

Spektakl jest kompozycyjnie zamknięty, spójny, pełen wewnętrznej dramaturgii i... świetnie zaśpiewany. Znów wybija się Miłosz Gałaj (świetny jako fałszywy Buoso) oraz Maciej Kozłowski (brawurowy epizod doktora). Ciekawym głosem zaznacza swoją obecność Karolina Karcz, grająca kompletnie zmarginalizowaną i wyśmianą romantyczną Laurettę. Jej ukochany Rinuccio (Jingxing Tan - na początku spektaklu miał poważne problemy, by wokalnie przebić się przez orkiestrę) to na tle pozostałych dość bezbarwna postać. Dobrze brzmi Delfina Ewa Skarbek jako Nella.

"Gianni Schicchi" jest jednak przede wszystkim bardzo dobrą, operową rozrywką. Dowodem na to, że opera jest miejscem dla mądrze użytej technologii, a XIX-wieczna opera może wyglądać dziś nowatorsko i ożywczo.

Nie można zapomnieć o innym bohaterze wieczoru - pomysłodawcy przedsięwzięcia, kierowniku muzycznym i dyrygencie - Rafale Kłoczko, dzięki któremu po raz drugi z rzędu dyplomy Akademii Muzycznej mają godną oprawę w Operze Bałtyckiej, na miarę talentów ich twórców. Kłoczko poprowadził orkiestrę Tutta Forza, która bez wielkich fajerwerków, ale bardzo dobrze wywiązała się ze swojego zadania, wydobywając z oper Rossiniego i Pucciniego odpowiedni nastrój, dramaturgię i emocje.

Szkoda, że spektakli studentów AM nie zobaczy szersza publiczność. Byłaby to z pewnością dla wielu osób idealna propozycja na pierwszą w życiu wizytę w operze.