Artykuły

Po pięcioletniej banicji Teatr Ósmego Dnia wrócił w 1990 r. do kraju, do miejsca artystycz­nego debiutu - Poznania. Twórcy tea­tru mieli nadzieję, że w wolnej Rzeczy­pospolitej poznańska administracja, oprócz życzliwych uścisków dłoni, wręczy również klucze od odpowied­nich pomieszczeń. Tymczasem zespół otrzymał lokal, ale tylko na sprawy biurowe. Na przekór trudnościom "Ósemka" zaprezentowała jednak przedstawienie premierowe pt. "Zie­mia niczyja". Jest to autobiografia tea­tru, który na skutek niemożności wy­konywania pracy artystycznej w kraju udaje się na emigrację. Spektakl opowiada o okolicznościach przymusowe­go wyjazdu, emigracyjnych marze­niach Polaka i zetknięciu się z często brutalną rzeczywistością Zachodu. "Ziemia niczyja" pokazuje infanty­lizm Polaka - emigranta przekonanego o swej artystycznej i dziejowej misji. Jest to opowieść o tułactwie i emigra­cji, która dotyka również tych, którzy wracają i czują się obco w Trzeciej Rzeczypospolitej - pogrążonej w pomnikomanii i kulcie narodowych sym­boli. Patos i męczeństwo, charakterystyczne dla poprzednich spektakli "Ósemki" tu stają się tylko akcesoria­mi wyjętymi z narodowego lamusa. Te­atr stracił więc swój dawny język wy­razu, a jeszcze nie zyskał nowego. Wy­daje się, że dopiero dłuższy pobyt w kraju pozwoli artystom we właściwy sobie sposób oddać magmę naszej rze­czywistości.