Częstochowa. Iwo Gall patronem sali kameralnej
Od wczoraj sala kameralna Teatru im. Mickiewicza w Częstochowie nosi imię legendarnego dyrektora naszej miejskiej sceny Iwo Galla. Przy wejściu na widownię odsłonięto dedykowaną mu tablicę pamiątkową.
Iwo Gall [na zdjęciu] 80 lat temu objął dyrekcję Teatru Kameralnego w Częstochowie. Ten jubileusz zbiega się z inną równie ważną rocznicą. Otóż, obchodzimy właśnie 85-lecie stałego zespołu aktorskiego w naszym mieście.
Inicjatorem uczczenia pamięci dawnego dyrektora naszej miejskiej sceny był emerytowany już teatrolog Akademii im. Jana Długosza, autor prac poświęconych Gallowi, doktor Zbyszek Jędrzejewski.
Pamiątkową tablicę odsłonili wspólnie prezydent Krzysztof Matyjaszczyk i nestor naszego zespołu aktorskiego Andrzej Iwiński. Podczas uroczystości odtworzono nagranie wideo, na którym Barbara Kraftówna wspominała Iwo Galla. Zawsze podkreślała, że jest jego wychowanką.
Kiedy w 1932 roku ten dyrektor teatrów, reżyser, scenograf, architekt teatralny, pedagog, teatrolog przyjmował pracę w Częstochowie, ta miała tylko jedną, oficjalnie miejską scenę we wciąż budowanym przybytku Melpomeny. Mieściła się właśnie w obecnej sali kameralnej - wówczas Teatrze Kameralnym. Piętro z salą dużą powstało już po 1935 roku, kiedy wielce lubiany w mieście dyrektor zdobywający ogólnopolskie laury teatralne musiał odejść, nie uzyskując od lokalnych władz przedłużenia kontraktu i pozostawiając dorobek teatru artystycznego i wierną publiczność, którą wprowadził w zupełnie nowe obszary estetyczne i intelektualne. Długie jeszcze lata wielu częstochowian utrzymywało kontakt z twórcą, m.in. wybitny polonista Józef Mikołajtis i inni przedstawiciele Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza w Częstochowie.
Trudno tu rozwodzić się o jego wielkości - docenionej przez ogólnopolską krytykę, a wkrótce przez widzów Teatru Powszechnego w Warszawie, Teatru im. Bogusławskiego w Kaliszu, Teatru im. Jaracza w Łodzi, gdzie dyrektorował, oraz wielu innych scen, z którymi współpracował. Odsyłamy do Muzeum Częstochowskiego, do ratusza przy pl. Biegańskiego. Tam otworzono przecież wczoraj wystawę, która trwać będzie aż do końca stycznia przyszłego roku. Także i jej inicjatorem był Jędrzejewski, a kuratorem Katarzyna Ozimek.
Na ekspozycję złożyły się wypożyczenia i darowizny z kilkunastu instytucji teatralnych i literackich z całego kraju. Są tu plakaty teatralne, zdjęcia i dokumenty, także te częstochowskie ze zbiorów: Teatru im. Mickiewicza, Archiwum Państwowego czy Biblioteki Publicznej im. Biegańskiego. Znajdziemy prawdziwe rarytasy, jak np. rękopis pracy Iwo Galla "Scena Białej Ściany", odnaleziony w archiwach Towarzystwa Literackiego im. Mickiewicza.
Przypomnijmy, że wspaniałym źródłem informacji o częstochowskim dyrektorze będzie poniedziałkowa sesja popularnonaukowa "Iwo Gall - redutowiec, artysta teatru" w sali reprezentacyjnej ratusza przy pl. Biegańskiego (od godz. 9). Zorganizował ją Instytut Filologii Polskiej AJD. Namówił do współudziału Polskie Towarzystwo Badań Teatralnych, Instytut im. Grotowskiego we Wrocławiu oraz częstochowski Oddział Towarzystwa Literackiego im. Mickiewicza.
- Wśród uczestników są największe nazwiska polskiej teatrologii - rekomenduje Dorosławski sesję naukową organizowaną w ratuszu. Pojawi się na niej m.in. prof. Janusz Degler, który przy okazji udziału w konferencji tak znakomitego grona chce przeprowadzić w Częstochowie wybory zarządu Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych.
W obchody jubileuszu 85-lecia stałego zespołu aktorskiego w Częstochowie swój skromny wkład miała "Gazeta Wyborcza". Z początkiem września zaprosiliśmy czytelników do internetowej zabawy. Poprosiliśmy o wybór ulubionego aktora częstochowian. Zaproszenie znalazło spory odzew: do udziału w plebiscycie stanęło ponad 2325 osób, które zdecydowały, że tym ulubieńcem jest Waldemar Cudzik. Wraz z gratulacjami aktor otrzymał statuetkę autorstwa Mariusza Chrząstka, którą wręczyliśmy mu po premierze spektaklu "Hemar w chmurach. Kabaret".
