Artykuły

6 maja Teatr im. Słowackiego zaprasza na polską prapremierę sztuki wybitnego współczesnego dramaturga hiszpańskiego Juana Mayorgi "Himmelweg. Droga do nieba".

To niezwykła opowieść o wstrząsających czasach Holocaustu. Jej inspiracją była prawdziwa historia obozu koncentracyjnego Theresienstadt, w którym utworzono w 1944 roku sztuczne miasteczko, mające udowodnić specjalnej komisji Czerwonego Krzyża, iż nieprawdziwe są rozpowszechniane na świecie informacje o eksterminacji Żydów w obozach. W wymyślonej osadzie wybudowano m.in. bank, sklepy, kawiarnie, ogrody i publiczne łaźnie, a nawet normalne mieszkania. Obecni w tych teatralnych dekoracjach więźniowie, przed międzynarodowym gremium wystąpili "w rolach" ludzi zadowolonych ze swojej zniewolonej egzystencji. Ofiary i ich kaci odegrali okrutne przedstawienie.

Chociaż fabuła tej sztuki w dużym stopniu opiera się na faktach, nie jest ona dokumentem. To precyzyjnie skonstruowana i trzymająca w napięciu opowieść, która obnaża proces tworzenia fikcyjnego świata i budowania wizji "dobrych nazistów". Za idylliczną fasadą tego świata czai się śmierć, a więźniowie są zmuszeni perfekcyjnie odgrywać role szczęśliwych, by ocalić życie. W tekście Mayorgi nie chodzi jednak tylko o rozrachunek z Holocaustem. W dzisiejszym świecie - zdaje się przestrzegać autor - często mamy do czynienia z tego rodzaju symulacjami: kreowaniem wirtualnych przestrzeni, których głównym zadaniem jest zamaskowanie zła. Sztuka została uznana za najlepszy dramat obcojęzyczny, przełożony na polski w 2010 roku.

Wyjaśnić warto, że słowo "himmelweg", czyli droga do nieba, było nazwą - nadaną przez więźniów - drodze wiodącej w obozie do komór gazowych.

Reżyserem spektaklu wystawianego na Scenie Miniatura Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie jest Katarzyna Kalwat, studentka IV roku Wydziału Reżyserii Dramatu na Akademii Teatralnej w Warszawie. W styczniu tego roku w Teatrze Powszechnym w Łodzi wystawiła sztukę Yasminy Rezy "Bóg mordu".