Artykuły

Przypomnienie Iwo Galla

Jest to prawdopodobnie pierwsza w Polsce ekspozycja poświęcona malarzowi, scenografowi i reżyserowi. W przygotowania zaangażowało się wiele instytucji z różnych miast, co świadczy o skomplikowanej i dynamicznej biografii artysty - o wystawie "Piękno królowało. Iwo Gall, artysta teatru" w Teatrze im. Mickiewicza w Częstochowie pisze Joanna Kotkowska w Śląsku.

W 1932 roku Iwo Gall objął dyrekcję Miejskiego Teatru Kameralnego w naszym mieście. Z okazji 80. rocznicy tego wydarzenia instytucje kulturalne Częstochowy przygotowały cykl imprez. Zaczęło się 7 października o 17.00 otwarciem wystawy w Gabinecie Wybitnych Częstochowian - "Piękno królowało. Iwo Gall, artysta teatru ". Jest to prawdopodobnie pierwsza w Polsce ekspozycja poświęcona malarzowi, scenografowi i reżyserowi. W przygotowania zaangażowało się wiele instytucji z różnych miast, co świadczy o skomplikowanej i dynamicznej biografii artysty.

Iwo Gall urodził się w Krakowie w 1890 roku w rodzinie o tradycjach muzycznych, tu ukończy! Akademię Sztuk Pięknych. Debiutował jako scenograf podczas I wojny światowej w "Hamlecie (reż. Tadeusz Rittner) w Teatrze Polskim w Wiedniu, po powrocie do kraju współpracował z Teatrem Miejskim im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, a następnie z "Redutą " Juliusza Osterwy i Mieczysława Limanowskiego. Zanim objął dyrekcję teatru w Częstochowie prowadził Hebrajskie Studium Dramatyczne. Po trzech sezonach (1935) objął Stołeczny Teatr Powszechny w Warszawie, następnie Teatr Miejski im. W. Bogusławskiego w Kaliszu, a po II wojnie Teatr Wybrzeże i kilka lat później Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi... Współpracował także z innymi teatrami.

Dyrekcja Galla to dla Miejskiego Teatru Kameralnego w Częstochowie prawdziwy czas świetności. Już w pierwszym sezonie zespól otrzyma! wyróżnienie za pracę kulturalną w konkursie na wystawienie sztuk Stanisława Wyspiańskiego, organizowanym ptzez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 25. rocznicę śmierci autora "Wesela" (premiera "Sędziów" odbyła się 26 XI 1932), i został uznany w środowisku teatralnym za jeden z najlepszych teatrów prowincjonalnych. Po zakończonym remoncie także budynek zyskał miano jednego z najpiękniejszych teatrów kameralnych w Polsce. W drugim sezonie foyer ozdobiono portretami najważniejszych, zdaniem dyrektora, twórców - romantycznych wieszczów narodowych: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Cypriana Kamila Norwida, oraz Stanisława Wyspiańskiego.

W latach 1932-1935 w częstochowskim teatrze wystawiono 62 sztuki, ze scenografią Iwo Galla i w większości w jego reżyserii. Przeważały polskie dramaty współczesne, a wśród nich znalazło się pięć prapremier: Józefa Wdsowskiego, znanego wówczas dziennikarza, Antoniego Czajkowskiego, wnuka Aleksandra Świętochowskiego, Jerzego Zawieyskiego (współpracownika Reduty), Ewy Szelburg-Zarembiny oraz Gustawa Beylina. W repertuarze lekkie komedie pojawiały się obok misteriów; na które Gall zwracał szczególną uwagę. W Częstochowie występowała także jego żona, Halina, doskonalą aktorka, która w sezonie 1935/1936 wyreżyserowała dwie sztuki i zagrała w nich główne role.

O tym wszystkim przypomina wystawa (kurator Katarzyna Ozimek). W dwóch salach zgromadzono najbardziej reprezentatywne ślady biografii Galla. Jest okres Zielonego Balonika, portrety, prace scenograficzne, projekty kostiumów, szkice zapowiadające reformę teatru (publikacje "Budowniczy tła scenicznego" oraz "Scena Białej ściany "), zdjęcia spektakli z okresu częstochowskiego, plakaty oraz rękopis "Sceny Białej Ściany " znaleziony w archiwum Częstochowskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza. Przypomniano też wybrane prace teatrologiczne poświęcone Gallowi.

Na otwarciu wystawy mieszkańców i przedstawicieli miejscowych instytucji kultury witał pomysłodawca wystawy dr Zbyszek Jędrzejewski, emerytowany pracownik Akademii im. Jana Długosza. Wśród gości można było zobaczyć autorów prezentowanych publikacji, którzy przyjechali na odbywającą się dzień później konferencję "Iwo Gall - redutowiec, artysta teatru ", organizowaną przez AJD, Polskie Towarzystwo Badań Teatralnych w Warszawie, Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu oraz Częstochowski Oddział TLiAM. Przybyła także prof Urszula Aszyk, autorka jedynej książki poświęconej artyście.

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji