Artykuły

Krzysztof Krauze, twórca filmów "Dług", "Mój Nikifor", "Plac Zbawiciela", mąż cenionej reżyserki i scenarzystki Joanny Kos-Krauze, skończy we wtorek 60 lat. W tym roku premierę będzie miał nowy film reżyserskiej pary - "Papusza", opowieść o cygańskiej poetce.

Krzysztof Krauze to absolwent łódzkiej "filmówki" - studia na wydziale operatorskim szkoły ukończył w 1976 r. Jest synem aktorki Krystyny Karkowskiej. Urodził się w Warszawie, 2 kwietnia 1953 r.

Pierwszy pełnometrażowy film fabularny zrealizował w 1988 r, "Nowy Jork, czwarta rano" z Anną Wojton i Januszem Józefowiczem w rolach głównych, z akcją osadzoną w prowincjonalnym miasteczku. Bohaterowie tej historii, atrakcyjna bufetowa z baru "Błysk" i zakochany w niej chłopak z kryminalną przeszłością, marzą o lepszym życiu i podróży do Nowego Jorku.

W następnych latach Krauze wyreżyserował kilka filmów dokumentalnych, m.in. "Kontrwywiad" (1994). W 1996 r. nakręcił fabularne "Gry uliczne" z Redbadem Klijnstrą i Robertem Gonerą, za które dostał Nagrodę Specjalną Jury na festiwalu w Gdyni.

Znakomite przyjęcie miał zrealizowany trzy lata później thriller "Dług" z pamiętną rolą Andrzeja Chyry - inspirowana faktami historia dwóch młodych biznesmenów, szantażowanych przez gangstera, który zmusza ich do zwrotu pieniędzy. Film zdobył wiele nagród, m.in. Złote Lwy i Nagrodę Dziennikarzy w Gdyni.

"Począwszy od ogromnego sukcesu zrealizowanego w roku 1999 "Długu", Krzysztof Krauze stał się jednym z najbardziej cenionych reżyserów średniego pokolenia. (...) "Dług" zaowocował lawiną artykułów, dyskusji prasowych i internetowych. Jeden z ważniejszych filmów współczesnych stał się pretekstem do szerszej dyskusji o polskiej rzeczywistości po przemianach roku 1989" - podkreślono na portalu internetowym Instytutu Adama Mickiewicza Culture.pl.

Kolejne nagrody przyniosły Krauzemu nakręcone w latach 2004 i 2006 filmy "Mój Nikifor" i "Plac Zbawiciela". "Mojego Nikifora" uhonorowano nagrodą dla najlepszego filmu i za reżyserię na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlowych Warach. W rolę malarza Nikifora wcieliła się Krystyna Feldman.

"Plac Zbawiciela", poruszający dramat o młodych małżonkach, których życie rozpada się stopniowo po tym, jak zaciągają kredyt w banku i wpadają w kłopoty finansowe, krytycy uznali za jeden z najlepszych polskich filmów ostatnich lat.

Film, z Jowitą Budnik, Arkadiuszem Janiczkiem i Ewą Wencel w obsadzie, zdobył m.in. Złote Lwy i Nagrodę Dziennikarzy w Gdyni, Złotą Taśmę przyznaną przez polskich krytyków oraz nagrody na festiwalach w Trieście i Seattle. Krzysztof Krauze wyreżyserował "Plac Zbawiciela" wspólnie z Joanną Kos-Krauze.

Jesienią do kin trafi nowy film tej pary, "Papusza", czyli opowieść o życiu cygańskiej poetki Bronisławy Wajs-Papuszy (ur. 1908 lub 1910, zm. 1987). Papusza przez około 40 lat żyła ona w taborze. W 1949 r. do taboru dotarł poeta Jerzy Ficowski, zainteresowany poetyckimi improwizacjami Cyganki, pisanymi w języku romskim. Za jego namową Cyganka zaczęła spisywać swoje wiersze. Ficowski tłumaczył je z języka romskiego na polski.

Papusza zaniechała koczowniczego trybu życia i poświęciła się literaturze. Opisywała m.in. dzieje i obyczaje Cyganów. W efekcie, oskarżona o zdradę tajemnic, została wykluczona ze społeczności cygańskiej.

Zdjęcia do filmu "Papusza" realizowano w okresie od lutego do listopada 2012 r. na Warmii, Dolnym Śląsku, w Nowym Sączu i Warszawie. W filmie zagrali m.in. Jowita Budnik i Antoni Pawlicki. Muzykę skomponował Jan Kanty Pawluśkiewicz. Autorami zdjęć są Krzysztof Ptak i Wojciech Staroń.

Krzysztof Krauze od lat zaangażowany jest w działania na rzecz polskiego środowiska filmowego, m.in. jako członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich. W latach 2008-2011 był przewodniczącym Rady Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.