Artykuły

Trwa Festiwal Jubileuszowy Teatru Dada Von Bzdülöw Dada XX. Za nami prezentacja "Duetów Nieistniejących", "Magnolii", "So Beautiful" i "Caff latte". Przed nami jeszcze pięć festiwalowych spektakli - "Fruu", "Bonsai", "Le Sacre", "Czerwona trawa" oraz "Celebration, czyli koniec. I jeszcze raz!".

20 lat. Kto by pomyślał, że ten nasz Teatr, zespół Teatru Dada, powołany do istnienia w 1992 roku, przez dwie dekady tak dziarsko będzie sobie poczynać. Za nami 42 premiery, setki przedstawień, dziesiątki artystycznych podróży. Przez lata przyglądaliśmy się ze zdziwieniem, z niedowierzaniem, jak również z nieskromną satysfakcją kolejnym "urodzinom" Teatru:

- 5-lecie unosiło nas w pychę

- 10-lecie było nowym otwarciem

- 13-lecie przemknęliśmy lekko

- 15-leciu towarzyszyła nostalgia

- na osiemnastkę naprężyliśmy muskuły...

A 20-lecie? Powiedzmy, że będzie to... "Celebration, czyli koniec. I jeszcze raz!".

20 lat temu byliśmy bardzo młodzi, a będąc młodym łatwo o nonszalancję. Stąd nazwa teatru, którą stale trzeba tłumaczyć i wyjaśniać. Choćby to, że nie jesteśmy z miasta "Bzdülöw". Lub też, że nie jesteśmy Niemcami, czy też Turkami. Że owe "Dada" ma z dadaizmem raczej przypadkowy związek, aczkolwiek wielokrotnie lubiliśmy spojrzeć na nasze spektakle tak, jakby owe dadaistyczne "Dada" zasilało nas mocą wolności i zabawy.

20 lat temu nie mieliśmy żadnego doświadczenia, konkretnego wyobrażenia dokąd i po co. Planami i strategiami też sobie głowy nie zawracaliśmy. Wiedzieliśmy tylko tyle, że musimy pracować razem i że ten cały świat, w który wchodzimy jest do oswojenia. Teatr wydawał nam się nieograniczonym zjawiskiem, a taniec językiem do odkrycia.

Słowa mają moc sprawczą. Powiedzieliśmy sobie wówczas, że interesuje nas to miejsce pomiędzy teatrem i tańcem. Wydawało się, że na tej ziemi niczyjej jest wiele ciekawych zakamarków, tajemnic, nieewidentnych rozwiązań, tyle swobody i lekkości, że tylko garściami czerpać. I do dzisiaj w tej przestrzeni "pomiędzy" pozostajemy, z tą tylko różnicą, że ta przestrzeń "pomiędzy" wypełniła się w ciągu minionych dwóch dekad Teatrem Dada von Bzdülöw.

I jeszcze trochę o sprawczej mocy słów. Wchodziliśmy w świat i jak to bywa z pierwszymi krokami musiała im towarzyszyć jakaś wyrazista deklaracja. Napisaliśmy wtedy serię manifestów. Lata minęły, a te słowa nadal nas prowadzą:

Dlaczego Dada?

- z powodu wiary we fragmentaryczność postrzegania

- z powodu wyznawania religii przypadku

- dla duchowego wsparcia w żonglowaniu konwencjami

- dla przestrogi przed nadmiarem powagi"

Robimy to dla Twojego Pięknego Towarzystwa

dla Twojego Piekielnego Intelektu lub Chronicznego Braku Myśli

dla Twoich łez i Twojego Poczucia Zażenowania

dla Twojej ucieczki z Teatru Po Pięciu minutach

dla Twojej Wytrwałości, dla Twoich Mdłości, Gnuśności, Radości, Wzniosłości. Amen

***

"Fruuu" to spotkanie czwórki artystów, którzy tworząc jeden wspólny organizm, raz uciekając w formę a raz próbując się z niej wydostać, wprowadzają widzów w ciszę... można by powiedzieć że w ruchu stąpają po lodzie na krańcach świata. Pod lodem jednak toczy się bujne życie mikro organizmów, choć na pierwszy rzut oka tego nie widać. Istotą "Fruuu" jest ciało i dźwięk, wobec czego taniec, a raczej grafika ruchu i muzyka stają się kluczowymi narzędziami kreowania przez artystów tego dość "bergmanowskiego" świata. Całość balansuje pomiędzy próbą odnalezienia życia w formie oraz formy w życiu, jednak nie jest to oczywiste łapanie się sensów, a raczej szukanie kontrastów, które budują bardzo delikatne emocjonalne napięcia w spektaklu.

"Bonsai" (na zdjęciu) to opowieść o formowaniu się wbrew własnej woli. Albo też... "Bonsai" to opowieść o formowaniu się w zgodzie z własną wolą. Na ile określa nas forma, kształt, układ i ile możliwych kontekstów stworzy się z wariacji na temat spodni typu "denim" i ciała? Solo opowiada o poszukiwaniu nowego kształtu, o formowaniu i deformowaniu go, o procesie kompozycji.