Warszawa. Komedia o człowieku w Ateneum
W niedzielę w stołecznym Teatrze Ateneum premiera "Shitza". Reżyserii komedii Hanocha Levina podjął się Artur Tyszkiewicz. W rolach głównych Wiktor Zborowski, Marzena Trybała, Wiktoria Gorodeckaja i Wojciech Brzeziński.
To nie pierwsza sztuka izraelskiego pisarza, z którą mierzy się młody reżyser. Wcześniej chwalono go za realizację w Teatrze Imka "Sprzedawców gumek". Hanoch Levin to według niego pisarz ironiczny, mądry i przewrotny. - O rzeczach ostatecznych mówi w sposób śmieszny, jest trochę gogolowski, a trochę gombrowiczowski - podkreśla Artur Tyszkiewicz. Fascynuj e go język Levina, specyficzny, niestroniący od wulgaryzmów, ale podnoszący je do rangi poezji. - Nasi romantycy rozmowę z Bogiem umiejscowiliby na Mont Blanc, u Levina tak samo pięknie rozmawia się na sedesie - dodaje.
Pephes Shitz (Zborowski) ma problem: nie może jeść kiełbasy. Za wszelką cenę chce też dobrze wydać swoją córkę za mąż. Tego samego pragnie jego żona (Trybala), która pilnuje Shitza, żeby kiełbasy nie jadł. Niezbyt urodziwa córka (Gorodeckaja), czasem w rytm disco, zastanawia się nad życiem. A jej obrotny kandydat na męża liczy udziały ojca w koparce. Abstrakcyjnie brzmiące dialogi lub monologi o kiełbasie to część misternie budowanego tekstu o zaskakujących zwrotach akcji.
Cała rodzina żyje "kiedyś w czasie wojny". Dla reżysera najciekawsze jest to, że ci ludzie, zniechęceni do życia, w momencie jego zagrożenia próbują się go trzymać pazurami. - Levin mówi, że choć ludzie są mali, chciwi i zawistni, to wciąż szukają piękna - dodaje reżyser.
Aktorka Marzena Trybała była niezwykle poruszona, kiedy przeczytała tekst po raz pierwszy. - Jest gęsty, brutalny czasami, prawdziwy. To niesamowite, ale w sztuce, w której gram właściwie jęcząco-męczącą kuchtę domową, współczesna kobieta usłyszy właściwie wszystkie pytania, z którymi się boryka.
Wnikliwe i ironiczne studium człowieka mierzy się z pytaniem: jak żyć i za jaka cenę?
