Okropności wojny
Aktorzy z Tuzli i Sarajewa płakali na "Carmen Funebre", przedstawieniu o wojnie w Bośni, które przyniosło poznańskiemu teatrowi Biuro Podróży dwie najważniejsze nagrody festiwalu
Poznański Teatr Biuro Podróży zdobył na festiwalu w Edynburgu dwie najważniejsze nagrody - Critics Award i Fringe First. Wyreżyserowane przez Pawła Szkotaka "Carmen Funebre", przedstawienie sprzed dwóch lat, nawiązuje do wojny w Bośni. Mówi o doświadczeniu, jakie wojna wywiera na życiu zwykłych ludzi. Wielki spektakl pod gołym niebem, z użyciem ognia, szczudeł i przejmującej muzyki, wywarł w Edynburgu ogromne wrażenie. Występy Biura Podróży cieszą się nadzwyczajnym zainteresowaniem mediów. "Mieszanka czystej dosłowności i podniosłej teatralności - łomoczącej muzyki, zamaskowanych figur na szczudłach, ognia - daje nam emocjonalne, oczyszczające doświadczenie, którego nie dostarcza większość spektakli inspirowanych wojną w Bośni ani relacje dziennikarskie. Przedstawienie jest przerażające, niepokojące, piękne i niezapomniane" - napisał londyński "The Independent". "To spektakl o niepowtarzalnej sile emocji, oszałamiający wizualnie... zapierający dech w płucach" - pochwalił edynburski "The Scotsman" (którego krytycy przyznają nagrody Fringe First), dając grupie maksymalną liczbę pięciu gwiazdek.
Czwartkowy "Guardian" zamieścił (i to na kolumnach krajowych, a nie lokalnych) półstronicowe zdjęcie ze spektaklu. Fragmenty przedstawienia emitowało pięć stacji telewizyjnych, w tym ogólnokrajowy kanał ITV, a także telewizja BBC.
Na boisku Drummond School, gdzie występuje poznański teatr, codziennie o 10. wieczorem gromadzi się ponad 150 osób, co jest rekordową liczbą jak na przedstawienie rozpoczynające się tak późno. Tylko edynburskie puby, kabarety i występy komików przyciągają o tej porze większe audytorium. Codziennie na "Carmen Funebre" przychodzą młodzi aktorzy z Tuzli i Sarajewa, którzy występują w pobliskiej Demarco Foundation (fundacji Rocharda Demarco, znanego promotora teatrów ze wschodniej i środkowej Europy, który zresztą zaprosił tu Biuro Podróży). Codziennie w tłumie słychać ich płacz.
- Mój bośniacki język nie wyrazi tego, co czuję - powiedział Hebib Anadin, osiemnastoletni chłopak z Tuzli.
Spektakl obejrzał też sam Steven Berkoff, legenda brytyjskiego teatru i filmu. - Nigdy żołnierze nie byli groźniejsi, nigdy śmierć nie była bardziej wymowna. "Carmen Funebre" to najbardziej ekscytujący spektakl, jaki widziałem od dłuższego czasu. Jestem obezwładniony i poruszony - powiedział "Gazecie" londyński aktor i reżyser.
- Myślę, że jest godne najwyższej pochwały i wzruszające, że znaleźli się ludzie, gotowi poświęcić swój czas, umiejętności, a nawet życie, aby pokazać okropieństwa wojny poprzez teatralne środki wyrazu i przykro mi, że nikt tego nie robi w moim kraju.
W piątek "The Scotsman", obok infomacji o przyznaniu nagrody poznańskiej grupie, zamieścił fotografię sprzed roku na której aktor Biura Podróży Andrzej Rzepecki tańczy na szczudłach w masce Śmierci. Rok temu Rzepecki zginał w wypadku drogowym w Niemczech, w drodze na festiwal w Edynburgu. Tegoroczne edynburskie przedstawienia Biuro Podróży dedykowało jego pamięci.
