Artykuły

22 kwietnia w klubie Żak odbędzie się kolejna odsłona cyklu "PC Drama". Sztukę Justina Viviany Bond "Tango. Powrót do dzieciństwa, w szpilkach" przedpremierowo przeczyta Jacek Poniedziałek.

Jacek Poniedziałek (na zdjęciu):

"Z Krzysztofem Warlikowskim robimy przedstawienie "Kabaret warszawski", który składa się z dwóch części. Pierwsza oparta m.in. na filmie "Kabaret", druga natomiast na filmie Johna Camerona Mitchella "Shortbus". W "Shortbusie" występuje postać grająca samą siebie, transpłciowa - Justin Viviana Bond, wszechstronny artysta, performer, którą mam zagrać w spektaklu Warlikowskiego. Równolegle z naszą premierą ma się pojawić jej autobiografia pt. "Tango. Powrót do dzieciństwa, w szpilkach". Wydawnictwo WAB poprosiło mnie, żebym przełożył tę książkę. Idealnie się złożyło, że akurat mam go grać, więc jest to doskonała okazja, by się z bliska przyjrzeć jego osobowości, sposobowi myślenia.

Zagrałem już sporo osób o odmiennej tożsamości płciowej. Trochę mnie to ostatnio nużyło. Obecne doświadczenie jest o tyle ciekawe, że Bond nie jest homoseksualistą, ale biseksualistą. Biologicznie urodził się mężczyzną, ale czuje się kobietą, nie dokonał jednak operacji zmiany płci. Nie każe do siebie mówić ani Mr, ani Mrs, tylko Mx, czyli Mix. Z pewną nieufnością przystępowałem do tej pracy. Aktorsko Justin Viviana Bond bardzo mi się podobał, ale film "Shortbus" jako całość, nie wzbudził we mnie wielkiego zachwytu, nie oglądałem go z wypiekami na twarzy.

Każdy z nas, paradoksalnie, nawet homoseksualiści, jest homofobem. Każdy z nas ma masę uprzedzeń. I o ile oswajamy się z homoseksualizmem i wszystkimi -izmami, jakie tylko istnieją, to nadal osoby transpłciowe budzą straszny lęk. Nawet nie wiadomo, jak się do nich zwracać. To immanentny problem. Odzywa się tu jakaś stadna biologia, instynkt. Przykład jest drastyczny, ale z transpłciowością jest trochę tak, jak z reakcją dzieci czy psów na kulejące osoby, na ludzi z garbem, ogólnie na wszystkich, którzy zachowują się inaczej, niekonwencjonalnie. Analogicznie jest z moim stosunkiem do osób transpłciowych. W dyskursie społecznym transseksualiści pojawili się właściwie niedawno. W gruncie rzeczy sprawiła to Anna Grodzka. Czytając tę książkę, tłumacząc ją, nigdy niczego nie można powiedzieć do końca, ale wydaje mi się, że całkowicie wyleczyłem się z nieufności, nieumiejętności porozumiewania się z takimi osobami, zrozumiałem, na czym polega ich problem. Pomimo tego, że wiedziałem, że to nie zależy od nich, że to nie jest ich kaprys, to jednak nie do końca odczuwałem empatię.

"Tango" dotyczy dzieciństwa, obrazuje przemiany człowieka, od pierwszych lat życia, opisuje wczesną młodość, traumy przez jakie muszą przejść osoby, które się urodziły w innym ciele niż się czują. W domu, z matką, ojcem, rodzeństwem, w przedszkolu, szkole, na lekcjach WF-u, ale też podczas uroczystości rodzinnych, wyjść na imprezy ze znajomymi, etc. Cała rozpiętość problemów, dostosowywanie się, dylematy tożsamości, pytania typu: kim jestem i jak mam o sobie mówić lub myśleć. To musi być droga przez mękę, piekło. Dzięki tej książce zrozumiałem bezwarunkową konieczność zamanifestowania przez tych ludzi swojej wolności, przyzwolenia na bycie sobą. To nie jest tylko kwestia tego, czy ubiorę spodnie, czy spódniczkę. To ma o wiele głębszy wymiar.

Wszystko zawdzięczamy narracji, autor bardzo trafnie i dowcipnie ubiera emocje w słowa, ma niesamowitą wrażliwość i zdolność obserwacji świata, ale i ludzkiego wnętrza. Myślę, że to książka wyjątkowa, pożyteczna, niesamowicie gorąca. Mam nadzieję, że będzie hitem i stanie się przyczynkiem do ważnej dyskusji społecznej."

***

PC DRAMA

22.04.2013 | 19:00 | wstęp wolny

Sala Suwnicowa

TANGO. POWRÓT DO DZIECIŃSTWA, W SZPILKACH - przedpremierowe czytanie!

autor: Justin Vivian Bond / przekład, reżyseria, czytanie: Jacek Poniedziałek / komentarz naukowy: prof. UG dr hab. Jan Ciechowicz / tekst udostępniony dzięki uprzejmości Grupy Wydawniczej Foksal sp. z o.o. / premiera książki: 22.05.2013