Artykuły

W listopadzie adaptacja sceniczna Kubusia Puchatka może zniknąć z polskich scen. Problem dotyczy również poznańskiego Teatru Animacji. Spadkobiercy twórcy Kubusia zamrozili sprzedaż praw autorskich. Negocjują ich sprzedaż do Hollywood.

Kubuś Puchatek, najbardziej znany miś na świecie, narodził się w 1926 roku. Jego ojcem jest angielski pisarz Alan Milne, autor dwóch książek "Kubuś Puchatek" i "Chatka Puchatka". Przez ponad 70 lat życia, miś i jego towarzysze zjednali sobie grono zagorzałych wielbicieli na całym świecie. Przyczyniły się do tego książki - mutacje pierwowzoru, liczne filmy animowane i adaptacje sceniczne. Te ostatnie niedługo mogą zniknąć z teatrów na całym świecie. Spadkobiercy autora nie chcą przedłużać umów licencyjnych na sprzedaż praw autorskich do wersji teatralnej. Powód: rozmowy z hollywoodzkim producentem zainteresowanym wykupieniem tych praw.

Małe co nieco o prawach

W Polsce interesy spadkobierców Alana Milne do adaptacji scenicznych reprezentuje Stowarzyszenie Autorów ZAiKS. Teatry ubiegające się o licencję na wystawienie płacą tantiemy. - "Ich wysokość określa się w umowie. Może to być np. 10 proc. wpływów z biletów" - mówi Andrzej Kuśmierczyk, kierownik wydziału licencji i inkasa ZAiKS.

28 listopada wygaśnie umowa, która pozwala na wystawianie w polskich teatrach adaptacji "Kubusia Puchatka". Co dalej? - "Na razie dokładnie nic nie wiadomo" - przyznaje Andrzej Kuśmierczyk.

Agencja reprezentująca spadkobierców pisarza nie zezwala na wydawanie kolejnych licencji i sama nie wie, jak długo jeszcze w tej kwestii będzie miała znaczenie. Bowiem spadkobiercy chcą sprzedać prawa do wystawiania "Kubusia Puchatka" jednej z hollywoodzkich wytwórni filmowych. Rozmowy są objęte tajemnicą. Monopol amerykańskiego producenta może oznaczać albo zakaz wystawień Kubusia, albo znaczny wzrost tantiemów, które zapłacą teatry.

Intensywne granie

Od kwietnia "Kubuś Puchatek" w tłumaczeniu Ireny Tuwim i adaptacji Tadeusza Pajdały jest grany w poznańskim Teatrze Animacji. Dotychczas było ponad 40 spektakli. Decyzja spadkobierców zaskoczyła dyrekcję i zespół teatru. Nieprzedłużenie licencji oznacza, że po 28 listopada Puchatek i Krzyś "odejdą" ze sceny.

- "W tej chwili zaczynamy bardzo intensywnie grać ten spektakl. Rezygnujemy z innych zaplanowanych wcześniej propozycji, żeby umożliwić jeszcze jak największej liczbie widzów obejrzenie tego spektaklu" - mówi Katarzyna Grajewska, kierownik literacki Teatru Animacji. "Kubuś Puchatek" będzie grany w soboty i niedziele, po dwa spektakle, a w dni powszednie dla grup zorganizowanych. Zainteresowanie przedstawieniem jest duże.

W podobnej sytuacji jak poznański teatr jest blisko 20 scen w kraju.

Kubuś z Hollywood

Na razie wyszło na jaw, że spadkobiercy pisarza przygotowują się do sprzedaży praw autorskich do adaptacji scenicznej. Nie wiadomo jednak, co z wersją książkową. Maria Kańska, agentka "Kubusia Puchatka" w Polsce przyznaje, że nie uzyskała dokładnych informacji od spadkobierców.

W Polsce książki z Kubusiem wydają trzy wydawnictwa: Prószyński i Ska, Nasza Księgarnia i poznański Dom Wydawniczy "Rebis". Ich umowy licencyjne są dłuższe i jeszcze nie grozi nam monopol na książkowe wersje przygód misia o Małym Rozumku. Taki monopol już istnieje, jeśli chodzi o wizerunek Kubusia, stworzony przez Walta Disneya. W Polsce może nim dysponować tylko przedstawiciel wytwórni.

ANDRZEJ KUŚMIERCZYK (wydział licencji i inkasa ZAiKS):

Jeszcze nic nie jest przesądzone. Najprawdopodobniej te teatry, które rozpoczęły sezon i grają "Kubusia Puchatka", będą mogły go kontynuować do końca sezonu.

MARIA KAŃSKA (agentka "Kubusia Puchatka" w Polsce):

Nie mogę zaprzeczyć, że są jakieś pertraktacje dotyczące praw autorskich do "Kubusia Puchatka". Rozmawiałam ze spadkobiercami autora w Londynie. Potwierdzili, że prowadzą negocjacje, ale są one objęte tajemnicą. Nie mogli nawet powiedzieć, której wersji dotyczą.