Gdańsk. Wystawa prac Mariana Kołodzieja
W 90. rocznicę urodzin wybitnego scenografa Mariana Kołodzieja otwarta zostanie w poniedziałek w kościele św. Jana w Gdańska wystawa poświęcona twórczości tego artysty.
Na wystawie "Marian Kołodziej. Teatr życia" zobaczymy m.in. fragmenty scenografii do 50 spektakli, kostiumy, rysunki dwóch ołtarzy papieskich oraz trzy instalacje związane tematycznie z Kliszami pamięci - labirynty" - powiedziała kurator wystawy Małgorzata Abramowicz z Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Miejsce ekspozycji nie jest przypadkowe - w kościele św. Jana bowiem odbyła się w 2001 r. premiera ostatniego spektaklu, do którego scenografię zrealizował Kołodziej. Była to "Tragedia o bogaczu i Łazarzu" Anonima Gdańskiego w reżyserii Krzysztofa Babickiego.
Wystawą chcemy przypomnieć, także młodszemu pokoleniu, które nie zna prac Kołodzieja z autopsji, jego dokonania. Artysta ten był związany głównie z teatrem lat 70. i początku lat 80., kiedy funkcjonował zupełnie inny niż dziś typ scenografii. Kołodziej stawiał na malarskość. Współczesne scenografie są w większości surowe i oszczędne w formie - wyjaśniła Abramowicz.
Wystawie prac Kołodzieja towarzyszyć będzie dwudniowa konferencja popularno-naukowa (5-6 grudnia), która odbędzie się w Ratuszu Staromiejskim. O spuściźnie artystycznej Kołodzieja opowiadać będą m.in.: Andrzej Matynia ("Teatr swój widział ogromny"), Andrzej Żurowski ("Sens obrazu. O współpracy ze Stanisławem Hebanowskim"), Krzysztof Kornacki ("Kostiumy filmowe Mariana Kołodzieja"), Michał Nowak ("Poza czasem i przestrzenią. Trzy oblicza miłości w +Kliszach pamięci+ Mariana Kołodzieja").
Podczas seminarium przewidziano także projekcję amerykańskiego filmu dokumentalnego "Labirynt" (2009) o życiu Kołodzieja, z udziałem jego autorów - o. Rona Schmidta (po śmierci żony wstąpił do zakonu) i jego syna Jasona.
Schmidtowie to rodzina o bogatych tradycjach filmowych, ojciec Rona, Arthur, był dwukrotnie nominowany do Oscara - za montaż "Bulwaru Zachodzącego Słońca" (1951) i "Sayonara" (1958), był także odpowiedzialny za montaż "Pół żartem, pół serio" (1959). Brat Rona z kolei, także Arthur, otrzymał dwa Oscary: za montaż "Forresta Gumpa" (1994) i "Kto wrobił królika Rogera" (1988).
Abramowicz zapowiedziała, że w 2012 r. wydana zostanie publikacja pokonferencyjna.
Marian Kołodziej - autor słynnego ołtarza-okrętu w Gdańsku-Zaspie przygotowanego specjalnie na pielgrzymkę Jana Pawła II w 1987 r. oraz "ołtarza papieskiego" na sopockim hipodromie w 1999 r., twórca wstrząsającego cyklu rysunków o tematyce obozowej - "Klisze pamięci - labirynty" - zmarł 13 października 2009 r. Miał 88 lat. Urna z jego prochami została pochowana na terenie klasztoru franciszkanów w Harmężach nieopodal Oświęcimia.
Marian Kołodziej urodził się w Raszkowie (Wielkopolska) 6 grudnia 1921 r. Jako młody człowiek został deportowany przez Niemców do Auschwitz (numer obozowy 432). Do 1945 r. był więziony także w Gross-Rosen, Buchenwaldzie, Sachsenhausen i Mauthausen-Gusen.
W ostatnich latach swojej twórczości zaczął poruszać tematykę obozową, tworząc m.in. cykl rysunków "Klisze pamięci". We franciszkańskim Centrum św. Maksymiliana Kolbe w Harmężach koło Oświęcimia znajduje się stała wystawa jego prac pt. "Klisze pamięci - labirynty", odwołująca się do osobistych przeżyć z pobytu w KL Auschwitz-Birkenau.
Kołodziej ukończył wydział scenografii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Do Gdańska sprowadziła go możliwość pracy w Teatrze Wybrzeże. Zadebiutował w nim scenografią do sztuki Arnauda d'Usseau "Korzenie sięgają głęboko" w reżyserii Wiktora Biegańskiego w 1951 r. Dla Teatru Wybrzeże, w którym pracował do czasu przejścia na emeryturę, zrealizował ponad sto scenografii.
Współpracował także z innymi scenami w Polsce, m.in. teatrami Narodowym, Ateneum i Na Woli w Warszawie, Teatrem Śląskim w Katowicach, Teatrem Nowym w Łodzi. Realizował scenografie do spektakli wystawianych za granicą. Kołodziej był autorem scenografii dla sztuk reżyserowanych m.in. przez Adama Hanuszkiewicza, Kazimierza Kutza, Stanisława Różewicza oraz ok. 40 filmów fabularnych, m.in. "Westerplatte", "Krzyż Walecznych", "Nikt nie woła", "Ludzie z pociągu", "Milczenie", "Miejsce na ziemi", "Wolne miasto".
